شهید محمود قندی از ولادت تا شهادت

کودکی و مدرسه

شهید محمود قندی در سال 1323 در تهران متولد شد. پدر وی مرحوم حاج احمد قندی از خانواده های مذهبی تهران بود. شهید قندی فرزند حاج احمد، فرزند حاج محمدصادق، فرزند حاج محمدکاظم، فرزند حاج محمد موسي تاجر طهراني است.

وی تحصیلات ابتدایی خود را در سال 1341 در دبستان محمدی در چهارراه سیروس سپری کرد. به گفته دکتر غفوریفرد که از دوره دبستان با ایشان همکلاس بودند، شهید قندی در طول تمام این دوره به طور مطلق رتبه نخست را داشت. شهید قندی دوره متوسطه را در دبیرستان علوی گذراند و یکی از بهترین شاگردان این مدرسه بود.

تحصيلات متوسطه را در سال 1341 به پایان رساند و با توجه به این که تمام مدت دبیرستان را با رتبه اول به پایان رسانده بود، استاد روزبه از مدرسان این مدرسه همواره میگفت: من دو امید در مدرسه علوي دارم که يکي از آنها قندي است. وی علاوه بر دروس مفهومی مانند ریاضیات و فیزیک و دروس حفظی، حتی در دروس هنر و انشاء هم نفر اول بود و در سال پنجم دبستان یک داستان ساختگی را در قالب موضوع انشاء نوشته و در کلاس

خواند و باعث شد که همکلاسی هایش 5 دقیقه برایش دست بزنند. محمود قندی دیپلم خود را با معدل 19 / 85 گرفت و همکلاسیها و دوستان او در دبیرستان علوی درباره رتبه علمی او میگفتند: قندی را کنار بگذارید، حالا بقیه را با هم مقایسه کنید. در روز فارغ التحصیلی از دبیرستان علوی، 15 نفر از اولین فارغ التحصیلان مدرسه به همراه تعدادی از کادر آموزشی مدرسه مانند آقای حسینی، روزبه و علامه باهم عقد اخوت خواندند.

قبولی در دانشگاه تهران

وی درسال 1341 در کنکور ورودی دانشگاه شرکت کرده و با رتبه نخست اولین کنکور سراسری کشور به دانشکده فنی راه یافت و در سال 1345مهندسي الکترومکانیک را در دانشگاه تهران به پایان رسانید. دانشکده فنی دانشگاه تهران در آن ایام از بهترین مراکز دانشگاهی کشور شناخته

میشد. طی سالهای1341 تا1345 فعالیتهای اسلامی سیاسی خود را در کتابخانه اسلامی دانشکده فنی آغاز کرد و در دوران دانشجویی از بانیان اصلی راه اندازی انجمن اسلامی دانشجویان بود که این فعالیت پس از عزیمت ایشان به آمریکا در انجمن اسلامی «آمریکا و کانادا» ادامه پیدا کرد. وی همچنین در تاسیس جامعه اسلامی دانشگاهیان ایران در سال 1357 نقش موثری داشت.

تحصیل در آمریکا

در سال 1346 به سفارش مربیان خویش براي ادامه تحصیل به دلیل نبودن مراتب عالي این رشته در ایران، عازم امریکا شد و بین سالهای 1346 تا 1350 در دانشگاه «کالیفرنیا»، در رشته مهندسی برق و الکترونیک مشغول به تحصیل شده و در سال 1350 درجه دکتراي خود را با بالاترین نمره دانشگاهي 3/94 )از (4 در رشته مهندسي برق و الکترون دریافت کرد. در آمریکا نیز فعالیتهای مذهبی خود را ادامه داده و یکی از افراد مؤثر انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا بود و طی مدتي که در امریکا بود با شهید دکترچمران انجمن اسلامي را پا یه گذاري کردند.

تدریس در دانشگاه

پس از مراجعت به ایران در سال 1350 ، شروع به تدریس در دانشکده فنی دانشگاه تهران و دانشکده مخابرات دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی کرد و به ریاست دانشکده مخابرات درآمد و تصمیم داشت دوره دکترای تخصصی را نیز در دانشگاه فلوریدا ادامه دهد که با انقلاب اسلامی مصادف شد. بعد از پیروزی انقلاب، با وجود این که از او خواسته شده بود كه سمت ریاست دانشکده را قبول كند ولي خودش مايل بود درس هايي را که علاقه داشت ادامه بدهد و مي گفت:«اگر اين كارها سر و ساماني بگيرد طلبگي را دنبال خواهم كرد.» شهید قندی با توجه به خانواده و تربیت مذهبی که داشت، در کنار تدریس در دانشگاه، به دروس حوزوی ادامه داد و در مبانی تفسیر، فلسفه و فقه اسلامی نیز مطالعات جدی داشت.

دکتر قندی علاوه بر تحصیلات و مطالعات دانشگاهی، علوم اسلامی را هم می خواند. کتاب اسفار را خوانده بود و جزو شاگردان نزدیک شهید مطهری بود و منظومه را پیش شهید مطهری خوانده بود. استاد شهيد مرتضی مطهری همواره از ایشان تعريف مي كرد و به وی امید فراوان داشت كه در فلسفه و دروس فقهي از چهره های ممتاز باشند، زيرا شهيد قندي از پراستعدادترين شاگردان استاد به شمار مي رفت. استاد مطهری علاقه بسیاری به شهید قندی داشتند و خطبه عقد ایشان را هم خوانده بودند. وی بعد از تحصيلات مقدماتي مذهبي، فلسفه را نزد استاد شهيد مطهري آموخت. ابتدا این کلاس ها در مدرسه مروی برگزار می شد و به دلیل محدودیت هایی که رژیم شاه ایجاد می کرد، این کلاس ها به منزل استاد مطهری منتقل شد.

او نزد آیت الله مجتهدی يکي از مجتهدين به نام تهران به خواندن درس فقه و اصول مشغول شده و خارج فقه را نزد ایشان خواند و در اين كلاس نيز استعدادش توجه همه اساتيد فن را برانگیخته بود. مطالعات مذهبی ایشان در دوران وزارت شان هم ادامه داشت و یکی از آرزوهای او رفتن به حوزه علمیه قم و ادامه دروس دینی بود و نزدیکانش بارها از او شنیده بودند که می گفت: اگر حساب وظیفه شرعی و احساس مسئولیت نبود، بارها از این کار دست کشیده و به دنبال دروس فقهی و فلسفی می رفتم. شهید قندی همچنین افتخار شاگردی استاد علامه طباطبایی را نیز داشت و از محضر شهید بهشتی نیز استفاده برده بود.

فعالیت سیاسی

در سال 1357 و در بحبوحه ی انقلاب اسلامی، شهید قندی به همراه دو تن از دوستانش به دلیل فعالیت های سیاسی علیه رژیم پهلوی به زندان افتاد. به گفته دکتر غفوری فرد، همراه و دوست دیرین شهید قندی، هنگام پخش اعلامیه امام در میان سربازان، توسط گارد دستگیر شدند و چون آن موقع تمام زندان های دولتی پر بود، پس از چند روز معطلی به زندان موقتی پر از زندانی، در پادگان باقرشاه)حر( منتقل شدند.اما به دلیل اعتصاب دانشگاهیان، دولت مجبور شد آ نها را نیز آزاد کند.

پس از آزادی از زندان، در دانشگاه و جامعه اسلامی دانشگاهیان به همراه شهید عباسپور، شهید آیت، غفوری فرد، هاشمی گلپایگانی و نیک روش به بسیج کردن اساتید و دانشگاهیان ادامه داد.

پس از پیروزی انقلاب شهید قندی به سمت ریاست دانشکده مخابرات انتخاب شد و در حزب جمهوری اسلامی فعالیت داشت. با توجه به شناختی که شهید مطهری و شهید بهشتی نسبت به ایشان داشتند، از طرف شوراي انقلاب به وزارت پست و تلگراف و تلفن منصوب شد. دوران وزارت محمود قندی تا زمان شهادت 2 سال طول کشید و در این مدت که منصب وزارت را داشت کارهای اساسی در این وزارتخانه انجام داده یا پایه گذاری کرد. وی در کابینه های شهید رجایی و شهید باهنر متصدی وزارت پست و تلگراف و تلفن بود.

شهادت

با شهادت دکتر چمران که یکی از دوستان نزدیک شهید قندی بود، روحیه وی بسیار تغییر کرد. در روز دوم شهادت دکتر چمران به همسرش گفته بود که دلم برای چمران تنگ شده است و در یکی از سخنرانیهای آخرش در مورد شهادت دکتر چمران گفته بود که «شهادت فیض عظیمی است و نصیب هر کسی نمیشود .»

شهید محمود قندی در حادثه انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی در محله سرچشمه تهران در هفتم تیر ماه سال 1360 به همراه 71 تن دیگر از یاران انقلاب اسلامی به شهادت رسید. وی در زمان شهادت 37 سال سن داشت و دارای سه فرزند بود و همسر شهید قندی فرزند چهارم ایشان را باردار بود.

شهید قندی که از نظر مراتب فقهی به دروس خارج رسیده بود، در آخرین ساعات حیات و قبل از شرکت در جلسه حزب جمهوری اسلامی به کلاس ا درس فقه رفته بود و پس از اتمام کلاس به سوی محل حزب جمهوری اسلامی رفته بود و در آنجا به فیض عظیم شهادت که همیشه آرزویش بود نائل شد و در بنای شهدای هفتم تیر بهشت زهرا آرام گرفت.

از شهید قندی طی شش سال زندگی مشترک، چهار فرزند به یادگار مانده است که توسط همسر فداکار ایشان پرورش یافته و هر یک به بالاترین درجات علمي دست یافته اند.

او در تمام مراحل و مقاطع تحصیل و تدریس فرد موفقی بود و سرآمد همدوره ای ها و همکلاسی هایش به شمار می آمد. ساعتها مطالعه میکرد و می گفت: اگر کار را تا جایی برسانم که بتوانم به کس دیگری واگذار کنم، مطالعات و تحصیلاتم را ادامه میدهم.

به شهادت خانواده دکتر قندی، وی اهل فکر بود و برای فکر کردن زمان خاصی در نظر می گرفت. ساده زیستی و پرهیز از خودنمایی از صفات بارز ایشان بود و درباره تربیت فرزندان میگفتند: اگر بخواهیم یکی از این غیرمسلمانان را به اسلام علاقهمند کنیم، باید زحمت زیادی بکشیم، ولی اگر بتوانیم بچه های خوب و متدین و مسلمان واقعی تربیت کنیم، کار بسیار بزرگی انجام داده ایم.

او در شمار شهدای حادثه نفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی در واقعه هفتم تیر سال 1360 قرار دارد که به همراه شهید بهشتی و یارانش به مقام شهادت نائل شدند.

شهادت دکتر قندی برای دانشگاهیان مسلمان، روحانیت مبارز و یاران قدیمی اش ضایعه ای بسیار بزرگ بود به نحوی که یکی از اساتید شهید قندی میگفت:37 سال طول کشید تا یک محمود قندی پرورش یافت. حالا باید 37 سال دیگر تلاش شود تا شخصی مثل او ساخته شود.