رهبري معنوي امام خميني(ره) در دفاع مقدس
يکشنبه, ۰۷ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۲۲
آن چه مي‌خوانيد نگاهي از زاويه دانش مديريت به شخصيت رهبري حضرت امام(ره) است: پديده رهبري با پيدايش زندگي جمع‌زيستي انسان در كره خاكي پيوند دارد و تجربه‌هاي گوناگون سياسي اجتماعي در طول تاريخ حيات بشريت، نيازمندي به رهبري را به اثبات رسانده است. از ديدگاه قرآن كريم كه گنجينه معارف الهي و كتاب هدايت بشريت است بعثت رسولان الهي و كيفيت دعوت آنان از مردم براي ايمان آوردن به خداوند متعال، مشحون از لطايف و نكات ظريف رهبري انبياي عظام است.
اشاره:
بررسي رفتار فردي و شيوه مديريت و رهبري حضرت امام(ره) از جمله نكات جالب و ارزشمندي است كه به واسطه‌ي مطالعه رفتار و منش مديريتي و رهبري ايشان به دست مي‌آيد و مي‌تواند براي علم مديريت موهبتي بزرگ باشد. همچنين مديران و رهبران سياسي و اجتماعي در تمامي سطوح مي‌توانند از روش رفتاري ايشان بياموزند. آن چه مي‌خوانيد نگاهي از زاويه دانش مديريت به شخصيت رهبري حضرت امام(ره) است: پديده �رهبري� با پيدايش زندگي جمع‌زيستي انسان در كره خاكي پيوند دارد و تجربه‌هاي گوناگون سياسي اجتماعي در طول تاريخ حيات بشريت، نيازمندي به رهبري را به اثبات رسانده است. از ديدگاه قرآن كريم كه گنجينه معارف الهي و كتاب هدايت بشريت است بعثت رسولان الهي و كيفيت دعوت آنان از مردم براي ايمان آوردن به خداوند متعال، مشحون از لطايف و نكات ظريف رهبري انبياي عظام است. در فرهنگ شيعي نيز به رهبري جامعه اهتمام خاصي شده و آن را يكي از نيازهاي اصيل بشري قلمداد نموده است. نكته مهم ديگر اين كه از ديدگاه تشيع، رهبري اعمال ولايت خداوند در زمين است و رهبر بايد حتماً از طرف خداوند متعال بي‌واسطه و يا با واسطه اذن داشته باشد تا در ميان مردم به رهبري بپردازد و شيعه اين مهم را پس از پيامبر اكرم(ص) در شجره طيبه اهل بيت(ع) منحصر مي‌كند. امام خميني(ره) شخصيتي جامع در ابعاد مختلف علمي و عملي بود و يكي از كم‌نظيرترين حادثه‌هاي تاريخ اسلام را آفريد. از بارزترين جلوه‌هاي رهبري و نقش معنوي حضرت امام خميني(ره) و تأثير شگرف آن بر روحيه ملت و رزمندگان اسلام، هدايت و رهبري ايشان در هشت سال حماسه دفاع مقدس است. بزرگمردي كه حماسه رزمش آميخته به بالاترين مراتب عرفان، فقهش متبلور در فلسفه عملي حكومت اسلامي، و حكمتش، شالوده سياست‌هاي نظام اسلامي بود. حضرت آيت‌ا� خامنه‌اي درباره ويژگي‌هاي فرماندهي و رهبري حضرت امام(ره) در هدايت نيروهاي رزمي و مسلح مي‌فرمايد: غير از دوران پيامبر و دوران خلافت امير المومنين و مدت کوتاهي از امام مجتبي(ع)، فرمانده كل قواي عارف و حكيم و عاشق و الهي در دنيا سراغ نداريم� ما در هيچ جاي دنيا، نه امروز و نه در گذشته نيروي نظامي سراغ نداريم كه تحت فرماندهي انساني معنوي و الهي و عارف و داراي رقيق‌ترين احساسات بشري و در عين حال با قاطعيت و صلابتي كه هيچ فرماندهي در دنيا از آن برخوردار نيست، به حراست و دفاع از ناموس و حيات شرافتمندانه ملت در مقابل تجاوزگران بپردازد. شور و حال سلحشوري و رزمندگي، شوق به جهاد و استقامت رزمندگان و فتوحات عظيمي كه در نبرد با دشمنان اسلام به دست آورده‌اند، بيشتر مرهون تأثيرات معجزه‌گون شخصيت معنوي حضرت امام(ره) در رهبري دفاع مقدس است كه در اين مقاله به اختصار ابتدا به ويژگي‌هاي رهبري، شيوه‌ها و سپس به ارتباط معنوي امام خميني(ره) با رزمندگان مي‌پردازيم. ويژگي‌هاي رهبري امام خميني(ره) اخلاق فردي و مديريتي و خصوصيات رهبري حضرت امام خميني(ره) در درجات بسيار عالي قرار داشت و از ايشان يك نمونه انسان كامل ساخته بود، كه سخن گفتن درباره هر كدام از خصوصيات اخلاقي و مديريتي ايشان بحث مستقلي را مي‌طلبد كه در اين مقاله به برجسته‌ترين آنها در ارتباط با فرماندهي عالي و رهبري جنگ مي‌پردازيم:
1. شجاعت: در فرهنگ مبارزات سياسي حضرت امام واژه ترس وجود ندارد در دوران قيام عليه طاغوت و رويارويي با آمريكا و رهبري هشت سال دفاع مقدس با شجاعت و دليري وارد مبارزه شد او ترس را ترساند كه به دل‌هاي اولياي الهي راه نيابد ـ او هرگز نترسيد و نترساند. هنگامي كه وزير دفاع امريكا علناً تهديد كرده بود كه امريكا د راين جنگ هر زماني كه صلاح بداند از دوستان عرب خود پشتيباني خواهد كرد. حضرت امام(ره) در پاسخ به اين گونه تهديدهاي نظامي دشمنان فرمود: هر يك از اينها (حاميان رژيم عراق) بخواهند تعدي بكنند، ما تا آخرين نفرمان مي‌ايستيم مقابلش. هنگامي كه امريكا ناوي هاي جنگي خود را براي حمايت از رژيم عراق به سوي منطقه خليج‌فارس گسيل مي‌داشت، مسئولان مملكتي در اين باره با حضرت امام گفتگو كردند و نظر ايشان را جويا شدند. امام با شجاعت تمام فرمود: اگر من بودم، با ورود اولين ناو امريكايي به خليج فارس، آن را هدف قرار مي‌دادم!
2. طمأنينه: دل آرام و قلب مطمئن حضرت امام(ره) پيامد ايمان محكم و اعتقاد راسخ به درياي بيكران الطاف الهي بود. طمأنينه‌اي كه حوادث ناگوار و كمرشكن قادر به متزلزل كردن و در هم شكستن آن نبود. حضرت امام(ره)، عالَم را محضر حق‌تعالي مي‌ديد و به الطاف و عنايات الهي اعماد داشت و مصداقي از آيه: الا بذكرالله تطمئن القلوب بود و اين عنصر مهم تاثيري شگرف در تصميم‌گيري‌هاي ايشان در رهبري دفاع مقدس داشت. عكس‌العمل ساده و آرام امام(ره) در برابر هجوم سراسري دشمن به كشور ايران بارزترين نمونه اين طمأنينه بود كه فرمود: �يك دزدي آمده يك سنگي انداخته و فرار كرده� فرماندهان و طراحان عمليات‌هاي جنگ پس از روزها مطالعه و شناسايي و بررسي امكانات و تجهيزات و تهيه راه‌كارهاي عملياتي و نظامي باز هم به هنگام اجراي عمليات‌هاي مهم اضطراب و نگراني خويش را از سرانجام عمليات و عدم اطمينان از موفقيت آن را پنهان نمي‌كردند و به (نفس مطمئنه) امام پناه مي‌جستند. رهنمودهاي امام قبل از عمليات عمليات فتح‌المبين والفجر 8 به فرماندهان نمونه‌اي ديگر از آرامش و اطمينان قلبي حضرت امام(ره) بود كه تأثيري عجيب در پيروزي رزمندگان اسلام داشت
3. تواضع و فروتني: شخصيت عظيم و معنوي حضرت امام، مهمترين عامل در تحول معنوي و روحي ملت ايران و رزمندگان جبهه‌هاي نور عليه ظلمت در هشت سال دفاع مقدس بود. حضور پرشور جوانان در عرصه جهاد و شهادت، گرايش توده مردم و نوجوانان به ارزش‌هاي انسان‌ساز و متعالي اسلام و شكوفايي اين ارزش‌ها در جبهه‌هاي جنگ همه در پرتو رهنمودها و راهنمايي‌هاي پيامبرگونه عارف و عالمي وارسته و استكبارستيزي كه مراحل و مدارج عالي سير و سلوك را پيموده صورت گرفته است؛ اما خصلت تواضع و فروتني امام(ره) هيچ‌گاه اجازه نمي‌داد كه از كار خود سخن به ميان آورد و خويشتن را يك خدمتگزار معرفي مي‌كرد و مي‌فرمود: اگر به من خدمتگزار بگويند، بهتر از اين است كه رهبر. هرگاه در جمع رزمندگان حضور مي‌يافت خود را خجل زده معرفي مي‌كرد و خود را از خيل مشتاقان جنگ و شهادت عقب مانده مي‌دانست. اوج مرتبه و عالي‌ترين درجه تواضع و فروتني امام(ره) نسبت به رزمندگان، جمله معروفي است كه در وصف دلاوري نوجوان شهيد، حسين فهميده بيان نموده‌اند: رهبر ما آن طفل دوازده ساله‌اي است كه با قلب كوچك خود؛ كه ارزشش از صدها زبان و قلم ما بزرگتر است، با نارنجك خود را زير تانك دشمن انداخت و آن را منهدم نمود و خود نيز شربت شهادت نوشيد.
4. محبت و صميميت امام(ره) با رزمندگان: همان‌گونه كه رزمندگان اسلام خداجويان جبهه‌هاي نبرد به ساحت مقدس شخصيت معنوي رهبرشان عشق مي‌ورزيدند، امام عاشقان نيز علاقه و محبتي خاص نسبت به فرزندان معنوي خويش اظهار مي‌كردند. و در حقيقت ارادت و علاقه بين مريد و مراد يك پيوند دو جانبه بود، جلوه‌هاي الفت و صميميت و محبت امام(ره) نسبت به رزمندگان در گفتار و كردارش به طور كامل نمايان بود. جملاتي همانند: اينجانب دست يكايك شما را مي‌فشارم؛ من بين خود و شما فاصله‌اي نمي‌بينم؛ گوياي عمق و ارادت و محبت قلبي امام به دلاوران دفاع مقدس بود. بي‌پيرايگي رفتار امام(ره) در جمع فرماندهان و رزمندگان جبهه‌ها و برداشتن مانع‌هاي احترامات رسمي و رايج ميان يك رهبر و فرمانده عالي جنگ با نيروهاي تحت امر در ملاقات‌هاي خصوصي تصويرگر گوشه‌اي از محبت و صميميت قلبي امام(ره) به رزمندگان بود و صحنه‌هاي ديدارهاي خصوصي امام(ره) با رزمندگان مشحون از صحنه‌هاي دل‌پذير و ارتباط عاطفي و محبت و صميميت است.
5. قاطعيت: در دوران مبارزه با رژيم ستم‌شاهي قاطعيت امام راه‌گشاي برنامه‌ها و سياست‌هاي مبارزه بود كه حتي اطرافيان و شاگردان ايشان به شگفتي و كار ساز بودن آن اعتراف داشتند. در امور رهبري و فرماندهي عالي جنگ هم قاطعيت امام گره‌هاي كور و بن‌بست‌هاي ايجاد شده در برنامه‌ريزي‌هاي رزمي و نظامي را باز مي‌كرد. از مهمترين جلوه‌هاي قاطعيت امام دستور شكست حصر آبادان، آزادسازي سوسنگرد و عزل فرماندهي نيروهاي مسلح بود.
6. سازش‌ناپذيري و استقامت در مبارزه: ظلم‌ستيزي و پايداري امام در برابر توطئه‌هاي دشمنان، روحيه‌اي سازش‌ناپذير و مقاوم از ايشان پديد آورده بود. حضرت امام در سيره عملي و روش مبارزاتي خود به آيات شريفه لا تظلمون و لا تظلمون 18 و فاستقم كما امرت و من تاب معك 19تاسي مي‌جست و هيچ‌گاه نقشه‌هاي ظالمانه و سلطه‌طلبانه و تحميلي دشمن را برنمي‌تافت. فشارهاي شديد نظامي، تبليغاتي و رواني حاميان دشمن در كمك‌هاي تسليحاتي به رژيم بعث عراق براي پذيرفتن خواسته‌هاي استكبار جهاني هيچ تأثيري در روحيه مقاوم و سازش‌ناپذير امام نداشت و مي‌فرمود: ما تا آخرين نفر و تا آخرين منزل و تا آخرين قطره خون براي اعتلاي كلمه الله ايستاده‌ايم. اين روحيه و صفت مطلوب حضرت امام(ره) تأثير عجيبي در رزمندگان اسلام داشت به گونه‌اي كه شيرمردان عرصه پيكار در شرايط سخت نبرد با تمام توان و اراده خويش پايداري مي‌كردند و دشمن مجهز به سلاح‌هاي پيشرفته را به استيصال مي‌كشاندند.
7-نيرنگ شناسي: دشمن در موقعيت و زمان‌هاي مختلف حيله‌هاي متفاوت و گوناگوني را به كار مي‌بست و با بهره‌گيري از شيوه‌هاي جنگ رواني تلاش مي‌كرد تا انگيزه‌هاي اسلامي را در رزمندگان از بين ببرد و اراده آنان را در دفاع مقدس از ميهن اسلامي سست نمايد. مظلوم‌نمايي و تظاهر به مسلمان بودن از جمله اقداماتي بود كه براي فريب ملت سلحشور ايران از سوي رژيم بعث صورت مي‌گرفت، اما هوشياري و زيركي منحصر به فرد حضرت امام(ره) با موضع‌گيري‌هاي دقيق و سنجيده خويش تمام اين توطئه‌هاي فريبنده دشمن را خنثي نمود. از اين رو حاميان رژيم بعث عراق و سياستگزاران استكبار جهاني براي پيش‌گيري از پيروزي‌هاي مداوم ظفرمندان جبهه‌هاي نبرد كه از شكست حصر آبادان تا فتح بستان و نبرد چزابه تا عمليات مهم فتح‌المبين و نيز فتح معجزه‌آساي خرمشهر ضربات كوبنده خود را بر پيكر رژيم بعث وارد آورده بودند. حيله‌اي جديد انديشيدند تا افكار مجامع بين‌المللي و رسانه‌هاي خبري و ملت و كشورهاي اسلامي و به خصوص رزمندگان دلاور اسلامي را از جبهه‌هاي جنگ ايران و عراق به نقطه‌اي ديگر معطوف كنند. اين توطئه بزرگ، طرح‌ريزي و تهاجم وحشيانه و غافلگيرانه اسرائيل غاصب به كشور لبنان بود و مي‌رفت كه اين حيله كارساز شود، اما با موضع‌گيري هوشيارانه و صريح حضرت امام(ره) درباره چگونگي پشتيباني رزمندگان از مردم بي‌پناه لبنان و فلسطين اين توطئه نيز خنثي شد. حضرت امام(ره) فرمود: ما راهنمان اين است كه بايد از راه شكست عراق دنبال لبنان برويم نه مستقلاً. شيوه‌ها و تدابير رهبري امام خميني(ره) حضرت امام خميني(ره) به عنوان رهبر و فرمانده كل قوا و فرماندهي عالي جنگ، تعيين و هدايت استراتژي جنگ را بر عهده داشت و در اين مدت با بهره‌گيري از شيوه‌ها و تدابير خاص خويش هشت سال دفاع مقدس را رهبري نمود و اعجاب و شگفتي سياستمداران دشمن را برانگيخت. 1. بسيج همگاني و سازماندهي مردم و نيروهاي مسلح تحت دو يگان عمده رزمي و پشتيباني براي آنكه كليه نيروهاي داوطلب بتوانند در حد توانايي‌ها و استعدادهاي خويش در اين امر مهم سهيم باشند، اما اقدام به اين مهم نمودند و در اين رابطه فرمودند: هر كس مي‌تواند جبهه بايد برود و هر كه نمي‌تواند در پشت جبهه كمك كند. 2. توسعه تشكيلاتي نظامي و فرمان بر تشكيل نيروهاي سه‌گانه سپاه اين امر موجب شد تا سپاه بتواند با هماهنگي بيشتر با نيروهاي ارتش، در عرصه‌هاي نبرد حضور قوي‌تري داشته باشند. 3. هماهنگي و انسجام در نيروهاي مسلح همان‌گونه كه در انديشه سياسي امام(ره) وحدت و يكپارچگي اقشار مختلف ملت و احزاب گوناگون عامل پيروزي ملت ايران به شمار مي‌آيد. انسجان نيروهاي نظامي را نيز ضامن اقتدار نيروهاي مسلح در دفاع مقدس مي‌دانست. از اين رو امام(ره) به نيروهاي ارتش، سپاه و بسيج فرمود: همه در هم ذوب شويد و تو و من را از ميان برداريد و چون يد واحده و قدرت واحده به دشمن بتازيد. 4. هماهنگي و به كارگيري امكانات پشت جبهه امام نيروهاي پشت جبهه اعم از دستگاه‌هاي اجرايي و تبليغي و سياسي را به هماهنگي با يكديگر و توجه به مسائل جنگ دعوت مي‌كردند و كليه فعاليتهاي سياسي، تبليغي و اقتصادي پشت جبهه را با دفاع مقدس مرتبط مي‌ساختند و همواره ارگان‌ها و سازمانهاي دولتي را در جهت تقويت و آمادگي رزمي مردم و پشتيباني از جنگ به كار مي‌گرفتند و مي‌فرمودند: به پشتياني مادي و معنوي خود از جبهه‌هاي نبرد و رزمندگان ادامه دهند و سپاهيان نور را حمايت كنند. 5. مقابله با عوامل بازدارنده داخلي و تبليغات دشمن در دوران دفاع مقدس حوادث گوناگوني پديد مي‌آمد، برخي از اين حوادث مانند رقابت‌هاي جناح‌هاي مختلف در كشور معلول شرايط سياسي داخلي كشور بود كه بعضاً فضاي سياسي كشور را ملتهب مي‌ساخت، برخي از پيشامدها را عوامل آگاه و مزدور دشمن پديد مي‌آوردند و برخي ديگر نتيجه اعمال گروه‌هاي ناآگاه داخلي بود و هر كدام از اين حوادث به طور مستقيم با غيرمستقيم مي‌توانست در حضور رزمندگان اسلام در جبهه‌ها براي ادامه دفاع مقدس مشكل ايجاد نمايد. اما حضرت امام(ره) با شيوه‌هاي در خود تحسين رهبري خويش، تأثير منفي و شكننده هر يك از اين حوادث را بر عرصه‌هاي نبرد و روحيه رزمي و معنوي رزمندگان اسلام را خنثي مي‌كرد. دشمن بعثي نيز با در اختيار داشتن امكانات تبليغي استكبار جهاني و به تعبيري امپراتوري خبري و رسانه‌اي با كمك كارشناسان و مشاوران خارجي و بهره‌وري از امكانات و شيوه‌هاي گوناگون، جنگ رواني خود را براي مشوش جلوه دادن چهره جمهوري اسلامي در ميان مسلمانان جهان جلب حمايت‌هاي منطقه‌اي براي تقويت رژيم عراق به راه انداخته بود. در اين جنگ رواني هم حضرت امام(ره) با درايت و ژرف‌نگري تمام، با اين شيوه‌هاي تبليغي و رواني دشمن مقابله نمود. 6. رعايت اصول تصميم‌گيري حضرت امام(ره) اطلاعات و اخبار كافي و لازم را از طريق نمايندگان خود در نيروهاي مسلح و يگان‌هاي رزمي و فرماندهان قرارگاه‌ها به دست مي‌اوردند. امام(ره) مبناي تصميم‌گيري‌هاي مهم خود را براساس اطلاعات دقيق از وضعيت جنگ و مشورت با مسئولان لشگري و كشوري بنيان مي‌نهاد، رهنمودهاي حضرت امام(ره) بر اجراي عمليات‌هاي نظامي و دفاعي و ورود به خاك عراق، اقدامات مقابله به مثل در جنگ شهرها و قبول قطعنامه 598 سازمان ملل بر همين اصل و اساس استوار بود. 7. تفويض اختيارات گستردگي و تخصصي بودن امور جنگ باعث شده بود كه حضرت امام(ره) مسئوليت برخي از مسائل اجرايي و كارشناسي مرتبط با جنگ را به مسئولان كشور تفويض نمايد و خودشان سياست كلي و راهبردي دفاع مقدس را ترسيم و بر انجام آنها نظارت مي‌كردند از اين رو، مسئوليت را بدين گونه تفويض و تعيين فرمودند: الف ـ شوراي عالي دفاع و قرارگاه خاتم‌الانبيا و جانشيني فرماندهي كل قوا در برنامه‌ريزي‌هاي نظامي ب ـ شوراي عالي پشتيباني جنگ براي جذب نيرو و تهيه امكانات ج ـ تشكيل ستاد مناطق بمباران شده د ـ تعيين وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي براي تبيين سياست‌هاي دفاعي ايران در مجامع بين‌المللي ه ـ تشكيل شوراي عالي بازسازي مناطق جنگي 8. تشويق به نبرد هنر مديريت و رهبري امام(ره)، نفوذ معنوي ايشان در قلب ميليون‌ها انسان مخلص و متعهد و شيفته به ولايت و رهبري بود. هرگاه پيام‌هاي حماسي و شورآفرين حضرت امام(ره) همانند جمله‌هاي: امروز روز حضور در حجله جهاد و شهادت و ميدان نبرد است؛ روز نشاط عاشقان خداست صادر مي‌شد، همه جبهه‌هاي نبرد را از جوانان پرشور و با اخلاص آكنده مي‌ساخت و هم در گرماگرم نبرد، چون آّشار نور بر دل‌هاي تشنه و مشتاق جهاد و شهادت جاري مي‌گشت و توان رزم آنان را دو چندان مي‌ساخت و در يك كلام معجزه مي‌آفريد. 9. تقويت روحيه رزمندگان كلمات دلنشين و نافذ و روح‌بخش پيام‌ها و سخنان حضرت امام(ره) در دل و جان رزمندگان اثر شگرفي مي‌گذاشت، سخنراني‌هاي ايشان در جمع فرماندهان قرارگاه‌ها و رزمندگان دلاور و پيام‌هايي كه به مناسبت‌هاي مختلف براي رزمندگان صادر مي‌گرديد، قوت قلبي براي دلاورمردان جبهه‌ها بود. پيام امام(ره) به فرماندهان جبهه پس از عمليات بدر، بارزترين نمونه تاثير معنوي پيام‌هاي امام(ره) در تقويت روحيه رزمندگان و فرماندهان در بحراني‌ترين شرايط جنگ است. 10. توجه دادن رزمندگان به معنويت حضرت امام(ره) دائماً رزمندگان و فرماندهان قرارگاه‌ها را به مسائل معنوي توجه مي‌داد تا حماسه‌سازي رزم‌آوران عرصه پيكار با عرفان ديني و الهي آميخته باشد. توجه دادن رزمندگان به اراده و قدرت خداوند تبارك و تعالي در پيروزي و جنگ، تذكر به اعتماد و اعتقاد به نصرت الهي، تاكيد بر ذكر خداوند و تهجد در جبهه‌ها، پرهيز دادن از غرور و توجه دادن نيروها به توانايي‌هاي قدرت ايمان و اخلاص در رزمندگان در مقابلت جهيزات دشمن از جمله تذكرات امام(ره) به رزمندگان بود. اصولاً در انديشه و سيره حضرت امام هرگونه تلاش و اقدامات سياسي، فرهنگي و نظامي بدون در نظر گرفتن بعد الهي و معنوي فاقد هرگونه ارزش اسلامي است، از اين رو به رزمندگان اسلام آميختگي عمل ظاهري را به معنويت ديني و الهي تذكر داد و فرمود: زدن و پيروز شدن و فتح كردن و همه اينها اگر آن بعد معنوي‌اش نباشد همه‌اش شكست است. 11. تقويت بنيه دفاعي اهتمام فراوان حضرت امام بر تقويت بنيه دفاعي و حمايت‌هاي ايشان از بالا بردن كيفت و كميت امكانات و تجهيزات نظامي و تامين بودجه‌هاي جنگ و دفاع مقدس از خصوصيات تدبير رهبري ايشان در دفاع مقدس بود. اين اهتمام حضرت امام(ره) تا روزهاي پاياني جنگ نيز ادامه داشت و طي دستورالعملي به مسئولان سياسي نظامي فرمود: بايد... در تجهيز كليه آحاد و افراد اين كشور براساس اصول و فرمول خاص دفاع همه جانبه تا رسيدن به تشكل واقعي و حقيقي بسيج و ارتش بيست ميليوني كوشش نمود. به فرماندهان نظامي نيز فرمود: نيروهاي نظامي ما هرگز نبايد از كيد و مكر دشمنان غافل بمانند و در هر شرايطي بايد بنيه دفاعي كشور در بهترين وضعيت باشد. تاثير ارتباط معنوي امام خميني(ره) با رزمندگان در هشت سال دفاع مقدس رزمندگان اسلام، حضرت امام خميني(ره) در خطوط نبرد جبهه‌هاي جنگ حضور فيزيكي نداشتند، اما شخصيت پر نفوذ و معنوي وعرفاني ايشان هر روز در تمام نقاط جبهه حكمفرما بود و تاثيرات عميق و شگرف اين حضور معنوي در روحيه و عملكرد رزمندگان كاملاً مشهود و ملموس بود. اين موضوع شگفتي صاحب‌نظران، راويان و گزارشگران حاضر در جبهه را برانگيخته بود. يكي از خبرنگاران غير ايراني كه از جبهه‌هاي جنگ بازديد كرده و روحيات رزمندگان اسلام را از نزديك مشاهده كرده است در گزارش خود مي‌نويسد: گويي خود آيت‌الله خميني(ره) شخصاً هر روز اينجا (جبهه‌ها) حاضر شده و آنها را به جهاد دعوت مي‌كند. ارتباط طلايه‌داران فتح با امام امت، همان رابطه مريد با مراد، سالك الي الله با پير و مرشد، و محب با محبب است. رفتار و حالاتي كه رزمندگان اسلام در صحنه‌هاي مختلف و عرصه‌هاي پيكار دفاع مقدس نسبت به حضرت امام(ره) از خود نشان داده‌اند، رمز و رازي از حديث دلدادگي و دلباختگي عاشقان شيفته است كه كارنامه جهاد و دفاع آنان با معيار عشق محك خورده است. در اين بخش از مقاله به برخي از اين موارد اشاره خواهيد داشت:1. عشق رزمندگان به امام؛ علاقه و محبت شديد و زايدالوصف رزمندگان به امام(ره) بارزترين جلوه از تاثير عميق شخصيت معنوي امام بر رزمندگان است: محبتي كه تجلي عشق عرفاني و معنوي است و ريشه و سرمنشاء بسياري از تاثيرات ديگر است. آري اينجا صحبت عشق است و عشق و قلم از ترسيمش بر خود مي‌شكافد. نذر براي سلامتي حضرت امام(ره) و طول عمر ايشان؛ اظهار عشق و علاقه در سخت‌ترين شرايط خط مقدم جبهه در حال مجروحيت و هنگام اسارت گوشه‌هايي از ارادت رزمندگان به حضرت امام(ره) است. 2. عشق خانواده ايثارگران به امام؛ بازماندگان شهيدان و ايثارگران، بالندگي و رشد و سلامتي مكتب حياتبخش اسلام و خط امام را در گرو قرباني شدن و فدايي دادن در اين راه مي‌دانستند و جوانان و نونهالان به خون خفته خويش را قربانيان اين راه قلمداد مي‌نمودند. در يكي از ديدارهاي خانواده شهدا با امام خميني(ره)، مادري با لهجه خرمشهري فرياد مي‌زد: اي امام! سه پسر داشتم و هر سه شهيد شدند ديگر فرزندي ندارم تا در راه اسلام قرباني كنم، خدا مرا فداي تو كند. 3. اطاعت پذيري عاشقانه؛ تفاووت رهبري امام در دفاع مقدس با ساير رهبران و فرماندهان جنگها در تاريخ و جهان را بايد در نفوذ معنوي شخصيت امام و تاثير آن در رفتار و عملكرد نيروهاي رزمي جستجو كرد. بسياري از نيروهاي مسلح كشورها در شرايط سخت و بحراني جنگ به جهت دفاع از آب و خاك و نواميس كشور و يا رعايت سلسله مراتب و اجراي مقررات نظامي آن كشور و يا احياناً دريافت پاداش و ترس از مجازات، از فرمانده خود اطاعت مي‌كنند و انگيزه‌هاي ديگري در اطاعت‌پذيري آنها دخالت ندارد. ولي رزم‌جويان عرصه پيكار و دفاع مقدس جمهوري اسلامي ايران ديدگاهشان نسبت به اجراي دستورات حضرت امام(ره) بالاتر از اطاعت از يك فرمانده كل قوا بود. آنان دستورات امام(ره) را با عشق و علاقه و ارادتي خاص انجام مي‌دادند و هدفشان رضايت خاطر امام(ره) بود. رزمندگان تمام سختي‌ها و زحمات طاقت‌فرساي عمليات را براي يك لحظه خوشحالي امام(ره) تحمل مي‌كردند. سردار باكري در جمع نيروهايي كه براي آموزش نظامي و آمادگي رزمي جهت شركت در عمليات خيبر به جبهه‌ها آمده بودند گفت: عزيزان من! شما نمايندگان لشگر عاشورائيد، سعي كنيد مأموريت خود را به نحو احسن انجام دهيد بلكه بتوانيم در عمليات آينده دل امام(ره) را شاد كنيم. 4. ياد امام؛ در جمع رزمندگان با ارتباط و انس دائمي و ناگستني كاروانيان نور با شخصيت معنوي امام(ره) موجب شده بود كه نام و ياد و تصوير امام (ره) همواره در سراسر جبهه‌ها حضور داشته باشد. رزمندگان پس از نام مبارك ائمه معصومين(ع) با ذكر و ياد امام(ره) و عطر سلام و صلوات به مرادشان مشام جان را خوشبو مي‌ساختند و شعار براي سلامتي امام(ره) صلوات از پرطرفدارترين شعارهايي بود كه در سراسر جبهه گوش جان را نوازش مي‌داد. بهره‌گيري از كلمات قصار امام(ره) درباره جنگ در تابلو نوشته‌ها و استناد به آنها و گفتگوي رزمندگان از جمله عبارت‌هايي بود كه فضاي جبهه‌ها را عطرآگين مي‌ساخت. 5. اشتياق به ديدار امام؛ ديدار (جمال جانان) بهترين و بيشترين آرزوي مشتاقان و شيفتگان و دلباختگان (حسن روي) حضرت امام بود. آنان براي دستيابي به وصال و لقاي محبوب خويش لحظه‌شماري مي‌كردند و گفتگوي خصوصي‌شان اظهار علاقه به ملاقات با امام(ره) بود. هرگاه رزمندگان، همسنگري را مي‌ديدند كه احتمال داشت به خدمت حضرت امام(ره) برسد، سلام خالصانه و لبريز از عشق و محبت خويش را به حضور آن بزرگوار تقديم مي‌داشتند و ديگر سخني از خانواده و يا مشكلات خوش به زبان مي‌راندند. به راستي كه سيماي جذاب و دلرباي امام(ره) جلوه‌اي از جمال جميل الهي بود كه عاشقانش در سخت‌ترين شرايط عمليات به ياد چهره ملكوتي و زيباي امام(ره) و وعده ديدارش جاني تازه در كالبدشان دميده مي‌شد.
نظر شما
