سبک زندگی و رفتار اجتماعی در برنامه هفتم توسعه
نوید شاهد: سبک زندگی و رفتار اجتماعی در برنامه هفتم توسعه، عنوان مقالهای است که توسط «امانالله فصیحی» و «سید محمدکاظم رجائی» نوشته، به همایش ملی فرهنگ و برنامه هفتم توسعه ارسال و در کتابچه چکیده مقالات این همایش منتشر شده است.
در چکیده این مقاله آمده است: «فرهنگ «باورهای مردم، ایمان مردم، عادات مردم، آن چیزهایی است که مردم در زندگی روزمره با آن سروکار دائمی دارند و الهامبخش مردم در حرکات و اعمال آنهاست» (بیانات مقام معظم رهبری در حرم مطهر رضوی، 11/1/1393). فرهنگ دارای ابعاد درونی و عینی است. باورها، اعتقادها، ارزشها، ذخیره دانش، خلقیات و روحیات بُعد درونی فرهنگ را تشکیل میدهند.
عنصر بیرونی فرهنگ از هنجارها و نمادها تشکیل شده است. میتوان از ایمان به عنوان مهمترین مولفه بُعد درونی، از عمل صالح به عنوان اساسیترین عنصر رفتاری و از شعائر به عنوان مهمترین عنصر نمادین فرهنگ نام برد. عناصر رفتاری فرهنگ به مصرف یا فعل فرهنگی و خلق یا صُنع فرهنگی تحلیل میشود؛ از مصرف یا فعل فرهنگی به سبک زندگی و از خلق و صنع به مصنوعات و محصولات فرهنگی تعبیر شده است.
سبک زندگی اسلامی- ایرانی برگرفته از آموزهها، ارزشها و هنجارهای اسلامی و هماهنگ با سلیقه ایرانی همراه با جوهر توحید باوری و عبودیت است. در این سبک، زندگی پیشوایان معصوم(ع) اسوه حسنه و الگوهای مرجع رفتاری است. سبک زندگی نیز مانند اصل فرهنگ نیازمند مدیریت و هدایتگری است. رهاسازی سبک زندگی خطایی راهبردی و نابخشودنی است. رسیدن به تمدن اسلامی بدون برنامهریزی و پرداختن به سبک زندگی به عنوان اصل، حقیقت و جوهر تمدن ممکن نیست.
این مقاله، پس از تبیین مبانی، اصول، شاخصها و چرخشهای تحول آفرین، هشت چالش در سبک زندگی را بررسی کرده که مهمترین آنها «ناکارآمدی حکمرانی سبک زندگی»، «انفعال فرهنگ عمومی»، و «وارونگی در مرجعیت و نقش الگویی» است. مهمترین راهبرد تحول در مدیریت، بومیسازی نظریه سبک زندگی و گسترش نظام ارزشی مبتنی بر باور و احساس وجود خداوند متعال در زندگی روزمره است.»