مصاحبه/
«فراتر از شغل انبیا»؛ روایت معلمی که شهادت را برگزید
نویسنده کتاب «فراتر از شغل انبیا» از دلایل نگارش اثر، ویژگیهای شخصیتی شهید علی باقری، و اهمیت ترویج فرهنگ ایثار و شهادت برای نسل امروز سخن گفت. او معتقد است شهید باقری الگویی الهامبخش برای معلمان و جوانان امروز است؛ معلمی که راهی بالاتر از رسالت پیامبران را برگزید و در سحرگاه چهارم فروردین ۱۳۶۱ در عملیات فتحالمبین به شهادت رسید.
به گزارش نوید شاهد اصفهان، شهید علی باقری، نخستین شهید شهر سجزی و نخستین شهید شهرستان کوهپایه، از جمله فرهنگیانی بود که علاوه بر فعالیتهای آموزشی، در عرصههای انقلابی و جهادی نیز حضوری فعال داشت. روایت زندگی او در کتاب «فراتر از شغل انبیا» بازتابی است از تلاشها، باورها و روحیه جهادی معلمی که راه شهادت را انتخاب کرد. در این گفتوگو، نویسنده کتاب خانم الهه باقری سجزی از انگیزههای خود برای نگارش، دشواریهای تحقیق و گردآوری خاطرات، و پیامهایی که میخواهد به نسل جوان منتقل کند، صحبت می کند.
نوید شاهد اصفهان: ایده نگارش کتاب «فراتر از شغل انبیا» از کجا آغاز شد و چه چیزی شما را به سمت نوشتن درباره شهید علی باقری کشاند؟
الهه باقری سجزی: بنده چهار سال پس از پایان جنگ تحمیلی در خانوادهای فرهنگی متولد شدم. احترام و ارادتی که خانواده مادری و پدریام به خاطرات، عکسها و نامههای برادر پدرم که در اوایل دفاع مقدس به شهادت رسید داشتند، محبت عمیقی نسبت به عموی شهیدم در من ایجاد کرد. در سال ۱۳۸۵ رویای صادقهای دیدم که هرچند ابتدا آن را جدی نگرفتم، اما مسیر زندگیام را تغییر داد. سالها بعد با قبولی در آزمون آموزشوپرورش، آموزگار شدم و در منطقه کوهپایه همانجایی که عموی شهیدم نیز سابقه تدریس داشت مشغول به کار شدم. سرانجام تصمیم گرفتم با تکیه بر همان رؤیای صادقه، درباره زندگی شهید علی باقری تحقیق کنم و خاطرات ایشان را از خانواده، دوستان و همکاران گردآوری کرده و در قالب یک کتاب منتشر نمایم.
شهید علی باقری نخستین شهید شهر سجزی و نخستین شهید شهرستان کوهپایه است که در سحرگاه چهارم فروردین ۱۳۶۱ در عملیات فتحالمبین، حین رزم بهعنوان راننده تانک چیفتن، به شهادت رسید. مورد توجه است که تولد و شهادت شهید دقیقا در یک روز و یک ساعت بود.
نوید شاهد اصفهان: در میان موضوعات مختلف دفاع مقدس، چرا زندگی یک معلم شهید را انتخاب کردید؟
الهه باقری سجزی: پیش از ورود به آموزشوپرورش، همواره اعتقاد داشتم که شغل معلمی تنها حرفهای است که با عشق، ایثار و ازخودگذشتگی همراه است. اما پرسشی در ذهنم شکل گرفت: چرا معلمی که چنین علاقه و عشقی به انسان و تربیت او دارد، این شغل مقدس را رها کرده و به مسیری دیگر قدم میگذارد؟ همین پرسش مرا واداشت تا در زندگی و اندیشههای معلم شهیدی که چنین انتخابی کرده، پژوهش کنم.
نوید شاهد اصفهان: نام کتاب «فراتر از شغل انبیا» چه مفهومی دارد و چرا این عنوان را برگزیدید؟
الهه باقری سجزی: امام خمینی (ره) بارها در سخنان خود به رسالت شریف معلمی بهعنوان «شغل انبیا» اشاره کردهاند؛ چراکه معلمی رسالت انسانسازی دارد. حال اگر معلمی این مسیر را رها کند و به مرتبهای بالاتر بیندیشد، باید پرسید چه چیزی او را به چنین انتخابی واداشته است؟ پاسخ روشن است: شهادت در راه خدا. شهادتی که حیات ابدی و «عند ربهم یرزقون» را به همراه دارد.
نوید شاهد اصفهان: برای تدوین کتاب از چه منابعی استفاده کردید؟
الهه باقری سجزی: ابتدا از روایتهایی که از کودکی در خانواده میشنیدم بهره بردم. خاطراتی که پدر، پدربزرگ، عموها و عمهام با اشک و شوق از شهید نقل میکردند، الفتی عمیق میان من و ایشان ایجاد کرده بود. سپس به سراغ خاطرات همکاران فرهنگی، همسنوسالان، اهالی روستا، همسایگان و همرزمان شهید رفتم. این روایتها اطلاعات ارزشمندی را برای نگارش کتاب فراهم آورد.
نوید شاهد اصفهان: سبک روایت کتاب چگونه است؟
الهه باقری سجزی: کتاب در قالب داستانهای کوتاه مستند نوشته شده است. هر روایت با معرفی گوینده و نقلقول مستقیم از او بیان میشود. همچنین برای هر داستان، عنوانی کوتاه و شاعرانه انتخاب کردهام تا مضمون آن را بهتر منتقل کند.
نوید شاهد اصفهان: در روند نگارش با چه چالشهایی مواجه شدید؟
الهه باقری سجزی: بزرگترین دشواری دسترسی به منابع بود. بسیاری از خاطرات در دل افراد سالخورده باقی مانده بود و نیاز به گفتوگوهای طولانی و مکرر داشت. همچنین محدودیت در روایت برخی خاطرات شخصی باعث میشد با احتیاط بیشتری پیش بروم.
نوید شاهد اصفهان: شهید علی باقری چه ویژگیهای اخلاقی یا شخصیتی داشت که شما را بیشتر تحت تأثیر قرار داد؟
الهه باقری سجزی: روحیه مجاهدانه و احساس تکلیف نسبت به جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی برایم بسیار جالب بود. ایشان چه پیش و چه پس از انقلاب فردی فعال و روشنگر بود و در روستای سجزی نقش مهمی در مبارزه با رژیم پهلوی و تبیین دستاوردهای انقلاب داشت. مطالعه و آگاهیبخشی به دیگران بخشی جدانشدنی از شخصیت او بود.
نوید شاهد اصفهان: چه چیزی شهید باقری را از دیگر معلمان شهید متمایز میکرد؟
الهه باقری سجزی: تجربه معلمی او در اواخر دهه ۱۳۵۰ نشان میدهد که روش تدریسش بسیار متفاوت بود. در روزگاری که آموزش بر مبنای تنبیه و معلممحوری رایج بود، او دانشآموزمحور بود و از تنبیه اجتناب میکرد. امروزه این روش در قالب سند تحول بنیادین آموزشوپرورش تأیید شده است. نگاه تربیتی شهید، که الهامگرفته از اندیشههای استاد شهید مرتضی مطهری بود، او را از سایرین متمایز میکرد.
نوید شاهد اصفهان: آیا خاطرهای از زندگی شهید هست که برای نسل امروز الهامبخش باشد؟
الهه باقری سجزی: بله، زندگی او سرشار از الگوست. برای نمونه، علاقهاش به ورزش و موفقیتهایش در فوتبال باعث میشود نوجوانان امروز با او همزادپنداری کنند. همچنین ایستادگیاش در برابر کمونیستها، که میکوشیدند ذهن مردم را منحرف کنند، نشاندهنده شجاعت فکری و بصیرت اوست. بطور کلی شهید باقری یک شخصیت چند وجهی دارد که در همه عرصه ها موفق و سربلند بود هم ورزش، هم عکاس، هم خطاط ، هم معلم و هم نقاش و هم هنرمند مبارز و...
نوید شاهد اصفهان: چه پیامی را با نگارش این کتاب قصد داشتید منتقل کنید؟
الهه باقری سجزی: هدف اصلیام القای اهمیت تبعیت از ولایتفقیه و توجه به «الاهم فی الاهم» بود. شهید علی باقری با وجود نیاز مدرسههای روستایی به او، گوشبهفرمان امام زمان خویش بود و جهاد در راه خدا را برگزید. این پیام میتواند برای نسل امروز بسیار راهگشا باشد.
نوید شاهد اصفهان: به نظر شما این کتاب چه نقشی در معرفی فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه دارد؟
الهه باقری سجزی: این اثر نشان میدهد که جهاد و شهادت یعنی دل نبستن به دنیا و در عین حال، وفادار ماندن به ارزشهای خانوادگی. توجه و احترام ویژه شهید به مادرشان، چه پیش و چه پس از شهادت، در کنار ایثار او، الگویی عمیق برای امروز است.
نوید شاهد اصفهان: بازخورد خانواده و خوانندگان نسبت به کتاب چگونه بود؟
الهه باقری سجزی: پدرم، که خود فرهنگی و برادر شهید است، نخستین مشوق من در نگارش کتاب بود. واکنش ایشان هنگام خواندن کتاب، همراه با اشک و بغض، برایم بسیار تأثیرگذار بود. سایر اعضای خانواده و اهالی سجزی نیز استقبال کردند و بسیاری گفتند کتاب را یکباره و بدون توقف خواندهاند. برخی هم آن را «رزقی معنوی» دانستند که نگاهشان به زندگی را تغییر داده است.
نوید شاهد اصفهان: آیا قصد دارید آثار دیگری هم در این حوزه بنویسید؟
الهه باقری سجزی: این نخستین اثر من در حوزه دفاع مقدس بود. هرچند ابتدا نگران بودم، اما حمایت مسئولان باعث شد با انگیزه بیشتری کار را به پایان برسانم. در انتهای کتاب، علاوه بر آوردن نام و تصویر شهید علی باقری، نام و مشخصات ۳۰ شهید شهر سجزی نیز ذکر شده است. جالب آنکه دو روز پیش از رونمایی، شهید دیگری از سجزی به نام علیرضا موسایی در حمله رژیم صهیونیستی به شهادت رسید و نام او نیز در کتاب گنجانده شد. انشاءالله اگر فرصتی پیش بیاید، آثار دیگری نیز در حوزه شهدای فرهنگی خواهم نوشت.
انتهای پیام/
منبع: نویدشاهد
