دفاع مقدس «بهشت سوژه» است/ از جوانگرایی نترسیم
این نویسنده ادبیات پایداری افزود: در دوران دفاع
مقدس نیز نگارش کتاب به همین صورت بود که باید با پایان جنگ تغییر می کرد و با
رویکردی عمیق تر به تولید اثر می پرداختیم و از رویکرد تبلیغی دور می شدیم.
متاسفانه در آن دوران رویکرد سطحی شد و مخاطب گریزی رخ داد. در آن دوران کتاب های
خوب نیز ذیل دیگر آثار قرار گرفت و گم شد. کتاب ها از نظر کمی رشد می کرد اما
کیفیت مورد توجه قرار نمی گرفت.
رشد ادبیات دفاع مقدس با تشکیل کمیسیون های تخصصی
نویسنده کتاب «مجنون هور» گفت: بعد این رویه اندیشمندان و افراد دغدغه مند وارد عرصه شدند و با تشکیل جلسات هم اندیشی و کمیسیون های تخصصی در فضاهایی از جمله «نشر شاهد» و «سوره مهر» به این نتیجه رسیدند که کیفیت را محور آثار قرار دهند. خوشبختانه این رویکرد باعث شد در چند سال اخیر قلم تعدادی از نویسندگان جوان، پخته تر شود و درجه استادی برسند. دانشگاهیان نیز به این عرصه توجه نشان دادند و خاطره نگاری نظام مند شد. البته برخی از نویسندگان بزرگ به حوزه کم التفاطی کردند بنابراین حوزه ادبیات پایداری، خودش نویسنده و اندیشمند تولید کرد.
وی در ادامه با بیان این که در سال های آینده
شاهکارهای ادبی در حوزه دفاع مقدس خلق می شود، تاکید کرد: برای خلق شاهکارهای ادبی
باید در زمینه خاطره نگاری و تاریخ شفاهی بیشتر کار کنیم؛ وقایع جنگ بهشت سوژه
است. اکنون باید خاطرات جنگ تحمیلی ثبت شود تا خوراکی برای نویسندگان نسل های
آینده باشد.
«رزم» در کتاب های جنگ برجسته تر است
آقامیرزایی در پاسخ به این پرسش که کدام بخش جنگ تحمیلی برای نگارش کتاب مغفول مانده است، گفت: بخش رزم جنگ برای نگارش کتاب بیشتر مورد توجه قرار گرفته است در حالی که به خانواده ها و اصناف مختلف از جمله مهندسان جنگ و پزشکان و همچنین خانواده های منتظر کمتر پرداخته ایم. البته در چند سال گذشته این موضوعات بیشتر مدنظر قرار گرفته است اما نمی توان به صورت دستوری هنرمندان مجبور کرد تا درباره سوژه ای خاص بنویسند. در حال حاضر باید برای هنرمندان مستقل خوراک تهیه کنیم که این خوراک ها شامل تاریخ شفاهی، خاطرات شفاهی و مستندنگار می شود. این اسناد متقن و قابل اعتنا خواهد بود و در آینده رمان نویس ها و قصه نویس ها از آن ها استفاه خواهند کرد.
نویسنده کتاب «قله فریاد» در ادامه با تاکید بر ثبت خاطرات راویان جنگ گفت: خاطرات جنگ در معرض آسیب قرار دارند زیرا بسیاری از والدین شهدا فوت کرده اند و یا امکان دارد راویان با گذشت زمان بخشی از خاطرات را فراموش کنند. بنده مدت هاست که با آزادگان صنعت نفت مصاحبه می کنم. بسیاری از آن ها تاریخ ها را فراموش کرده اند و گاهی عملیات ها را پس و پیش تعریف می کنند. گاهی اوقات براساس اطلاعاتی که دارم خاطرات را تصحیح می کنم. اگر نویسنده ای تجربه نداشته باشد ممکن است اشتباه کند.
وی اضافه کرد: باید به سراغ اقشاری برویم که در معرض آسیب فراموشی قرار دارند. خاطرات آن ها جمع آوری و در ادامه به کتاب تبدیل شود. ادبیات دفاع مقدس حرکت مثبت و رو به جلویی را آغاز کرده است به گونه ای که آثار امروزی نسبت به کتاب های که در سال های اولیه پس از جنگ نوشته می شد، قانونمند و تخصصی تر شده اند.
ژانر دستوری به نتیجه نمی رسد
آقامیرزایی برای ورود ژانرهای مختلف به ادبیات دفاع مقدس گفت: برای آن که کتاب های حوزه دفاع مقدس در ژانرهای مختلف تولید شود می توان به نویسندگان پیشنهاد داد با توجه به سوژه های متفاوت از ژانرهایی مشخص استفاده کنند اما به طور کلی نوشتن کتاب به صورت دستوری جواب نمی دهد. اگر نویسنده ای دغدغه مند باشد با کوچکترین حمایت کتابش را می نویسند.
این نویسنده دفاع مقدس افزود: از یک نویسنده طنزپرداز نباید انتظار داشت اثری در ژانر جدی بنویسد و یا برعکس. ذهن نویسنده برای انتخاب ژانر باید آزاد باشد و خودش انتخاب کند. می توان ابزار و مسیر را برای او مشخص کرد. باید کمیسیون هایی تخصصی تشکیل شود که تمرکزشان سوژه یابی باشد. برای نمونه بانک سوژه یابی بنیاد شهید در این زمینه بسیار کمک کننده بوده و بسیاری از آثار مطرح براساس آن خلق شد.
حمایت از نویسندگان حاشیه نشین
وی درباره لزوم نیازسنجی برای جذب مخاطب در حوزه ادبیات پایداری اظهار کرد: حوزه ادبیات دفاع مقدس خیلی نیازی به نیازسنجی مخاطب ندارد همین که نویسندگان اثری جدی تولید کنند، کافی است. هنگامی که کتابی جدی و خوب نوشته می شود به طور حتم مخاطب خود را پیدا خواهد کرد. اگر نویسندگان دغدغه مند بیشتر مورد حمایت قرار بگیرند و حاشیه نشین نشوند، ادبیات دفاع مقدس رشد روزافزونی خواهد داشت. متاسفانه برخی از نویسندگان این حوزه برای گذران زندگی مجبور می شوند به کارهای دیگری غیر از نویسندگی بپردازند. این افراد باید در کنار نویسندگان جوان قرار بگیرند تا انرژی شان تلف نشود.
آقا میرزایی بیان کرد: افراد درگیر جنگ، قهرمان های معاصر بودند و مانند اسطوره های دوران دور روحیه سلحشوری و میهن پرستی را در انسان زنده می کنند. حسن باقری به عنوان یک خبرنگار وارد جنگ شده و به بالاترین طراح عملیات می شود. در آن دوران هر فردی به اندازه لیاقتش رشد می کرد. از جوانگرایی نمی ترسیدند و دیگرخواهی که مشکل امروز جامعه ماست در دوران جنگ تحمیلی موج می زد. اگر فرهنگ دفاع مقدس به درستی در جامعه پیاده می شد، امروز شاهد بسیاری از مشکلات نبودیم.
این نویسنده درباره کتاب هایی که در دست نگارش دارد، گفت: در حال حاضر مشغول نوشتن کتاب «خاطرات شهید الفتی» هستم که این اثر در مرحله تدوین اولیه قرار دارد. کتاب «ناخدای نوح»، خاطرات سردار «حاج اسماعیل زاد صالح» معاون قرارگاه نوح (ع)، نیز مراحل آخر را سپری می کند. کتاب «در کوچه های گمنامی» را درباره شهید «کاظم کاظمی» نوشته ام که نگارش آن به پایان رسیده است.
«ملاقات در فکه» را بخوانید
آقامیرزایی در پایان به خوانندگان نوید شاهد پیشنهاد داد کتاب «ملاقات در فکه» که درباره شهید «حسن باقری» نوشته شده را بخوانند. وی گفت: این کتاب خوش خوان است و راحت خوانده می شود. علاوه بر آن توصیه می کنم کتاب «رستگاری در جزیره»، زندگی شهید کاظم رستگاری که خودم نوشته ام و به تازگی از سوی «نشر شاهد» منتشر شده است را مطالعه کنند.
