فوتبالیست هایی که در زمین چمن شهید شدند
محمد میرزاخانی یکی از رزمندگانی است که با اصرار زیاد توانست فرماندهان را برای برگزاری مسابقات فوتبال در منطقه راضی کند. تک و تنها خطهای پیاده را طی کرد تا به رزمندگان حاضر در خط بگوید برای مسابقات یک تیم دهند. مسابقاتی که آوازهاش تا تیپ و لشکر هم رسید و موافقت دیگر فرماندهان را هم به دنبال داشت.
میرزاخانی درباره چگونگی برگزاری مسابقات فوتبال در جبهه به جوان میگوید: چون علاقه زیادی به فوتبال داشتم در خط هم نمیتوانستم بیخیال فوتبال شوم. اول دنبال جای صاف و مسطحی میگشتم که بشود در آن فوتبال بازی کرد. همان روزهای اول که به سنگر رفتم و با بچهها آشنا شدم از بچهها درباره فوتبال میپرسیدم و راجع به اینکه چه کسانی فوتبال بازی میکنند و به فوتبال علاقه دارند صحبت میکردیم. هیچکس قبول نکرد که میشود در منطقه فوتبال بازی کرد. من آمدم با پوکه گلولههای تانک تیر دروازههای کوچکی درست کردم و پشت آن گونی کشیدم. بعد زمینی را درست و خطکشی کردم و یک زمین فوتبال کوچک شد.»
یک بار هم در سال ۱۳۶۲ اعضای تیم ملی به مناطق جنگی سفر و یک مسابقه دوستانه با رزمندگان برگزار کردند. محمد مایلیکهن، محمد پنجعلی، وازگن صفریان، حاج مهدی اربابی همراه با دیگر اعضای تیم به مریوان میروند و یک مسابقه فوتبال برگزار میکنند.
اسماعیل ابراهیمی که آن روز در منطقه حضور داشته درباره خاطرات آن روز میگوید: «رفتیم از جهاد، سپاه و فرمانداری غلتک گرفتیم و به این جوانها دادیم و آنها زمین را صاف کردند و بعد گچ آوردیم و زمین را خطکشی کردیم و دروازهها را گذاشتیم و بعد بازی شروع شد. بازی که شروع شد، آقا! عراقیها شروع کردند به توپ زدن. توپ شیهه میکشید. همه بازی را رها میکردند و پخش و پلا میشدند، بعد دوباره جمع میشدند و به دنبال توپ اصلی میگشتند و بازی کردن. بعد دیدیم ماشین دژبان وسط زمین آمده است و دارد دروازهبان را میبرد! گفتیم این را کجا میبرید؟ گفتند این آقا پستش را ول کرده به اینجا آمده، گفتیم بابا! تیم ملی آمده، گفت: ما کاری به تیم ملی نداریم و دروازهبان را برداشت و برد، ولی بازی با تمام تلخی و شیرینیهایش برگزار شد!»
حادثههای فوتبالی دفاع مقدس اتفاقات ریز و درشت زیادی را در برمیگیرد. یک کلکسیون مملو از صحنههای تلخ و شیرین فردی و جمعی. معروفترین و تلخترین این صحنهها بمباران زمین فوتبال «چوار» در استان ایلام حین برگزاری یک مسابقه فوتبال است که در آن ۱۵ نفر شهید شدند. یک اتفاق تلخ که نمونهاش در هیچ کجای دنیا اتفاق نیفتاده است.
۲۳ بهمن ۱۳۶۵ هواپیماهای نظامی عراق افراد بیگناه را درحالیکه مشغول بازی فوتبال بودند با موشک نشانه گرفتند و ۱۰ فوتبالیست، سه کودک، یک داور، یک تماشاگر را به شهادت رساندند. دو تیم «منتخب چوار» و «منتخب جوانان استان ایلام» در شرایط سخت جنگی برای نشان دادن روحیه جنگندگی و مقاومت مردم ایران راهی زمین مسابقه شدند.
شهید حسین هزاوه مربی و بازیکن تیم منتخب چوار به بازیکنان گفت: فرض کنید در خط مقدم جبهه هستید. به بازیکنانش تأکید کرده بود با شجاعت و شهامت بجنگید و انگار میدانست واقعهای عظیم و بزرگ در راه است. ۱۰ دقیقه بیشتر از نیمه دوم نگذشته بود که هواپیماهای دشمن بعثی با انواع و اقسام بمبها زمین فوتبال را تبدیل به خط مقدم واقعی کردند. دود و آتش سرتاسر زمین را فرا گرفت و نفرات را به هر طرف پرتاب کرد. ۱۵ انسان بیگناه به جرم بازی کردن فوتبال به شهادت رسیدند و حادثه «چوار» به عنوان یکی از تلخترین حادثههای فوتبالی در دنیا مطرح شد.