همه کاره جنگ مردم بودند/ فراموشی مهمترین آسیب است
گلعلی بابایی نویسنده، پژوهشگر ارشد و مستندنگار دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار نویدشاهد، درباره انتقال مثبت مفاهیم دفاع مقدس به نسل جوان گفت: هفته دفاع مقدس یادآور یک مقطع تاریخی پرفراز و فرود و در عین حال مملو از غم‌ها و شادی‌های ملت ایران است. گرامی داشتن این هفته در واقع ارج‌گذاری به رشادت‌ها و تلاش مجاهدانه شهیدان، رزمندگان و آحاد مردم ایران است.
وی افزود: مردم ایران باوجود فشارهای جهانی و حمایت دشمنان اسلام و نظام از دیکتاتوری به اسم صدام حسین، توانستند از یک آزمون بزرگ سربلند بیرون بیایند. از این رو پیام‌ها و نکته‌های فراوانی را میشود از آن به نسل امروزی انتقال داد.
این نویسنده به نقش برجسته مردم در دفاع مقدس و انتقال آن به جوانان اظهار داشت: در جنگ همه کاره خود مردم بودند. خودشان نیرو اعزام می‌کردند. خودشان پشتیبانی لجستیکی از جنگ انجام می‌دادند. خودشان برای اعزام جوانان به جبهه تبلیغ و فرزندان شهیدشان را تشییع می‌کردند.
بابایی بهترین راه انتقال فرهنگ ایثار و شهادت را به دانش‌آموزان، جای دادن این ادبیات در دل کتاب‌های درسی و برنامه‌های آموزشی عنوان کرد و ادامه داد: این حرکت نه فقط در هفته دفاع مقدس بلکه در طول سال تحصیلی باید برای دانش‌آموزان مرور شود.
وی درباره نقش نویسندگان در زنده نگهداشتن یاد و خاطره رزمندگان دفاع مقدس گفت: نقش دائمی نویسندگان، همین تالیف کتاب‌های دفاع مقدس است که در هفته دفاع مقدس برجسته‌تر میشود. قطعا می‌توان استفاده بهینه‌ای از دفاع مقدس کرد و برای معرفی کتاب‌هایی در این زمینه تلاش فراوان کرد.
این پژوهشگر ارشد دفاع مقدس از چالش‌هایی که برای حفظ و بازنمایی ارزش‌های دفاع مقدس برای نسل جدید ممکن است به وجود بیاید، خبرداد و افزود: فراموشی مهمترین آسیب در گذر زمان برای بازروایی خاطرات و رویدادهای دوران جنگ است. برای گریز از چنین آفتی باید مراکز مرتبط و مسئول در جست‌وجو و جمع آخرین خاطرات و مستندات دفاع مقدس بیشتر تلاش کنند و آرشیوهای مربوط به حوادث دوران جنگ را از هر جهت غنی‌سازی نمایند.
بابایی نقش مدارس را در انتقال مفاهیم ایثار و مقاومت به دانش‌آموزان مهم دانست و گفت: به نظر من خاستگاه اصلی انتقال فرهنگ دفاع مقدس، مدارس و دانشگاه‌ها هستند. این امر در صورتی دست‌یافتنی میشود که ما بتوانیم با ظرافت، دقت و هنرمندانه این فرهنگ را منتقل کنیم تا ملکه ذهن دانش آموزان شود. بسیاری از وقایع تاریخی مانند دهقان فداکار در کتاب‌های درسی قدیمی، همچنان در اذهان باقی مانده‌اند.
این نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس توصیه‌ای برای معلمان نیز داشت: توصیه‌ام به زحمت‌کشان عرصه تعلیم و تربیت به ویژه آموزگاران عزیز این است که به وظیفه معلمی خود عمل کنند، طوری که دانش‌آموزان آن‌ها، در تمامی ابعاد علمی و تربیتی افرادی شاخص و توانا تربیت شوند.
وی درباره استفاده از داستان‌ها و خاطرات جنگ در کلاس‌های درسی اظهار داشت: رهبر انقلاب در شهریور سال ۱۳۷۰ طی دیدار با نویسندگان جنگ فرمودند: «واقعه عاشورا یک صبح تا ظهر بیشتر نبود، اما ۱۴ قرن است که تاریخ ما را تغذیه می‌کند، جنگ ماهم نَمی از آن یَم است.» جنگ یک گنج است. آیا ما عرضه استخراج این گنج را داریم؟ . البته طرح درست و هنرمندانه وقایع جنگ در کتب درسی می‌تواند، تاثیر سودمندی بر درک دانش آموزان از آن نبرد آسمانی داشته باشد.
بابایی در جمع‌بندی سخنان خود به واقعیتی که در جنگ کمتر دیده شده اشاره کرد و گفت: واقعیتی درباره رزمندگان وجود دارد و آن این است که اکثریت قریب به اتفاق، نیروهای رزمنده در گردان‌ها را دانش آموزان تشکیل می‌دادند. برای مثال مدرسه سلمان فارسی در منطقه نازی آباد، ۱۵۰ شهید دانش آموز دارد. از همین مدرسه تعداد زیادی از گردان سلمان تیپ۲۷ به فرماندهی شهید حسین قجه‌ای بودند که در عملیات بیت‌المقدس آن حماسه بزرگ حفظ جاده اهواز خرمشهر را آفریدند.
وی ادامه داد: خیلی از رزمندگان در آن عملیات به گونه‌ای شهید شدند که وقتی بازماندگان آن گردان به اردوگاه انرژی اتمی برگشتند، شهمید همت در وصف آن‌ها گفت: خدا شاهد است، به شرف حضرت زهرا(س) قسم، همین بچه‌های گردان سلمان در عملیات بیت‌المقدس آخرین نیرویی بودند که از جاده عقب آمدند. وقتی این بچه‌ها به اردوگاه تیپ در انرژی اتمی رسیدند، والله من خجالت کشیدم. آخر قیافه‌هایی را دیدم که تمام سر و صورتشان خونی و لباس‌هایشان پاره پاره بود.
از جمله آثار شاخص بابایی می‌توان به «عقابان بازی دراز»، «حکایت مردان مرد»، «همپای صاعقه»، «آن سه مرد»، «ققنوس فاتح»، «نبردهای جنوب اهواز»، «ضربت متقابل»، «از الوند تا قراویز»، «کالک‌های خاکی»، «گردان نهم»، «در هاله‌ای از غبار»، «ماه همراه بچه‌هاست»، «پیغام ماهی‌ها»، «قصه ما همین بود»، «شراره‌های خورشید»، «کوهستان آتش»، «رؤیای آمریکایی»، «شاهین بر آفتاب»، «زمین‌های مسلح»، «صبح روز نهم»، «قلب زمین مال ماست»، «بدون مرز» و «ماه تمام» اشاره کرد.
انتهای پیام/ محمد حسنی
