ایثارگری زنان در دوران کرونا مانند دوران جنگ تحمیلی بود

نوید شاهد: آئین پایانی پانزدهمین دوره جایزه «جلال‌آل‌احمد» برگزار شد و برگزیدگان در بخش‌های مختلف معرفی شدند. کتاب «جهاد در قرنطینه» نوشته «فروغ زال» که انتشارات «راه یار» آن را منتشر کرده در بخش ویژه اثر برگزیده شناخته شد. به همین دلیل خبرنگار نوید شاهد با نویسنده این کتاب که 29 سال دارد و 7 سالی می‌شود که در حوزه طنزنویسی مطبوعات فعالیت می‌کند، گفت‌وگو کرده است.

شباهت ایثار در دوران جنگ تحمیلی با جهاد برای مقابله با کرونا

فروغ زال، در گفت‌وگو با خبرنگار نوید شاهد خاطرنشان کرد: اردیبهشت 1399 مقام معظم رهبری سخنانی را درباره ثبت ایثارگری‌های دوران کرونا فرمودند و پس از آن تدوین کتاب از سوی دفتر مطالعات فرهنگی اداره‌کل انقلاب اسلامی به من پیشنهاد شد و من مشتاقانه پذیرفتم. برای من که نخستین تجربه خاطره ‌شفاهی ‌نویسی‌ام را تجربه می‌کردم تجربه جدید و جالبی بود. البته تعدادی مصاحبه تکمیلی با خانم «نجمه خدادادی» هم انجام دادم که فعالیت‌های جهادیِ کارگاه شهید «ابراهیم هادی» در جهاد برای مقابله با ویروس کرونا را روایت کردند.

وی افزود: نکته جالب برای من در مرور خاطرات خانم «خدادادی» اشتراک نکاتی در اتفاقات زمان جنگ تحمیلی با فعالیت‌های جهادی در دوران کرونا بود. البته مادر ایشان هم در دوران جنگ تحمیلی در بخش پشتیبانی جبهه فعالیت می‌کرد و پدرش هم در جبهه شهید شده است. کتاب را بر اساس خاطرات خانم «خدادادی» از فعالیت‌های جهادی در دوران کرونا و تکنیک فلش‌بک به دهه 1360 نوشتم. برای من که دوران هشت سال دفاع مقدس را ندیده‌ام و فقط از آن دوران شنیده و خوانده‌ام، شباهت‌های بسیاری میان ایثارگری‌های جنگ تحمیلی با فعالیت‌های جهادی برای مقابله با کرونا وجود داشت.

ارتباط میان جنگ تحمیلی با دوران مقابله با کرونا نقطه قوت کتاب من بود

این نویسنده جوان نقطه قوت کتاب خود را «ارتباط میان جنگ تحمیلی با موضوع مقابله با کرونا» دانست و در این باره گفت: اعتقاد دارم که این موضوع باعث شد تا کتاب من به عنوان اثر برگزیده شناخته شود. در حین نگارش کتاب سعی کردم روی ارتباط این دو دهه تمرکز کنم تا مخاطب هم به این نکته پی ببرد.

وی در این‌باره اضافه کرد: همانطور که در هشت سال دفاع مقدس بانوان خودجوش پای کار آمدند برای مقابله با کرونا هم همین اتفاق افتاد. این ایثارگری‌ها نباید به فراموشی سپرده شود و باید آنها را ثبت و ضبط کنیم.

خاطره‌ای از بانوی ایثارگر در دوران جنگ تحمیلی

فروغ زال روایت کرد: خانم «خدادادی» تعریف می‌کردند، در دوران جنگ تحمیلی وقتی مشغول جمع‌آوری کمک نقدی بودند خانم خانه داری مقدار ناچیزی پول را کمک کرده و گفته بود «من خانه‌دار هستم و وضع مالی‌ام خوب نیست اما هر ماه مقداری پول جمع کرده‌ام تا به رزمندگان کمک کنم. یا خانم دیگری که پول برای خرید کاموا نداشت اما آمده بود تا برای دوخت لباس کمک کند.»

این نویسنده جوان ادامه داد: مشابه این ایثارگری‌ها را در دوران شیوع ویروس کرونا هم دیدیم که چگونه مردم خودجوش و داوطلبانه پای کار آمدند. در دوران شیوع ویروس کرونا هم مردم با هر چه داشتند به کمک هموطنان‌شان آمده بودند.

ارتقای کیفی آثار نویسندگان؛ نتیجه برگزاری جایزه «جلال»

زال درباره برگزاری جایزه جلال هم گفت: اطلاع چندانی درباره دوره‌های قبلی این جایزه ندارم. اما به جرات می‌توانم بگویم که این رویداد فرهنگی بسیار مفید است و باعث ارتقای کیفی آثار نویسندگان خواهد شد. جایزه جلال بزرگترین و معتبرترین جایزه فرهنگی کشور است.

وی در ادامه صحبت‌هایش در پیشنهادی برای داوران جایزه «جلال» گفت: اگر داوران معیارها و نقدهایشان را نسبت به یک اثر با نویسنده در میان می‌گذاشتند خیلی بهتر بود. این اتفاق باعث می‌شود تا نویسندگان متوجه نقاط ضعف و قوت‌شان بشوند. همچنین برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای نویسندگان هم اتفاق خوبی بود که در این دوره از جایزه جلال رخ داد.

هر چه از جنگ تحمیلی می‌دانم برای مطالعه کتاب است

نویسنده کتاب «جهاد در قرنطینه» در پایان صحبت‌هایش یادآور شد: من متولد سال 1372 هستم و پنج سال پس از پایان جنگ تحمیلی به دنیا آمده‌ام. بنابراین هر چه درباره ایثارگری‌های آن دوران می‌دانم مربوط به کتاب‌هایی است که خوانده‌ام و من را شیفته هشت سال دفاع مقدس کرده است. معتقدم «کتاب» گزینه بسیار مناسبی برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و معرفی شهیدان به نسل جوان است. باید از ظرفیت‌های آثار مکتوب هوشمندانه استفاده کنیم.

وی در پایان صحبت‌هایش اضافه کرد: کتاب‌هایی که در نوجوانی خوانده‌ام باعث آشنایی من با هشت سال دفاع مقدس و ایثارگری‌های آن دوران شده‌اند. فرهنگ ایثار و شهادت را با کتاب می‌توان به نسل‌های بعد منتقل کرد. البته این موضوع نشان‌دهنده وظیفه سنگینی است که نویسندگان و ناشران در این زمینه بر عهده دارند. دریای عظیمی از سوژه در حوزه فرهنگ ایثار و شهادت وجود دارد که هر چقدر اثر مکتوب تولید کنیم باز هم کم است. هنوز هم روایت‌ها و خاطرات بسیاری وجود دارد که سراغ‌شان نرفته‌ایم.

گفت‌وگو/ رضا افراسیابی