برادرم اسوه بخشندگی و گذشت بود
نوید شاهد: پانزدهمین روز از آذر ماه 1384 هواپیمای سی 130 که حامل شماری از اصحاب رسانه برای پوشش مانور نظامی ارتش بود سقوط کرد و آنها به شهادت رسیدند. در میان شهدای حادثه سقوط هواپیما نام «محمدحسن قریب» عکاس خبرگزاری «ایسنا» هم دیده میشد. این شهید والامقام علاوه بر اینکه در عکاسی خبری حرفهای بود از نظر اخلاقی هم ویژگیهای ارزشمندی داشت. همزمان با ایام شهادت شهید عکاس «محمدحسن قریب» که به دلیل سقوط هواپیمای سی 130 در پانزدهمین روز از آذرماه سال 1384 به مقام والای شهادت رسید، با «محمد باقر» برادر بزرگتر این شهید والامقام گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید.
برادرم، یک انسان واقعی بود
برادر شهید در گفتوگو با خبرنگار نوید شاهد با اشاره به اینکه هر کس او را میشناخت از خوبیهایش تعریف میکرد، گفت: باور کنید نه به خاطر اینکه برادرم بود این حرف را میزنم؛ حسن یک انسان به تمام معنا بود. «گذشت»، «بخشندگی»، «دلسوزی»، «احترام به پدر و مادر» و خیرخواهی برای دیگران خلاصه هر ویژگی اخلاقی که باید در وجود یک انسان حقیقی باشد را او داشت. برادرم از کودکی به عکاسی علاقه داشت و اوقات بیکاریاش را در آتلیه عکاسی دامادمان میگذراند. مزار شهید در گلزار شهدای شهرستان «نکا» قرار دارد و وقتی دلتنگی امانمان را میبرد چارهای نداریم جز اینکه به خانه ابدیاش پناه ببریم.
وی در ادامه صحبتهایش خاطرهای را تعریف کرد: آن دوران وضعیت اقتصادیمان چندان تعریفی نداشت. من 200 هزار تومان پول داشتم و حسن قصد داشت به تهران برود. به او اصرار کردم که 100 هزار تومان از این پول را بگیر تا دستت خالی نماند. اما اصرارهای من بیفایده بود و میگفت «پول دارم.» بعدها فهمیدم که مراعات من را کرده و آن شب نرفت و فردا صبح یکی از دوستانش به او پول قرض داده بود. مراعات حال دیگران یکی از ویژگیهای رفتاری همیشگی برادرم.
خاطره به یاد ماندنیترین عکس برادرم
شهید «محمد حسن قریب» در رشته «عکاسی» دانشگاه «هنر تهران» تحصیل کرده بود و در خبرگزاری «ایسنا» به عنوان «عکاس خبری» کار میکرد. برادر شهید در ادامه صحبتهایش درباره زیباترین عکس شهید روایت کرد: ما ساکن شهرستان «نکا» هستیم و هر وقت که به طبیعت میرفتیم، محمدحسن با دوربین به دنبال ثبت منظرههای زیبا بود. یکی از عکسهای محمدحسن مربوط به پرواز دستهجمعی قوها هنگام غروب آفتاب در منطقه حفاظت شده «میانکاله» که بسیار جذاب است. وی اضافه کرد: در میان عکسهای محمدحسن آن را خیلی دوست دارم و هر وقت نگاهش میکنم یاد خاطرات آن روز که با برادرم بودم برای من زنده میشود.
خاطره آخرین دیدارمان یادش بخیر
محمدباقر خاطره آخرین دیدار با برادرش را اینگونه تعریف کرد: درست آخرین باری که محمد میخواست به تهران برود، همان شب با او به ترمینال اتوبوسرانی رفتم. پس از چند ساعت انتظار کشیدن برای آمدن اتوبوس، به دفتر تعاونی مراجعه کردیم. مسئول تعاونی با حالتی خصمانه گفت «امشب اتوبوس دیر میرسد. براتون خودرو عبوری میگیرم.» من هم جواب دادم «این کارو خودمون هم میتوانیم بکنیم.» بین ما دو نفر بگو مگویی شکل گرفت که با وساطت محمدحسن ختم به خیر شد.
برادر شهید مکث کوتاهی کرد و پس از چند لحظه به صحبتهایش ادامه داد: هیچوقت فراموش نمیکنم برادرم لبخند زد و گفت «ایراد نداره شاید تقدیر اینه که من با یکی از همین خطیها به تهران بروم و این پول روزیِ اون آدمهاست.»
شهید، نمونه تمام عیار فرزند صالح بود
قریب درباره خوبیهای برادرش نسبت به پدر و مادر روایت کرد: من ازدواج کرده بودم و او در خانه مانده بود. به قول معروف مونس روز و شب پدر و مادرم محمدحسن بود. هر کاری که در خانه وجود داشت، نمیگذاشت آنها دست به سیاه و سفید بزنند و خودش همه کارها را انجام میداد.
وی افزود: بسیاری از وسایل خانه پدر و مادرم را محمدحسن با پول شخصیاش خریده بود. بارها از پدر و مادرم شنیده بودم که میگفتند «محمدحسن، نمونه تمام عیار فرزند صالح است.» او دلگرمی پدر و مادرم بود.
سفارش ویژه برای احترام به پدر و مادر
برادر شهید درباره وصیت شهید هم گفت: شهید وصیتنامهای ننوشته بود اما همه دغدغه و سفارش همیشگیاش احترام به پدر و مادر و خوبی بیچشمداشت نسبت به دیگران بود. محمدحسن همینطور زندگی میکرد بدون چشمداشت به غریبه و آشنا خوبی میکرد. من بزرگتر از او بودم اما در بسیاری از مسائل محمدحسن راهنمای من در زندگی بود.
قریب به صحبتهایش ادامه داد: تمام وجود برادرم خیرخواهی و دلسوزی برای دیگران بود. محمدحسن بیچشمداشت خوبی میکرد و از من هم میخواست همینطور رفتار کنم. برای من تکیهگاهی مطمئن و رفیق واقعی بود.
سبک زندگی خانواده شهدا بهترین معرف مقام آنهاست
برادر شهید در پایان صحبتهایش نوع رفتار خانوادههای معظم شهدا را بهترین راه برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت دانست و در این باره گفت: اعتقاد من این است که بیش از هر چیز برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و انتقال آرمان والای شهیدان رفتار خانوادههای معظم شهیدان موثر است. عملکرد من به عنوان یک برادر شهید بسیار موثرتر از ارکان دولتی است. به قول معروف نوع رفتار خانوادههای معظم شهدا بهترین عملکرد برای معرفی شهید آنهاست.
گفتوگو از رضا افراسیابی