بعثی‌ها ۳۰ بار مناطق مسکونی ایران را بمباران شیمیایی کردند

۱۹ شهریور ۱۳۶۲ عراق سه نقطه از اطراف شهر بانه را بمباران شیمیایی کرد. شاید برای ما که عادت کرده‌ایم بمباران شیمیایی مناطق مسکونی را محدود به سردشت و حلبچه بدانیم، عجیب باشد که بدانیم عراق بار‌ها و بار‌ها غیرنظامیان کشورمان را هدف بمب‌های شیمیایی قرار داده بود. جنایتی آشکار که هیچ‌گاه از سوی مجامع بین‌المللی محکوم نشد. همان‌ها که امروز کاربرد تسلیحات شیمیایی را خط قرمز خود می‌دانند، در سال‌های دفاع مقدس دست صدام را برای هرگونه جنایتی علیه مردم ایران باز گذاشته بودند. با هم نگاهی به بمباران شیمیایی مناطق مسکونی کشورمان توسط رژیم بعث عراق می‌اندازیم.

بعثی‌ها در طول هشت سال دفاع مقدس (و حتی چند روز بعد از اتمام جنگ) ۳ هزار و ۵۰۰ بار ایران را بمباران شیمیایی کردند. (برخی آمار نیز این تعداد را ۶۰۰ مورد می‌دانند) از این تعداد ۳۰ مورد در مناطق مسکونی رخ داد. اولین حمله شیمیایی ثبت شده توسط سازمان ملل در جنگ ایران و عراق مربوط به تاریخ ۵۹/۱۰/۲۳ برابر با ۱۳ ژانویه ۱۹۸۱ است. در این روز منطقه‌ای بین هلاله و نی‌خزر واقع در ۵۰ کیلومتری غرب ایلام توسط عراق بمباران شد که به شهادت ۱۰ تن از رزمندگان انجامید. البته عراقی‌ها درست دو ماه قبل از آن اولین بمباران شیمیایی خود را انجام داده بودند که این مورد توسط سازمان ملل به ثبت نرسیده بود. ۲۳ مهر ۱۳۵۹، استان خوزستان و مشخصاً محور دزفول به هویزه، برای اولین‌بار بوی نامطبوع گاز خردل بعثی‌ها را استشمام کرد. در این روز عراق چهار بار از سلاح شیمیایی بهره برد که ماحصل آن یک شهید و ۱۰ مجروح بود. هر دوی این موارد (۲۳ مهر و ۲۳ دی ۵۹) حمله به نیرو‌های نظامی بود، اما در سکوت مجامع بین‌المللی، ارتش بعث عراق چندی بعد حمله به غیرنظامی‌ها را نیز در دستور کار خود قرار داد.

در سال ۶۲ و عملیات والفجر ۲ به تاریخ ۶۲/۴/۲۹ در منطقه عمومی پیرانشهر اولین عملیات شیمیایی نسبتاً وسیع دشمن شروع شد. حدود ۱۰۰ شهید از رزمندگان و حتی مردم عادی ماحصل این حملات وحشیانه بود. این مورد را باید اولین حمله به مناطق غیرنظامی نیز دانست. بخشی از جاده پیرانشهر که مورد اصابت بمب‌های شیمیایی قرار گرفته بود، محل تردد افراد غیرنظامی‌نیز بود، اما دشمن با علم بر اینکه دامنه حملات شیمیایی و میکروبی به هیچ وجه قابل کنترل نیست، یک منطقه غیرنظامی را مورد حمله قرار داد. این واقعه بعد‌ها در سایر مناطق غیرنظامی نیز تکرار شد. رژیم بعث فهمیده بود دولت‌های غربی و جوامع بین‌المللی دست او را برای رقم زدن به جنایات فجیع‌تر باز گذاشته‌اند.

واقعه ۱۹ شهریور ۱۳۶۲ و بمباران سه نقطه از شهر بانه که بهانه این گزارش نیز هست، نقطه عطفی در قضیه بمباران شیمیایی دشمن به شمار می‌رود چراکه بعثی‌ها از روز ۱۹ شهریور تا چهارم آذر ۶۲ حدود ۱۲ بار با استفاده از توپ، خمپاره و هواپیما اقدام به کاربرد گاز‌های شیمیایی، عمدتاً در غرب کشور از جمله مناطق نظامی و غیرنظامی پیرانشهر، بازی‌دراز، مریوان، بانه، پنجوین و پاوه کردند. دو مورد از این بمباران‌های ۱۲ گانه به این شرح است که ساعت ۵ بامداد ۳ آبان ۱۳۶۲ هواپیما‌های عراقی روستای باینجان از توابع بانه را بمباران شیمیایی کردند. در این حمله جمعی از اهالی روستا شهید و مجروح شدند. در مورد دیگر روز ۱۶ آبان ۱۳۶۲، چهار فروند هواپیمای دشمن منطقه‌ای بین رودخانه شیلر و ارتفاعات لری را هدف حملات شیمیایی قرار دادند که منجر به تحریکات چشمی شدید در مجروحان شد.

بمباران شیمیایی شهر سردشت مصادف با هفتم و هشتم تیر ۱۳۶۶ یک مورد خاص است. سردشت یک شهر کاملاً غیرنظامی، نسبتاً بزرگ و پرجمعیت بود و از این حیث بمباران آن را باید نقطه عطفی در تاریخ جنگ‌های معاصر برشمرد. در این روز عراق شهری را بمباران می‌کرد که هیچ توجیه نظامی خاصی برایش نداشت. اگر در مواقع قبلی، اقدام به بمباران مناطقی می‌کرد که از وجود رزمنده‌ها و غیر‌نظامی‌ها توأمان برخوردار بود، در قضیه سردشت صرفاً یک شهر غیرنظامی‌را مورد حمله قرار داد.

عراق چند روز بعد از برقراری آتش‌بس نیز باز اقدام به بمباران شیمیایی آن‌هم به یک نقطه غیرنظامی‌کرد. این بار عراقی‌ها ۱۱ مرداد ۱۳۶۷ شهر اشنویه ایران را بدون هیچ توجیه عقلانی بمباران کردند. صدام آخرین زهر خود را با بمباران یک شهر غیرنظامی آن‌هم پس از اتمام جنگ ریخته بود.

منبع: روزنامه جوان