نوقلمان باید با شاخصهای ملی و اصیل کتاب دفاع مقدس آشنا شوند/معرفی ویژگیهای یک کتاب تراز در حوزه دفاع مقدس
حمیدرضا گرامی، در نشست مطبوعاتی هجدهمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس به ویژگیهای برگزاری این دوره اشاره کرد و ضمن تبریک به مناسبت روز خبرنگار به خبرنگاران گفت: من اعتقاد دارم در صحنه امروز، شما خبرنگاران، افسران ارشد ما هستید. زمانی که ما اسلحه را زمین گذاشتیم و قلم به دست گرفتیم، متوجه پیچیدگی کارهای فرهنگی شدم. بنابراین مجبور شدیم در امور فرهنگی، تخصص بگیریم و در این مدت از شما خبرنگاران چیزهای زیادی یاد گرفتیم.
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس ادامه داد: به مدت چند سال ارزیابی و انتخاب کتاب دفاع مقدس انجام نشد و ما دوره هفدهم را با سه سال تأخیر آغاز کردیم. امروز هم که برنامه هجدهمین دوره را معرفی میکنیم، در واقع کتابهای سال ۹۵ و ۹۶ درحال ارزیابی قرار دارد. دفاع مقدس، تاریخ بسیار زیبایی دارد حتی صحنههای زیبای جنگیدن و شهادت آن نیز بیبدیل است.
رویکردهای هجدهمین دوره انتخاب کتاب دفاع مقدس
وی با اشاره به شاخصههای این دوره از جشنواره گفت: رویکردی را که ما امسال در کتاب سال دفاع مقدس داریم، الگوسازی و تعریف شاخصهای یک کتاب تراز اول در حوزه دفاع مقدس است تا آیندگان و نوقلمان با این شاخصها آشنا شوند و اگر میخواهند در زمینه دفاع مقدس قلمی بزنند، شاخصهای یک کتاب ملی و اصیل را بدانند. هماکنون برنامهریزیهای زیادی درحال انجام است تا در نمایشگاههای بینالمللی حضور داشته باشیم، به منظور اینکه تولیدات فرهنگی ما به زبان فارسی و بهصورت ترجمه شده برای سایر سرزمینها ارائه شود تا مردم سایر ملیتها هم بدانند در این کشور چه گذشته است. بنابراین رویکرد اصلی ما شاخصهای لازم برای یک کتاب دفاع مقدس است. دومین برنامهای که امسال با جدیت دنبال میکنیم، استفاده از ظرفیتهای استانی است. ما در ۳۱ استان کشور زیرمجموعه ادبیات دفاع مقدس داریم و ناشران دفاع مقدس خوبی در استانهای مختلف فعالیت می کنند. پس در این دوره از جشنواره سیاست ما تمرکز زدایی، برون سپاری و استفاده از ظرفیتهای کل کشور است.
گرامی همچنین بیان کرد: با توجه به اینکه این مراسم برای نخستین بار در استانهای مختلف برگزار می شود، تنها ۴ حوزه شعر، خاطره، داستان و مستندهای داستانی در ۳۱ استان کشور مورد بررسی قرار می گیرند و به آثار برتر جایزههای استانی اعطا می شود. اما جایزه نهایی در نیمه دوم سال یعنی بهمن ماه در یک مراسم باشکوه با حضور خبرنگاران برگزار میشود و تندیس جشنواره و لوح تقدیر به بهترینهای حوزه دفاع مقدس اهدا خواهد شد. آنچه امروز در کشورمان لازم داریم به آن پرداخته شود، بیان تاریخ دُرست، صحیح، تحریف نشده و بدون انحراف است. زیرا فضای مجازی آلوده، بسیاری از ابهامات را برای مردم ایجاده کرده و ما باید آن را اصلاح کرده و به آن شفافیت ببخشیم.
افزایش کیفیت و رشد کمی نوشتهها در زمینه دفاع مقدس
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس به تعداد آثار ارسال شده به دبیرخانه اشاره و بیان کرد: در هفدهمین دوره از جشنواره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس، ۱۷۰۰ اثر شرکت کرده بودند اما تاکنون بیش از ۱۸۰۰ اثر به دست ما رسیده و هدف ما این است که به تاریخ درست و تحریف نشده جنگ بپردازیم و برترین ها را انتخاب کنیم تا نوقلمان از آن الگو بگیرند. خوشبختانه در رسیدن به این هدف موفق بودهایم چرا که آثار رسیده حکایت از افزایش کیفیت و همچنین رشد کمی نوشته ها در زمینه دفاع مقدس دارد.
هدف از برگزاری جشنوارهها، جریانسازی است
گرامی خاطرنشان کرد: بیشتر آثار ارسال شده در حوزه خاطره نویسی است. خوشبختانه نسل جوان هم به میدان آمده و به حوزه دفاع مقدس پرداختند و باور ما بر این است که یا جشنواره ای را برگزار نکنیم و یا ضمن برگزاری این اتفاق به یک جریانسازی توجه داشته باشیم. امسال کارهای ارزشمندی در حوزه خاطره نگاری همچنین مستند داستانی به دست ما رسیده ضمن اینکه کتاب های قابل توجهی در حوزه کودک و نوجوان مورد ارزیابی قرار گرفته اند.
این مقام مسئول به بیاناتی از رهبر معظم انقلاب که در جمع مسئولان راهیان نور در اسفند ۹۶ ایراد شده بود، اشاره کرد و گفت: ایشان فرمودند؛ «دشمنان این ملت برای به فراموشی سپردن دفاع مقدس، تلاش میکنند تا یا فراموش شود و یا زیرسوال برود و یا بدنامش کنند. امروز دشمنان قدرتمند ایران برای این کار پول خرج میکنند. کاری که شما میکنید یک مبارزه مردمی عظیمی است در مقابل کاری که دشمن میکند. تاریخ دوران دفاع مقدس یک ذخیره است که از این ذخیره، باید برای پیشرفت کشور و رُشد ملی، آمادگی در میدانهایی که هر ملتی در مقابل خود دارد، استفاده کرد.
برنامههایی برای چهل سالگی انقلاب اسلامی
او بیان کرد: ما برای چهل سالگی انقلاب اسلامی برنامه داریم. بانک اطلاعاتی ما ۱۶ هزار اثر در حوزه دفاع مقدس را ثبت کرده و تصور ما این است که آمار این کتابها به ۱۹ هزار عنوان رسیده باشد. به همین خاطر قرار است که ارزیابی های سالانه و یا دو سالانه کفایت نکنیم و همزمان با جشن چهل ساله شدن انقلاب اسلامی کل آثار نوشته شده در حوزه دفاع مقدس را مورد ارزیابی قرار دهیم.
کتابهای دفاع مقدس ویترین کافی ندارند
گرامی در پاسخ به اینکه کتابهای دفاع مقدس از نبود ویترین کافی برای نمایش رنج میبرد و بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس چه تدبیری برای این موضوع در پیش گرفته، بیان کرد: ما با ناشرانی که در استانهای مختلف فعالیت میکنند در ارتباط هستیم. آنها هر کدام کتاب فروشیهای خاص خود را دارند. در تهران نیز میدان حر، کتاب فروشی حوزه هنری و چند جای معدود دیگر به ارائه آثار دفاع مقدس میپردازند اما معتقدیم که این تعداد فروشها بسیار اندک است و نمی تواند جوابگوی آثار دفاع مقدس باشد. ما نزدیک به ۳۰۰ هزار شهید، بالاتر از این جانباز و چند ده هزار آزاده داشته ایم. باید تعداد هر کدام از این عزیزان یک اثر وجود داشته باشد اما ویترین ما برای نمایش این آثار و همچنین تعداد کارهای در خور، چندان زیاد نیست البته مصوبه دولت است که آثار دفاع مقدس مورد توجه قرار گیرد چرا که این حوزه به یک قشر خاص تعلق ندارد. اما سعی ما این است که از ظرفیت های قدرتی و حکومتی خود در بنیاد حفظ آثار استفاده نکنیم تا ناشران خصوصی احساس ناخوشایندی به فعالیت در این زمینه نداشته باشند.
بررسی حوزه مقاومت و مدافعان حرم در هجدهمین دوره
این مقام مسئول تصریح کرد: یکی دیگر از حوزه هایی که به آن می پردازیم حوزه مقاومت و مدافعان حرم است. ما در این دوره از جشنواره شعرها و آثار خوبی را در این زمینه دریافت کردهایم. یکی دیگر از مواردی که قرار است به آن بپردازیم تاریخ سالهای اول جنگ است. آن زمان تعداد وسایل ارتباطی بسیار کم بود و آنچه به ما از آن سالها مخابره شده، بسیار اندک است. قرار است کارشناسان ما به این دوره بپردازند و اطلاعات مستندی را از این سالها در اختیار نویسندگان و هنرمندان قرار دهند.
وی درباره تاثیرات برگزاری هفده دوره این جایزه تاکید کرد: در دورههای قبل در بحث تولید و استفاده از نوقلمان نشده بود اما در چند سال اخیر آثار چند برابر شده که نوقلمان بیشترین آثار را تولید کرده بودند. در جایزه ادبی یوسف که به داستانهای کوتاه دفاع مقدس میپردازد اغلب آثار متعلق به نوقلمان ۲۰ تا ۲۵ سال بود.