اینفوگرافیک - 22سال تشییع شهدای گمنام در کشور
به گزارش نوید شاهد، نخستین بار سال 74 بود که پیکر مطهر شهدای گمنام به خاک سپرده شد و یک حرکت اصیل و تاثیرگذار فرهنگی در کشور کلید زده شد. اولین بار شهدای گمنام در جزیره ابوموسی تدفین شدند. کم کم این رسم خوشایند به دانشگاه‌ها و مراکز مختلف علمی، آموزش و تحقیقاتی هم کشیده شد و دلیل آن تقاضاهای مختلف مردم و مسئولین برای نزدیکی به مزار شهدای گمنام بود که برایشان منشأ خیر و برکت محسوب میشود. سازمان صدا و سیما، مجتمع «UCF» اصفهان، مرکز پلیس راهنمایی و رانندگی کشور، راکتور آب سنگین اراک، بازار تهران، تپه نورالشهدای کلکچال، باغ موزه دفاع مقدس، دانشگاه تهران، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه الزهرا(س)، دانشگاه شهید بهشتی، فرهنگسراها، بوستان‌ها، پادگان‌ها، ارگان‌های نظامی کشور از جمله نهادهایی هستند که در طول 22 سال گذشته میزبان پیکر مطهر شهدای گمنامی شدند که بعد از گذشت سال‌ها از جنگ تحمیلی، پیکرشان در تفحص کشف میشود.
طبق اعلام کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح در طی 22 سال گذشته پیکر مطهر 9210 شهید گمنام در 1914 نقطه از کشور با حضور حماسی مردم و آحاد جامعه تشییع و به خاک سپرده شده است. بعد از گذشت این سال‌های پرفراز و نشیب روز گذشته طی اطلاعیه که از جانب روابط عمومی کمیته جستجوی مفقودین منتشر شد، واگذاری مسئولیت تشییع و تدفین شهدای گمنام به مجموعه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌هیا دفاع مقدس اعلام شد. این واگذاری از سوی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح صورت گرفته است. در واقع به دنبال درخواست رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و موافقت ریاست ستاد کل نیروهای مسلح، از سال 1397 جانمایی، تشییع و تدفین شهدای گمنام توسط کمیته‌ای متشکل از «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، بنیاد شهید و امور ایثارگران، وزارت کشور ، معاونت فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح، معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس(دو عضو ) و ... » و زیرنظر بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس انجام می‌گیرد.
پیش از این تمام تلاش‌ها در این زمینه توسط مجموعه تفحص صورت می‌گرفت و رسم معنوی خاکسپاری شهدای گمنام در تمام شهرهای کشور مورد استقبال عموم مردم قرار می‌گرفت. تدفین این شهدا قوانین متعددی داشت و با ظرافت و تیزبینی مسئولین امر با تدفین شهدای گمنام در نقاط مختلف موافقت می‌شد.
شهدای گمنام ولیّ ِ مشخصی ندارند و به همین خاطر ولیّ آن‌ها حاکم شرع است که در زمان حاضر این مهم در اختیار مقام معظم رهبری است. ایشان نیز در مدت 22 سال گذشته این مسئولیت را به کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح به ریاست سردار سید محمد باقرزاده تفویض کرده بودند. به همین دلیل مسئولیت برگزاری مراسم تشییع و تدفین این شهدا به عهده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح بود.
تاکنون برای تدفین شهدای گمنام پارامترهای مکان یابی و قوانین مشخصی برای تقاضای تدفین در شهر یا استان برقرار بوده است. 22 سال است که دفن شهدا بنا بر درخواست مسئولین هر شهر یا استانی در محل‌های مختلف انجام می‌گیرد. مسئول تقاضا کننده ممکن است از مسئولین شهری مثل شهردار و شورای شهر باشد و ممکن است از مسئولین نظامی استان و یا مسئولین دولتی باشد. هر مسئولی که چنین تقاضایی ارائه می‌کند، برای تدفین شهید گمنام در شهر مورد اشاره‌اش می‌بایست محلی را برای تدفین پیشنهاد کند. در کنار پیشنهاد مقامات منطقه یا شهر، در نهایت با کار کارشناسی و مطالعات انجام شده و پیشنهادهای ارائه شده سعی در انتخاب و اجماع در مورد بهترین نقطه آن شهر انجام میشود.
مکان یابی برای تدفین شهدای گمنام از نظر مسئولین امر تاکنون طبق 12 پارامتر تعریف شده است. پارامترهایی از جمله نگاه زیارتی دربردارنده سلسله مراتب و آداب زیارتی که این نگاه در تعارض با نگاه نمادین و تشریفاتی و صرفا ادای احترام است. همچنین استقلال مکانی نقطه که تحت الشعاع بناهای همجوار قرارنگیرد، زمین پاک و مطهر که محل شبهه و منازعه و مصادره نباشد، دسترسی به محل مورد نظر به لحاظ بُعد و فاصله آسان باشد، محل آرامش و طمأنینه و احساس امنیت، داشتن چشم انداز بصری، قابلیت مانور برای ساخت و ساز و توسعه اجتماعات بزرگ مراسم‌ها، محل وحدت و هم‌گرایی بین قومیت‌ها، سابقه و پیشینه خوب و... از این جمله است.
کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح در گزارش 22 سال تلاش این مجموعه برای اجرای طرح تشییع و خاکسپاری پیکرهای طیبه شهدای گمنام، آماری از تدفین این شهدا در نقاط مختلف را اعلام کرد:
خاکسپاری در 918 نقطه از بوستان‌های شهری، شهرک‌ها، ارتفاعات و تپه‌های مشرف بر شهر
خاکسپاری در 279 نهاد نظامی و امنیتی کشور
خاکسپاری در 293 نقطه از دانشگاه‌های دولتی، آزاد، پزشکی، پیام نور، فرهنگیان، فنی و حرفه‌ای و نظامی، فضای جامعه دانشگاهی
خاکسپاری در 31 حوزه علمیه
خاکسپاری در 16 نقطه در مراکز مهم صنعتی و تحقیقاتی
4 حرم مطهر شهدای گمنام در نهادهای مهم ورزشی و هنری
خاکسپاری در 19 نقطه یادمان‌های مناطق عملیاتی جنوب و غرب کشور
خاکسپاری در 354 نقطه از گلزارها، امامزاده‌ها، روستاها و اماکن متبرکه کشور قرار دارند که برخی از آن‌ها مربوط به زمان جنگ تحمیلی و یا در اوایل کار این کمیته انجام گرفته است.
از مجموع 9210 شهید گمنام، 4000 شهید گمنام در گلزار شهدای بهشت زهرا آرمیده‌اند.
اینفوگرافی تشییع و تدفین شهدای گمنام در نقاط مختلف و حرم های مشهر این شهدا در ادامه قابل مشاهده است:
اینفوگرافیک "تدفین شهدای گمنام در نقاط مختلف کشور"
اینفوگرافیک "گوناگونی حرم‌های مطهر شهدای گمنام کشور"
منبع: تسنیم
