زنان مسلمان در دنیای مدرن هویت خود را حفظ کردهاند
به گزارش نوید شاهد استان مرکزی، ریحانه رئیسی، فرزند شهید آیتالله سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران، ظهر امروز در همایش «اسوههای صبر و مقاومت» که در استانداری مرکزی برگزار شد، به سخنرانی پرداخت و نکات مهمی را در خصوص هویت زن مسلمان، مقاومت، و نقش زنان در تاریخ اسلام و انقلاب اسلامی بیان کرد.
وی با اشاره به پیشینه تاریخی و انقلابی استان مرکزی گفت: «تاریخ انقلاب نشان میدهد این منطقه مهد پرورش بزرگانی بوده است که نقش تعیینکنندهای در هدایت انقلاب اسلامی داشتهاند و همچنان نیز جریان انقلاب با اتکا به ظرفیتهای استان مرکزی مسیر خود را پیش میبرد.» ریحانه رئیسی در ادامه افزود: «این استان از دیرباز به عنوان یکی از قطبهای انقلابی کشور شناخته میشود و جایگاه ویژهای در تاریخ انقلاب اسلامی دارد.»
گرامیداشت میلاد حضرت زهرا(س) و امام خمینی(ره)
فرزند شهید رئیسی با گرامیداشت شب میلاد حضرت زهرا(س) و میلاد امام خمینی(ره)، گفت: «در چنین شبی لازم است یاد و نام این بزرگواران را با صلوات و احترام گرامی بداریم، چراکه پرداختن به موضوع بانوان و هویت زنانه، بدون توجه به نگاه اهلبیت(ع) ناقص خواهد بود.» وی افزود: «حضرت زهرا(س) به عنوان الگوی بینظیر برای زنان مسلمان در طول تاریخ، همیشه نمادی از صبر، استقامت و مقاومت در برابر ظلم و فساد بوده است. همچنین امام خمینی(ره) به عنوان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، همواره در مسیر احیای حقوق زنان و برابری اجتماعی آنان نقش اساسی ایفا کرده است.»
تحقیقات بینالمللی درباره زنان مسلمان
ریحانه رئیسی در ادامه سخنان خود به تحولات اجتماعی جهان و نزدیک شدن به سال جدید میلادی اشاره کرد و اظهار داشت: «تصور عمومی این است که مسئله زنان مسلمان تنها موضوعی داخلی است، اما تحقیقات دانشگاهی نشان میدهد که بخش عمدهای از پژوهشهای جدی درباره زنان مسلمان در دانشگاههای خارج از کشور انجام میشود.» وی افزود: «در غرب سالهاست که این پرسش را مطرح میکنند که زنان مسلمان چگونه توانستهاند در دنیای پسامدرن هویت دینی و اجتماعی خود را حفظ کنند.»
وی با اشاره به برخی آثار منتشرشده در دانشگاههای آمریکا و اروپا، گفت: «در کتابی که در سال 2018 در آمریکا با عنوان «سیاست هویت» منتشر شد و ترجمههایی از آن در ایران نیز موجود است، یک سؤال کلیدی مطرح میشود: چگونه زنان مسلمان توانستهاند از اروپای شرقی و غربی گرفته تا آمریکا پوشش چادر، حجاب و حتی نقاب خود را حفظ کنند؟»
چالشهای هویتی زنان مسلمان در غرب
ریحانه رئیسی در ادامه سخنان خود به برخی از چالشهای هویتی زنان مسلمان در جوامع غربی اشاره کرد و گفت: «این کتاب بهصراحت طرح میکند که آیا باید با وضع قوانین جدید، استفاده از پوشش اسلامی محدود شود یا خیر؟ این سؤال از دل چالش بزرگتری میآید: آیا حجاب، لیبرالدموکراسی را محدود میکند یا نه؟» وی افزود: «این پژوهشها نشان میدهد که غرب هنوز نمیداند با این مسئله چگونه برخورد کند. برخی پیشنهاد میکنند محدودیت قانونی اعمال شود، برخی دیگر معتقدند منع حجاب، اصول آزادیهای مدنی را نقض میکند.»
فرزند شهید رئیسی ادامه داد: «این بحث نشان میدهد که هویت زن مسلمان در جهان مدرن نهتنها از بین نرفته، بلکه به یکی از محورهای اصلی گفتوگوهای آکادمیک و هویتی تبدیل شده است. شناخت این جریانها برای ما اهمیت دارد، زیرا نشان میدهد هویت زن مسلمان، حتی در سختترین شرایط فرهنگی و اجتماعی، توانسته خود را حفظ کند و این موضوع باید الهامبخش برنامهریزیهای داخلی ما باشد.»
ضرورت بازخوانی هویت زن مسلمان
ریحانه رئیسی با تأکید بر اهمیت بازخوانی هویت زن مسلمان اظهار کرد: «تاکنون توجه بیشتر معطوف به جریان حقوق زنان شده، اما هویت زن مسلمان بهعنوان کنشگر اجتماعی و تمدنی کمتر مورد تحلیل قرار گرفته است.» وی افزود: «سال 2019 در نشست علمی با حضور اساتید دانشگاههای خارجی در حوزه ادیان ابراهیمی، یکی از اساتید آمریکایی گفت: «جورابهای شما سفتتر و مقاومتر از جورابهای ماست، زمین زیر پای شما محکمتر است.» این جمله نشان میدهد زنان مسلمان چه ظرفیتهای تمدنی و هویتی ویژهای دارند که خودمان کمتر به آن توجه کردهایم.»
الگوگیری از زنان تاریخ اسلام
ریحانه رئیسی با اشاره به جایگاه تاریخی زنان در اسلام بیان کرد: «کتاب 6 صفحهای قرآن کریم که در طول 23 سال نازل شد، در تاریخ انسانیت بینظیر است. آیات نه تنها آموزههای دینی، بلکه پاسخ به کنشهای اجتماعی و سیاسی پیامبر اکرم(ص) و جامعه زمانه بودند. هر بار که جامعه یا حکومت اسلامی با مشکل مواجه میشد، آیات راهنمایی و راهبرد ارائه میکردند.»
وی به نقش زنان مؤثر در تاریخ اسلام اشاره کرد و گفت: «یکی از زنان برجسته که کمتر به آن توجه شده، خانم فاطمه بنت اسد بود. ایشان در دوره پیامبر اکرم(ص) نه تنها پذیرای پیامبر بود، بلکه نقش فعال و ویژهای در حمایت از کنشگری اجتماعی و سیاسی ایشان داشت. این نمونهها میتواند برای زنان مسلمان در جهان معاصر، بهویژه در سالهای 2025 و 2026، الگویی عملی و الهامبخش باشد.»
الگوهای تاریخی؛ از حضرت زهرا(س) تا خانم فاطمه بنت اسد
ریحانه رئیسی با اشاره به نخستین حضور زنان در عرصه کنشگری سیاسی اسلامی، گفت: «آیه مبارکه 12 و 13 سوره ممتحنه در پاسخ به پرسش خانم فاطمه بنت اسد نازل شد؛ آیهای که پنج شرط را برای بیعت زنان با پیامبر اکرم(ص) مطرح میکند و نشان میدهد زنان نیز همانند مردان با شرایط مشخص میتوانند در حکومت اسلامی کنشگر فعال سیاسی و اجتماعی باشند.»
وی با تأکید بر نقش ارزنده مادران و همسران شهدا و زنان مقاوم در جامعه، اظهار کرد: «مقامات دنیوی چندساله و محدودند، اما مقام اخروی و پاداش الهی، آن چیزی است که شما زنان مقاوم و مادران شهدا آن را کسب کردهاید. مسیر شما ادامهدهنده راه انبیاست؛ همانطور که در زیارت امام رضا(ع) نیز آمده: السلام علیک یا وارث آدم، ابراهیم، اسماعیل، موسی، عیسی و رسولالله.»
خاتمه سخنان و نقش زنان در عصر معاصر
ریحانه رئیسی در پایان سخنان خود تأکید کرد: «حضرت زهرا سلاماللهعلیها یک کنشگر سیاسی تمامعیار بود. ایشان در دوره حکومت پس از رحلت پیامبر(ص)، بهتنهایی 40 روز به درِ خانه انصار رفت تا آنان را به عهد اولیهشان با پیامبر بازگرداند. این سطح از اراده تاریخی و سیاسی، نمونهای بینظیر در تاریخ اسلام است.»
وی افزود: «برای زنان مسلمان در جهان امروز، پیروی از الگوهای تاریخی مانند حضرت زهرا(س) میتواند نهتنها موجب تقویت هویت آنان در برابر چالشهای فرهنگی و اجتماعی باشد، بلکه میتواند به راهی روشن برای سیاستگذاری و آموزش هویت زنانه اسلامی در دنیای پسامدرن تبدیل شود.»
پایان خبر / ح