روایتی از شهادت فرمانده اولین تیم پروازی جنگ
به گزارش نوید شاهد استان مرکزی، نخستین پایگاه بزرگترین ناوگان بالگردی غرب آسیا، آشیانهی عقابهای ایران، به نام شهیدی مزین شده است که فرمانده نخستین تیم پروازی هوانیروز در روزهای آغازین جنگ تحمیلی بود؛ قهرمانی که با شروع جنگ، بیدرنگ راهی جبههها شد و تا نهمین روز نبرد، در برابر تانکها و نیروهای تا دندان مسلح دشمن ایستاد و با ایثار و شجاعت خود، پیشروی ارتش بعث را در پل کرخه متوقف کرد.
شهید سرهنگ دوم خلبان منصور وطنپور، سومین شهید هوانیروز در دوران دفاع مقدس است. او در سال ۱۳۱۷ در اراک متولد شد و در سال ۱۳۳۸ وارد دانشکده افسری شد. پس از سه سال آموزش سخت نظامی و فراگیری فنون رزم و علوم استراتژیک، با درجه ستواندومی فارغالتحصیل شد. به دلیل توانمندی و درخشش در دورههای آموزشی، برای گذراندن دورهی خلبانی بالگرد به ایالات متحده آمریکا اعزام شد و پس از دریافت گواهینامهی خلبانی، به کشور بازگشت و در یگان هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران مشغول به خدمت شد.
سرتیپ دوم خلبان جانباز محمدعلی قرباننیا، از دوستان و همرزمان شهید وطنپور، که در آخرین لحظات حیات این شهید در کنار او بود، دربارهی او میگوید:
«منصور وطنپور فرماندهی دانا، مؤمن و بااخلاق بود؛ انسانی وظیفهشناس که در عین نظم و انضباط نظامی، بسیار مهربان و دلسوز بود. نیروهایش مشکلات شخصی خود را با او در میان میگذاشتند و او با تمام وجود برای حل آنها تلاش میکرد.»
نخستین آشنایی قرباننیا با وطنپور به سالهای پیش از انقلاب بازمیگردد. او روایت میکند:
«در سال ۱۳۵۱، پس از گذراندن دورههای خلبانی بالگردهای مختلف، به یگان هنگ هوانیروز اصفهان پیوستم. در سال ۱۳۵۳ خبر رسید که یک سروان زبده که در آمریکا دورههای آموزشی را پشت سر گذاشته است، به پایگاه ما منتقل میشود. منصور وطنپور به پایگاه آمد و به عنوان رئیس رکن سوم منصوب شد. کمی بعد نیز با انتقال پایگاه هوانیروز کرمانشاه، ما همراه او به آنجا رفتیم.»
اخلاق خوش، تدبیر نظامی، دانش بالا و روحیهی مردمی شهید وطنپور، او را به الگویی محبوب میان همکاران و نیروهایش بدل کرده بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تغییرات ساختاری در ارتش، مدتی میان او و قرباننیا جدایی افتاد؛ اما سرانجام در تابستان سال ۱۳۵۹ دوباره در اصفهان به یکدیگر پیوستند.
با شدت یافتن تحرکات ارتش بعث عراق در مرزهای غربی کشور، مأموریت ویژهای به وطنپور واگذار شد. او به همراه یک تیم پروازی از خلبانان کبری به اهواز اعزام شد و در دوم مهرماه ۱۳۵۹، همزمان با دومین روز جنگ، به عنوان فرمانده گروه پروازی منطقه مأموریت خود را آغاز کرد. با وجود ناهماهنگی نیروهای مختلف در آغاز جنگ، او با پروازهای بیوقفه بر فراز دشتهای خوزستان، ضمن انهدام تانکها و مواضع دشمن، نقش مهمی در متوقف ساختن تهاجم ارتش عراق داشت.
در روزهای پنجم و ششم مهرماه، گروهی از دانشجویان افسری برای کمک به منطقه اعزام شدند. شهید وطنپور که دورههای پارتیزانی و چریکی را نیز در آمریکا گذرانده بود، آموزش و هدایت این نیروها را بر عهده گرفت تا با حملات شبانه و پارتیزانی، دشمن را زمینگیر کنند. با تدبیر و فرماندهی او، نیروهای ایرانی موفق شدند در هشتم مهرماه، ارتش عراق را پشت کارخانهی نورد اهواز متوقف کنند.
نهم مهرماه ۱۳۵۹، روز پرواز آخر بود. سرتیپ قرباننیا از آن روز چنین روایت میکند:
«منصور گفت باید برای پروازی دیگر آماده شویم. منطقه بهشدت آلوده و زیر دید دشمن بود؛ ناچار در ارتفاع پایین پرواز کردیم تا از تیررس بعثیها در امان باشیم. ناگهان دم بالگرد با کابل برق فشار قوی برخورد کرد. هلیکوپتر سقوط کرد و شعلهور شد. من بیهوش شدم و بعدها گفتند یکی از نیروها مرا نجات داده است، اما منصور به آسمان پرواز کرد.»
شهادت سرهنگ دوم خلبان منصور وطنپور نهتنها نقطهی عطفی در تاریخ هوانیروز که نشانهای از ایمان، شجاعت و ازخودگذشتگی خلبانان ایرانی بود. رشادتهای او و یارانش باعث شد دشمنی که رؤیای تصرف ۴۸ ساعتهی اهواز و سپس تهران را در سر داشت، با خواری و شکست، پشت کارخانه نورد اهواز زمینگیر شود.
امروز نام پرافتخار شهید وطنپور بر فراز پایگاه هوانیروز اصفهان میدرخشد؛ همانجایی که روزی در آن فرماندهی میکرد و عقابان ایران را برای پرواز به سوی جاودانگی آموزش میداد.
منبع: اداره هنری، اسناد و انتشارات بنیاد شهید و امور ایثارگران استان مرکزی