آموزگار از خودگذشتگي و ايثار

بيان خاطراتي از شهيد حجت الاسلام سيد عباس موسوي به قلم سيد حسن نصرالله

انديشيدم چه چيزي درباره استاد شهيدم بنويسم، و چگونه بنويسم؟ شايد ارزش آنچه را كه من مي نويسم و ديگر برادرانم كه با او همراه بوده اند و با او زندگي كرده اند و از نزديك او را مي شناسند، در آيند خواهند نوشت گواهي باشد، بر عظمت مردي كه مربي، معلم، پيشوا، رهبر و سرمشق ما بوده است.و بالا خره سرور شهداي راه جنبش جهادي ما بوده كه امام امت خميني بزرگ، و رهبر انقلاب و همه مجاهدان اسلام در سرتاسر جهان به آن افتخار مي كنند.
بي ترديد ابعاد شخصيت استاد شهيد(ره) شايسته بررسي منطقي و موضوعي است.تا يك شخصيت مترقي و نمونه و درس هايي از خود گذشتگي و ايثار و فداكاري و پدري مهربان و شجاع و استوار و مقاوم و اسوه مجاهد، از كادر رهبري گرفته تا رزمندگان معرفي گردد. من ترجيح دادم درباره استاد شهيدم به سبك ساده و روز شمار و بدور از پيچيدگي ها و تحليل هاي كسالت آور بنويسم.تا سخنم مانند سخن قلبي دردمند باشد كه از دل برخاسته است و بر دل مي نشيند.

آغاز آشنايي

در سپتامبر سال1976 افتخار تشرف به نجف اشرف و پيوستن به حوزه علميه آنجا را يافتم و در ميان طلبه هاي آنجا تنها يك دوست قديمي داشتم كه شهيد شيخ علي كريم(ره)نام داشت و من هربار كه به آنجا مي رفتم چندين نامه براي علماي حوزه و در رأس آنها شهيد سيد محمدباقر صدر با خود همراه داشتم و در آن زمان اوضاع امنيتي و سياسي آن شهيد تا حدي دشوار بود و كسي كه به ديدارش مي رفت بايد حساب همه چيز را مي كرد.
كسي را جست وجو مي كردم كه نامه هايم را به امام شهيد برساند و اين كار به سرنوشت و زندگي من در شهر نجف مربوط مي شد.در اين هنگام دوستم شيخ علي به من گفت:
من تو را با يكي از نزديكانم و شاگردان مورد اطمينان ايشان آشنا مي كنم و او حتماً تو را به خانه شهيد صدر خواهد برد و راهنماي من از همان اول در نجف شهيد سيدعباس موسوي بود كه در مقابل خانه اش با او ملاقات كردم و درخواستم را به او گفتم و او گفت همين حالا برويم من قبلاً او را نديده بودم.با توجه به سيماي گندم گون او، ابتدا گمان كردم، يك شهروند عراقي است، و سعي كردم با او با لهجه خاصي صحبت كنم ولي، او خنديد و گفت:من از لبنان و از روستاي نبي شيث در بقاع هستم...
به اين ترتيب ما بدون وقت قبلي به خانه سيد رفتيم و وقتي متوجه شد، سيدعباس آمده است به راحتي اجازه ورود به ما داد و ما در دفتر آقاي صدر نشستيم و با تواضع و مهرباني تمام استقبال كرد. ايشان نامه را خواند و درباره لبنان و وضعيت فعاليت هاي اسلامي در آنجا از من پرسش هايي كرد و بعد رو كرد به سيدعباس و گفت:اين سيد(يعني من) امانت من نزد شماست و شما مسئول تدريس و تربيت و برآوردن نيازهايش هستيد و مقداري پول براي خريد لباس و كتاب و از اين قبيل چيزها به سيدعباس داد و از آن پس سيدعباس سرپرست من شد و رابطه من با او همچمن شاگردي در برابر استاد و فرزندي در برابر پدرش بود و اين براي من كه يك طلبه با سن پايين و در يك كشور ديگر و به دور از خانواده و فاميل بودم، امري طبيعي بود.
و خدا را گواه مي گيرم كه از آن زمان سيد شهيد با نهايت محبت و لطف، توجه خود را بر من باراند و هيچ وقت نگذاشت من حس كنم كه او استاد و مهتر من است بلكه، هميشه روح برادري و خيرخواهي و دوستي را به من تلقين كرد و طي مدت شانزده سالي كه ما با هم بوديم از او چيزهايي دريافتم و برداشت كردم كه مي توانم تصوير مختصري از شخصيت بزرگ او ارائه دهم:

استاد با اخلاص

درحوزه علميه رسم بر اين بود كه وقتي طلبه اي در درس يكي از استادان شركت مي كرد، استاد درس را تشريح مي كرد و مفهوم موضوع كتاب مربوطه را براي شاگردان روشن مي ساخت و كارش در همين جا تمام مي شد و معلوم نبود كه با شاگردانش مباحثه كند يا هر روز يا هر چند وقت يك بار از آنان امتحان بگيرد و يا حضور و غياب آنها را پيگيري كند.تمام دغدغه برخي استادان استفاده علمي يك نفر از درس و جا انداختن معلومات و پرورش افكار و تعميق نظرات مطرح شده درسي بود؛ بيش از اينكه بخواهد به پرورش و آموزش آنها بپردازد و از آن گذشته مشكل تعطيل هفتگي و تعطيل فصلي و تعطيلات به مناسبت هاي مختلف در اين ميان نيز بود، لذا از همان آغاز دوره تحصيلي تشكلي از تعدادي از طلبه ها درست شد كه روابط خاصي با سيدعباس داشتند و با ايشان درس مقدمات را آغاز كرديم و ايشان پيوسته از ما درس مي پرسيد و امتحان مي گرفت و با توجه به سهل انگاري و بي مسئوليتي كه در برخي جوانب در ميان برخي طلبه ها وجود داشت، سيد از ما مي خواست در درس ها جدي باشيم و هميشه به ما سر مي زد و پيگير مشكلات شخصي ما بود و مدت هاي زيادي گذشت و ما هيچ تعطيلي نداشتيم حتي، در گرماي تابستان نجف ايشان براي ما علاوه بر جلسات عادي دروس حوزوي، جلسات فرهنگي متنوعي برگزار مي كرد و هميشه مي گفت:بايد براي به دوش كشيدن رسالت الهي و دفاع از آن در همه مواقع علماي لايقي باشيم و اين فكردر همه دوره تحصيل و دروس حاكم بود.

معلم و مربي

تا آنجا كه به ياد دارم سيد شهيد، عباس موسوي برايمان كلاس اخلاق نمي گذاشت ولي، خودش استاد اخلاق به تمام معناي كلمه بود و در همه زمينه ها اعم از رفتار و برخورد و فداكاري و خستگي و محبتي كه نسبت به ما داشت و به تقوا و تدين و پايبندي علمي و اخلاقي شاگردان خيلي اهميت مي داد و واقعاً آينه صادقي براي آنها بود و گاهي پنهاني خطاهايشان را به آنان گوشزد مي كرد و بر ضرورت تصحيح رفتارشان تأكيد مي كرد و زماني كه امور پيچيده مي شد دست آنان را مي گرفت و به راه راست هدايت مي كرد.
شهيد سيدعباس به شدت به واجبات ديني و دوري از معصيت پايبند بود.او اهل عبادت و اقامه نماز شب و مداومت بر زيارت حرم اميرالمومنين (ع)و ديگر بقاع متبركه در عراق بود و پيوسته شاگردانش را به اين شيوه تشويق مي كرد حتي، ايشان در سال 1977 شاگردانش را به زيارت اربعين امام حسين(ع) برد.ايشان پاي پياده از نجف به كربلا رفتند در حالي كه اوضاع آن زمان به راحتي اجازه چنين كاري را نمي داد و تا زمان شهادتش مرد دعا و گريه و نماز و شب زنده داري بود.او قلبي عاشق رسول خدا و خاندان پاكش در سينه داشت.

عالم متعهد

سيد شهيد رسالت سخت امت را بر دوش داشت او از مشكلات مردم متالم مي شد و هميشه به آينده اسلام فكر مي كرد،علاقه اش به درس و تحصيل ريشه خانوادگي يا آرمان شخصي نداشت و انگيزه او تماماً تعهدي بود كه در وجود خود حس مي كرد. هميشه از حقوق كم خود مبلغي را كنار مي گذاشت تا هر سال به شهرش بيايد و به تبليغ عملي در محيط خود دست بزند و اين هزينه ها را در حقيقت از نان خانواده و فرزندش كم مي كرد و بعد از اتمام كارش سريعاً به مدرسه و نزد شاگردانش باز مي گشت.لذا وقتي براي سرگرمي و استراحت نداشتند.به راستي زندگي ايشان سراسر جهاد و جديت و پايمردي بود و از او به مرد خستگي ناپذير تعبير شده بود. لذا سعي كرد آن روحيه تعهد را با شاگردان و دوستانش از نجف گرفته تا بعلبك و در طول راه جهاد خونين تا شهادت تلقين كند.

همراه با رهبري

از زماني كه در نجف اشرف با ايشان آشنا شدم، سيد، شهيد بزرگوار سيد محمدباقر (ره)را امام و رهبر و مرجع خود قرار داده بود و رابطه اي عميق بر پايه منتهاي محبت و علاقه و اخلاص و از خود گذشتگي بي پايان با ايشان برقرار كرد.به طوري كه خود را فراموش كرده بود.
بعد از اينكه خورشيد وجود امام خميني(ره)بر امت اسلامي ما طلوع كرد و مسلمانان با ايشان آشنا شدند شهيد صدر همگان را به ذوب شدن در رهبري امام دعوت كرد همچنان كه خود امام در اسلام ذوب شده بود و امام خميني (ره)براي سيد عباس ولي امر واجب الاطاعه شد. به طوري كه روح خود را فداي ايشان مي كرد و درگاه امام را مي بوسيد و به اشاره ايشان سر فرمان فرود مي آورد، چه رسد به كلمات يا دستورات ايشان.
اين شيوه شهيد سيد عباس بعد از رحلت امام نسبت به آقاي خامنه اي حفظه الله به همين صورت بود و از نظر سيد عباس، رابطه با رهبري ديني، بر اساس اصول نظري و شرعي آشكاري استوار بود كه در فكر رسوخ و در قلب ريشه مي كرد و در پايبندي و سر سپردگي كامل نمايان مي شد تا در نهايت امر به بزرگترين و عظيم ترين نوع شهادت در زير پرچم يكي از اولياء الله تعالي و نائب بر حق امام حجت (عج)منتهي شود.

رفتار با مردم

سيد عباس مردم را دوست مي داشت و نسبت به آنان اخلاص داشت.لذا از يك منبر به منبر ديگر و از روستايي به روستاي ديگر مي رفت و گويي خادم مردم بود كه رنج هاي آنان را برطرف سازد و زخم هايشان را التيام ببخشد.او يك فرد خاكي بود كه همانند مردم زندگي مي كرد و با زبان ساده آنان سخن مي گفت و از الفاظ پيچيده در گويش خود دوري مي كرد، هميشه با لبخند با مردم رو به رو مي شد و از سر دوستي صادقانه آنان را در بر مي گرفت، بزرگان را بزرگ مي داشت و كودكان را احترام مي كرد و بدون هيچ خستگي به آنان گوش مي كرد و از رنج هاي مردم غمگين مي شد و از خرسندي آنان خوشحال مي شد.به قلب مردم نزديك بود و در قلب ها جاي داشت و حتي، مالك آنها بود.لذا مردم متقابلاً او را دوست مي داشتند و نسبت به وي اخلاص داشتند.
ويژگي بارز سيد به نظر من خاكي بودن و تواضع او بود كه سير عشق مردم را به او تفسير مي كرد به طوري كه شهادت او فاجعه بزرگي براي آنها شد.
او در روزهاي آخر كه مسئوليت دبيركلي حزب را بعهده گرفته بود، پيشتاز خدمت به مردم و رسيدگي به امور آنان بود.او توانست با شخصيت ويژه و بارزي كه داشت خط ارتباط عاطفي و فكري عميقي ما بين حزب الله و اكثريت قريب به اتفاق شكنجه شدگان و پايمال شدگان و مستضعفان در لبنان برقرار كند.

با مشكلات مسلمانان در دنيا

شهيد سيد عباس نسبت به دردها و رنج ها و آرزوها و خواسته ها ديدي فراگير و جهاني داشت و اخبار مسلمانان را در همه جا پيگير مي شد و با آنان ارتباط برقرار مي كرد و بسيار مي گفت:بياييد ببينيم چه بايد بكنيم.وي در جبهه هاي نبرد حق عليه باطل در ايران جنگيد و به پاكستان و كشمير و افغانستان رفت و به شدت مجاهدان و جنبش هاي اسلامي دنيا را دوست مي داشت و با جديت براي ايجاد وحدت حقيقي ما بين مسلمانان تلاش مي كرد و اميدوار بود كه بتواند در همه صحنه ها و جبهه ها حاضر باشد.قلب و اميد و آرمانش خيلي بزرگ تر از ميزان امكانات و شرايط و عمر كوتاه او بود...

با جنبش مقاومت اسلامي

اينجا منبر و محراب و عبادتگاه و مسجد او بود، به طوري كه از او انساني ديگر ساخته بود.مسئله مقاومت اسلامي همه دغدغه او بود، چگونه به آن كمك كند؟ چگونه اين حركت ادامه يابد؟ و چگونه گسترش داده شود؟ و چگونه فراگير شود تا بتواند اسرائيل را ريشه كن كند؟ او براي مقاومت بيش از پيش فداكاري كرد و بالاخره خون خود را در راه آن ريخت تا الهام بخش و شاهد و شهيد بماند.

و بالاخره با خانواده

او پدري كامل و همسري است كه معني اسلام را در زندگي مشترك خود تجسم بخشيد من نمي دانم درباره اين زوج كه با هم مشتركاً مسئوليت و مشكلات جهاد را از نبي شيث تا نجف و از آنجا به جنوب و نهايتاً در جبشيت و پايان همه خط ها در نبي شيث حمل كردند چه بگويم.
دستيابي به افتخار شهادت از سوي سيد و همسرش ام ياسر دليلي است كافي بر عظمت اين زوج متعهد و مجاهد و عاشق خدا و مخلص در برابر يكديگر.
آقايم ابا ياسر، در اولين سالگرد شهادتت هر چند كه ميان ما نيستي ولي، روحت و راهت ميان ما حضور قوي دارد و اين راه توست كه بيش از آنچه دوست داشتي با مردمت پيوند خورد و حمل پرچم اسلام را تكميل كرد و به تبليغ اسلام پرداخت و از هيچ كس نترسيد مگر خدا، چنانچه تو نيز چنين كردي.دل صهيونيست ها را پر از وحشت كرد و سرزمين جهاد را با خون شهدا رنگين ساخت چنانچه خودت خواسته بودي و اين خون توست كه از آن مجاهدين و رزمندگان و مبلغان سر بر مي آورند و اين نسل ها هستند كه از كودكي يا عباس گويان نام تو را مي برند و اين سخنان توست كه سرلوحه و شعار اصلي شده است كه حتي، از زبان كودكان نيز شنيده مي شود به راستي مرگ نتوانست تو را از ديده ها پنهان كند و تو تا ابد در بين ما هستي و آيا كسي هست كه بتواند ما بين اسم تو و نام حزب جدايي بيافكند.
منبع: ماهنامه شاهد ياران، شماره 40