طرح شاهد با «جایزه ملی ایثار» سی ساله می شود

به گزارش نوید شاهد نخستین‌بار در سال 1365 طی تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، بر اساس پیام حضرت امام خمینی(ره) از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران و با همراهی سایر وزارتخانه ها و دستگاه‌های آموزشی، طرحی با عنوان «طرح شاهد» ویژه دانش آموزان، دانشجویان و طلاب شاهد و ایثارگران اجرا شد. امسال، این طرح سی سالگی خود را جشن می‌گیرد. با دکتر محمد‌علی فقیه، مدیر کل آموزش بنیاد شهید و امور ایثارگران درباره این طرح و دستاورد‌های آن گفت‌ و گو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

«طرح شاهد» در سال جاری 30 ساله شد. کمی درباره ضرورت اجرای این طرح توضیح دهید.

به نام خدا و تشکر از پایگاه اطلاع رسانی فرهنگی  نوید شاهد به خاطر پرداخت به طرح شاهد و جایزه ملی ایثار، منشاء اصلی تصویب اساسنامه طرح شاهد در شورای عالی انقلاب فرهنگی دو پیام از حضرت امام خمینی (ره) بود شاید بهتر باشد در آغاز به فرمایش حضرت امام خمینی (ره) در فروردین ماه سال 65 خطاب به مسئولان کشوری اشاره کنم که فرمودند: «‌لازم مي‌دانم در امور فرهنگي فرزندان عزيزم اين يادگاران ایثارگران را از كودكستان تا دانشگاه به بهترين وجه اداره نماييد، ... تا امور جامعه خویش را به عهده گیرند».

همچنین ایشان در اردیبهشت همان سال نیز در دیدار با مسئولان فرمودند: «به مسئولين محترم جمهوري اسلامي ايران براي چندمين بار اين نصيحت و سفارش هميشگي است سفارش مي‌كنم كه قدر اين نعمتهاي بزرگ الهي را بدانند و در شرايط كنوني و آينده‌هاي دور اولويت را به اين عزيزان و كساني بدهند كه در راه اسلام خون داده‌اند و مبارزه كرده‌اند».

این طرح، بعد از تجمیع نهادهای ایثارگری در سال 1385 مورد بازنگری قرار گرفت و اصلاحات آن با 5 فصل و 10 ماده و 6 تبصره در جلسه 152 شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد. در این اساسنامه تکالیفی را برای وزارتخانه های آموزشی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، حوزه علمیه و بنیاد شهید و امور ایثارگران تعیین شده است.

این وظایف شامل چه مواردی می‌شود؟ به مهم‌ترین آن‌ها اشاره کنید.

تربیت، آموزش و رشد همه جانبه فرزندان شاهد و ایثارگر با بسیج همه امکانات رسمی کشور و تشویق سرمایه‌ها و امکانات مردمی یکی از وظایف است. این کار با هدف فراهم آوردن شرایط مطلوب برای شکوفایی آموزشی فرهنگی و الگو‌سازی فرزندان شاهد و ایثارگر صورت می‌گیرد. هدف اصلی این است که فرزندان شاهد و ایثارگر که رسالت بزرگ پدران خود را بر دوش دارند بتوانند در راه تهذیب و تحصیل خود تلاش کنند و با کسب دانش و معنویت اسلامی امور جامعة خویش را به دست بگیرند.

تسهیل در امر آموزش و ارتقاء تحصیلی ایثارگران نیز از اهمیت برخوردار بود. این طرح شامل چهار رکن اصلی است که در راس آن، «شورای عالی طرح و برنامه شاهد» است که اعضای آن وزرای وزارتخانه های سه‌گانه آموزشی، رییس دانشگاه آزاد اسلامی ونماینده ولی فقیه، معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان رئیس شورا هستند. رکن بعد از آن، «ستاد برنامه ریزی طرح شاهد» است که معاونان وزیران دستگاه‌های آموزشی یاد شده و بنیاد عضو آن هستند و معاون فرهنگی و امور اجتماعی بنیاد شهید و امور ایثارگران رییس این ستاد است. دستگاههای عضو، موظف به اجرای همه مصوبات شورای طرح و برنامه و ستاد برنامه‌ریزی‌ هستند.

برخی از وظایف مهم دستگاه ها و بنیاد را بفرمایید.

- اجرای مصوبات شورای طرح و برنامه و ستاد برنامه ریزی شاهد از طریق تاسیس اداره کل امور شاهد و ایثارگر، تامین نیروی انسانی مجرب و متعهد در حوزه های اجرائی و آموزشی و تامین نیازهای مالی، خدماتی، رفاهی و تقویت بنیه علمی ایثارگران و ارائه گزارش عملکرد به ستاد برنامه ریزی شاهد است.
از جمله وظایف بنیاد شهید نظارت بر اجرای مصوبات شورای طرح و برنامه و ستاد برنامه ریزی و ارائه خدمات ویژه همچون فوق برنامه های آموزش و فرهنگی است.

طرح شاهد چه دستاورد‌هایی داشته است؟

یکی از نتایج مهم فعالیت سی ساله طرح شاهد، حضور بیش از 2‌هزار نفر از جامعه هدف شاهد و ایثارگر به عنوان اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها فعالیت می‌کنند و بیش از 7 هزار نفر از دانش آموزان و دانشجویان به عنوان نخبگان شاهد و ایثارگر شناسایی و عضو مرکز نخبگان و دانش پژوهان شاهد شناخته شده‌اند و تراکم 60 هزارنفری ممتازان تحصیلی و نخبگان شاهد و ایثارگر در سال گذشته تحصیلی (1393-1394) است.

از این تعداد، 26 هزار نفر دانش‌آموز ممتاز و 34 هزار نفر دانشجو و طلبه ممتاز‌اند که از این میان، 11 هزار و 500 دانشجوی ممتاز تحصیلات تکمیلی در مقاطع ارشد و دکترا هستند.

همچنین، از مجموع داوطلبان شاهد و ایثارگر آزمون سراسری ورود به دانشگاه‌ها‌، 57 درصد در دانشگاه‌های دولتی پذیرفته شده‌اند و نزدیک به یک‌هزار و 200 نفری از دانش‌آموزان طرح شاهد در مدرسه‌های استعدادهای درخشان در حال گذارن تحصیل هستند.

امسال «طرح شاهد» 30 ساله شد. اداره کل آموزش بنیاد شهید و امور ایثارگران برای سومین دهه از اجرا شدن این طرح چه فعالیت هایی را انجام داده است، آنها را بفرمایید.

یکی از اقدامات ما برای سی‌امین سال طرح شاهد، دیدار ممتازان شاهد و ایثارگر با مقام معظم رهبری بود که به مناسبت روز سیزده آبان، «روز تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان خط امام‌، روز دانش آموز و روز ملی مبارزه با استکبار جهانی» صورت گرفت در این دیدار 600 نفر از ممتازان و نخبگان دانش‌آموز ، دانشجو و طلبه شاهد و ایثارگر (یعنی یک درصد کل ممتازان) به صورت نمادین حضور داشتند.

همچنین، 530 نفر از دانشجویان شاهد و ایثارگر ممتاز در مراسم معنوی اربعین حسینی با حضور هیات‌های دانشجویی در حسینیه امام خمینی (ره) و دیدار با مقام معظم رهبری حضور یافتند.

آیا این دیدار دارای ویژگی خاصی بود؟
در هر یک از این دیدارها که به درخواست بنیاد و موافقت دفتر مقام معظم رهبری انجام شد نخبگان تحصیلی شاهد و  ایثارگر که توسط وزارتخانه های آموزشی، دانشگاه آزاداسلامی، حوزه علمیه و بنیاد شهید و امور ایثارگران (دستگاه های عضو طرح شاهد) انتخاب شده بودند به صورت عمومی به دیدار مقام معظم رهبری شتافتند و در هر یک از این دیدارها 10 نفر از نخبگان تحصیلی شاهد به صورت اختصاصی و چهره به چهره با معظم له ملاقات و درباره موفقیتهای کسب شده با ایشان گفتگو کردند.

درباره دیگر رخداد‌هایی که به واسطه سی‌امین سال اجرایی شدن «طرح شاهد» صورت گرفت بفرمایید.

یکی از کارهای صورت گرفته، تجلیل از برترین‌های آزمون سراسری سال 95 (بدون استفاده از سهمیه) بود. یقینا این موفقیت ها حاصل تلاش بی وقفه تحصیلی خود ایثارگران و جهاد علمی آنها و برنامه ریزی های بنیاد در فعالیت مشاوره و هدایت تحصیلی بوده است که علاوه بر این موفقیت ها، در سال جاری بیش  از 12 هزار دانش آموز در دانشگاه های دولتی قبول شدند.

بر اساس مستندات سازمان سنجش و آموزش کشور 9 نفر از داوطلبان آزمون سراسری سال جاری (1395) رتبه‌های برتر (یک رقمی و دورقمی) بدون استفاده از سهمیه شاهد و ایثارگر شدند که این افراد به همراه خانواده برای نخستین‌بار در مراسم ویژه‌ایی با حضور نماینده ولی فقیه، معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران تجلیل شدند.

افزون بر این برنامه، «جشنواره آموزشی - تحصیلی جایزه ملی ایثار» نیز برای نخستین‌بار در سی‌امین سالگرد «طرح شاهد» با همراهی وزارتخانه های سه‌گانه آموزشی‌، دانشگاه آزاد اسلامی و حوزه علمیه در حال انجام است که، با هدف پاسداشت و تجلیل برترین‌های علمی‌، آموزشی و در راستاي تقویت و ايجاد انگیزه و تحرک تحصیلی و فراهم آوردن زمینه‌های پرورش و رشد استعدادهای علمی دانش‌آموزان، دانشجويان و طلاب شاهد و ایثارگر ممتاز، خلاق و نوآور، توسعه و تعميق روحيه علم آموزی، تداوم ایفای نقش ایثارگران در دهه اول عرصه دانش و فناوري و ارج نهادن به ممتازان شاهد و ایثارگر در اسفند‌ماه 95 برگزار می‌شود.

از دیگر اهداف این جشنواره بگویید.

این جشنواره در جهت تحقق عبارت تاریخی حضرت امام (ره) درباره رسیدگی تحصیلی به فرزندان شاهد، همه سطوح آموزشی از عمومی تا تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها را شامل می‌شود.

با برگزاری «جشنواره آموزشی - تحصیلی جایزه ملی ایثار» می‌کوشیم مقام آموزشی، تحصیلی و پژوهشی دانش‌آموزان، دانشجويان و طلاب شاهد و ایثارگر را در عرصه ملی پاس بداریم و فرصتی براي معرفي استعدادهاي برتر آموزشی ایثارگران به جامعه ایجاد کنیم تا این کار با تاکید بر زبده‌شناسی و زبده‌پروری در راستای هویت بخشی و توانمند‌سازی به افزایش انگیزه و تحرک تحصیلی جامعه هدف بیانجامد.

دامنه فراگیری «جشنواره آموزشی - تحصیلی جایزه ملی ایثار» چیست؟

این جشنواره آموزشی و تحصیلی به تمام مقاطع تحصیلی شامل دانش‌آموزان دوره متوسطه اول و دوم تحت پوشش وزارت آموزش و پرورش، دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه‌ها، موسسات و مراکز آموزشی تحت پوشش «وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فنآوری» و «بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی» و «دانشگاه آزاد اسلامی» و طلاب شاهد و ایثارگر مشغول به تحصیل در «حوزه‌های علمیه» سراسر کشور می‌پردازد.

فرایند انتخاب برگزیدگان به این صورت است که پس از تشکیل کمیته علمی جشنواره در هر دستگاه آموزشی آغاز و پس از انجام فرایند انتخاب استانی و سپس انتخاب ملی، هر دستگاه و همچنین فرد برای تجلیل و حضور در مراسم پایانه جشنواره به دبیرخانه معرفی می نماید. و نهایتا در مراسم  ملی و با حضور مسئولان عالی رتبه کشور از دانشجویان، طلاب و دانش‌آموزان ممتاز و برترین‌های آزمون سراسری تقدیر و تجلیل می‌کند.

چه معیار‌هایی برای گزینش برترین‌های جشنواره درنظر گرفته می شود؟

سه شاخص عمده و اصلی برای انتخاب برترین‌ها توسط دستگاههای آموزشی عضو طرح شاهد در نظر گرفته شده است و این شاخص‌های کلی عبارتند از فعالیت‌های آموزشی، فعالیتهای پژوهشی دوران تحصیل و فعالیت‌های فرهنگی دوران تحصیل است که مطابق استانداردهای دستگاههای آموزشی تعیین و امتیاز بندی شده است.

درباره چگونگی انتخاب برترین‌های جشنواره توضیح دهید.

انتخاب برترین‌های جشنواره آموزشی- تحصیلی جایزه ملی ایثار در دو مرحله استانی و ملی انجام گرفته است. کمیته علمی جشنواره در هر دستگاه آموزشی ایجاد شده است و از میان معرفی‌شدگان مراکز، موسسات آموزشی و دانشگاه‌ها (استانی) بر اساس امتیاز کسب شده در هر شاخص انتخاب و در سطح ملی معرفی می‌شوند.

«جشنواره آموزشی - تحصیلی جایزه ملی ایثار» از چند سرآمد قدردانی می‌کند؟

در مجموع از 71 نفر از سرآمدان و برترین‌های علمی و آموزشی شاهد و ایثارگر شامل دانش‌آموز، دانشجو، طلبه و برترین‌های آزمون سراسری سال 95 تجلیل می‌شود.

انتهای گزارش/ر