نوید شاهد | فرهنگ ایثار و شهادت

نگارنده درتحقيق حاضر، درصدد شناسايي عوامل مؤثر بر تقويت روحيه وجـدان كـاري كاركنـان شـاغل در سازمان بنياد شهيد و امور ايثارگران بوده است...

دکتر مختاری، مشاور اداره کل مشارکت‌های اجتماعی وزارت ورزش و جوانان گفت: نشریه «شاهد جوان» نیازمند تعریف تازه‌ای از جامعه هدف خود است. اگر قرار باشد با زبان دهه‌های گذشته برای این دهه حرف بزنیم، نمی‌توانیم موفق باشیم.

سيد منصور موسوي با اشاره به اینکه بنیاد شهید و امور ایثارگران باید ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را با مشارکت مردم ی انجام دهد گفت: بنیاد دارای منابع مناسبی در حوزه ایثار و شهادت است و باید آن را عرضه و با مشارکت مردم در جامعه ترویج دهد.

از دهه 1990ميلادي به اين سو، حجم عظيم و گسترده اي از توليدات علمي رشته هاي گوناگون علوم اجتماعي به موضوع سرمايه ي اجتماعي اختصاص يافته است. همگام با تحول نظريات توسعه اقتصادي، توجه دانشمندان علم اقتصاد توسعه نيز به اين مفهوم جلب گرديد، به گونه اي كه پس از گذشت كمتر از يك دهه از ورود اين مفهوم به ادبيات توسعه اقتصادي، حجم عظيمي از مقالات و مطالعات پيرامون بررسي عمل كرد و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادي سامان يافت. توجه روزافزون جامعه علمي به اين موضوع، گذشته از مدگرايي علمي و آكادميك، به ويژگي بين رشته اي و مفهوم پيچيده آن باز مي گردد. از آنجا كه سرمايه ي اجتماعي داراي مصداق ها و كاركردهاي متنوعي مي¬باشد، لازم است مؤلفه ها وعناصر اصلي آن مورد شناسايي قرار گيرد، در غير اين صورت سرمايه ي اجتماعي تنها به عنوان يك مفهوم انتزاعي مطرح بوده و كاربرد سياست گذاري و برنامه ريزي نخواهد داشت. اين نوشتار مي كوشد تا با مراجعه به متون و نصوص اسلامي، با معرفي فرهنگ ايثار و شهادت به عنوان يكي از مؤلفه ها و نماگرهاي اصلي، از طريق ايجاد و تقويت اعتماد تعميم يافته و مشاركت عمومي بر استحكام سرمايه ي اجتماعي در انديشه ديني، موثر واقع گردد. فرهنگ ايثار و شهادت از آن دسته مفاهيم ناب اسلامي است كه مرز روشني ميان نظريات سرمايه ي اجتماعي از منظر اسلام و انديشه متعارف ترسيم مي نمايد. تحقق اين فرهنگ برجسته در كنار آثار و بركات فراوانش مي¬تواند از طريق كاهش هزينه تعاملات و قراردادهاي اجتماعي و تسهيل كنش هاي هدفنمد اجتماعي، نتايج پر ثمري در جامعه از خود برجاي گذارد. از جمله نتايج بسط فرهنگ ايثار و شهادت، كاهش فقر، كارآمدي حكومت و دولت و برقراري امنيت است كه مي¬تواند بستر مناسبي براي تحقق توسعه اقتصادي ايجاد نمايد.

پژوهش حاضر، در صدد شناسايي عوامل مؤثر بر تقويت روحيه ي وجدان كاري كاركنان شاغل در سازمان بنياد شهيد و امور ايثارگران مي باشد. بدين منظور، از سه روي كرد روان شناختي، مديريتي و جامعه شناختي استفاده شده است. روش تحقيق، پيمايش بوده كه با استفاده از تكنيك پرسشنامه، اطلاعات مورد نياز از 1988 نفر از كاركنان واقع در واحدهاي تابعه ي منتخب سازمان بنياد شهيد و امور ايثارگران در سطح كشور به روش نمونه گيري خوشه اي جمع آوري شده است. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار سازه و جهت محاسبه ي روايي از آزمون آلفاي كرونباخ استفاده شده است. نتايج به دست آمده از تحليل رگرسيوني صورت گرفته نشان مي دهد كه متغيرهاي انگيزه ي شغلي، رضايت شغلي، درك عدالت سازماني، مشاركت سازماني، سبك مديريت مديران، تعامل اظهاري در محيط كار، احساس بيگانگي از كار و نوع نگرش به كار در بين كاركنان، رابطه معناداري با وجدان كاري داشته اند. در مجموع 76 درصد از واريانس تغييرات متغير وابسته (وجدان كاري كاركنان) تبيين شده است.