غفلت از سوژه هاي ناب، دليل در حاشيه ماندن ادبيات دفاع مقدس

به گزارش خبرگزاري نويد شاهد به نقل از پايگاه خبري كتاب ايران، نشست نقد و بررسي كتاب "طوفان و زنبق" نوشته منيرالسادات موسوي، عصر ديروز (22 فروردين 89) با حضور احسان عباسلو به عنوان منتقد در سراي اهل قلم برگزار شد.

احسان عباسلو، در ابتداي اين نشست ادبيات دفاع مقدس را ادبيات دوران هاي جنگ و بعد از جنگ خواند و اظهار داشت: در اين نوع ادبيات 2 رويكرد ترغيبي و تحريكي و بازدارنده ايجاد مي شود.

وي افزود: ادبيات ترغيبي و تحريكي در دوران جنگ، افراد را براي حضور در جبهه با حماسه و الگوسازي و آگاهي مخاطبان براي دفاع تشويق مي كند. در حالي كه ادبيات بازدارنده بعد از جنگ، ادبياتي است كه پيامدهاي مخرب جنگ را نشان مي دهد.

عباسلو با بيان اين كه در ادبيات دفاع مقدس، توجه به زندگي جانبازان در دوران بعد از جنگ مغفول مانده است، تصريح كرد: ترسيم زندگي جانبازان براي مخاطبان جوان به فراموشي سپرده شده است. در حالي كه زندگي هر يك از جانبازان مي تواند سوژه اي براي يك داستان بلند باشد.

اين منتقد يكي از مشكلات داستان نويسي در حوزه جنگ را عدم سوژه يابي توسط نويسندگان دانست و خاطرنشان كرد: غفلت در جست و جوي سوژه هاي ناب در ادبيات پايداري، يكي از دلايل در حاشيه ماندن ادبيات دفاع مقدس در ادبيات ايران است.

وي با بيان اين كه در ايران هنوز پرداختن به جنگ در ادبيات جا نيفتاده است، گفت: نوعي جناح بندي در ميان نويسندگان اين حوزه و بي توجهي به نگاه رئاليستي در داستان ها باعث شده كه آثار شاخص و درخشان در اين حوزه انگشت شمار شوند.

عباسلو افزود: نگاه خاص برخي نويسندگان به ادبيات جنگ مانع پرورش ديدگاه بازدارنگي در اين حوزه شده و به ادبيات داستاني دفاع مقدس آسيب رسانده است.

اين منتقد با تاكيد بر اين كه معناي هر اثر به كسي بستگي دارد كه به آن معنا مي دهد، اظهار داشت: جنگ براي هر كسي يك معني دارد و ترسيم فضاي جنگ توسط يك زن بسيار ارزشمند است.

وي با تقدير از نوع پرداخت نويسنده "طوفان و زنبق" و توجه اين كتاب به زندگي جانبازان، ادامه داد: با وجود اين كه داستان را يك زن نوشته است، ولي صحنه هاي تلخ در آن با دقت توصيف شده اند و اين از نقاط قوت كتاب به شمار مي آيد.

عباسلو با بيان اين كه ريتم داستان آهنگين است و داستان با موسيقي خاصي شروع مي شود، اظهار داشت: داستان كتاب "طوفان و زنبق" قهرمان زايي ندارد و قهرمان زدايي دارد و از معدود داستان هاي جنگي است كه قهرمان ندارد.

اين منتقد ادامه داد: همه شخصيت هاي اين داستان قهرمان هستند. اگر چه اين افراد (جانبازان) در جامعه كنوني و از نطر جسمي ناتوان هستند. اين تضاد و پارادوكس به زيبايي اثر افزوده است.

وي با اشاره به نوع چينش ديالوگ ها به صورت پشت سر هم و بدون فاصله، گفت: اين روش در نوع روايت داستان به صميميت گفت وگوها كمك كرده است.

منير السادات موسوي، نويسنده كتاب "طوفان و زنبق" در ادامه اين نشست با بيان اين كه اين رمان تك شخصيتي نيست، گفت: اين اثر اپيزوديك است و راوي، داناي كل نيست. نوع پردازش شخصيت هاي داستان نيز براساس هم ذات پنداري مخاطب با قهرمانان داستان انتخاب شده است.

نشست نقد و بررسي كتاب "طوفان و زنبق" نوشته منيرالسادات موسوي عصر ديروز (22 فروردين 89) در سراي اهل قلم برگزار شد.

در اين كتاب كه توسط انتشارات نوآور به چاپ رسيده، خاطرات جانبازان جنگ تحميلي در ساختاري داستان گونه و به هم پيوسته و در يك آسايشگاه روايت شده اند.

رمان "جنگ و عشق" (اثر برگزيده سومين دوره جايزه كتاب فصل در سال 1386 و جايزه ادبي فردا در تابستان سال 1387)، داستان "پرستو هاي بي قرار" (برگزيده نخستين دوره جايزه ادبي يوسف) و "فصل رزهاي صورتي" از جمله آثار منتشر شده منير السادات موسوي هستند.