برنامه‌های «هفته کتاب» اعلام شد/ روح دفاع مقدس در تمام فعالیت‌های هفته کتاب وجود دارد
به گزارش نوید شاهد به نقل از ستاد خبری بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، ایوب دهقانکار - دبیر هفته کتاب و مدیر عامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران - در نشست خبری بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران که دیروز (۲۰ آبان‌ماه) در سالن زنده‌یاد عاشوری موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد، گزارشی از وضعیت فعالیت‌ها و برنامه‌های هفته کتاب و میزان مشارکت دستگاه‌ها و نهادها ارائه کرد و گفت: فعالیت‌های این دوره از هفته کتاب از طرف مجموعه‌های متنوع و متکثری انجام خواهد شد. تعدادی از فعالیت‌ها از سوی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به عنوان مجری و ستاد هفته کتاب انجام میشود و سایر فعالیت‌ها در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و زیرمجموعه‌های وابسته و سازمان‌ها و نهادهای مرتبط انجام خواهد شد. همچنین، سایر وزارتخانه‌ها که رسالت مستقیمی در حوزه کتاب، کتابخوانی و ترویج کتابخوانی ندارند اما با توجه به رسالت و مسئولیت اجتماعی مجدانه فعالیت‌هایی در این هفته انجام خواهند داد. سایر فعالیت‌ها نیز از سوی انجمن‌های علمی، صنفی و سازمان‌های مردم‌نهاد و اشخاص حقیقی و حقوقی انجام میشود.
دهقانکار با تاکید بر این‌که همه فعالیت‌های این دوره از هفته کتاب پیوست استانی خواهند داشت، گفت: اشتراک‌گذاری برنامه‌ها از دیگر رویکردهای ما در هفته کتاب بیست و هشتم خواهد بود. با این نگاه، با توجه به شأن اجرایی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به دنبال اشتراک‌سازی برنامه‌ها و و ظرفیت‌سنجی هستیم. رویکرد گفتمان‌سازی با هدف ایجاد موج و جریان‌سازی برنامه‌های هفته کتاب در طول سال، رویکرد دیگری است که براساس آن، فعالیت‌ها را محدود به این هفته نکنیم و ظرفیت‌های مغفول را شناسایی و ظرفیت‌های بالقوه را به بالفعل ترسیم کنیم.
دبیر هفته کتاب ادامه داد: شیوع ویروس کرونا برای ما به عنوان مجری برگزاری هفته کتاب نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. پیش‌بینی می‌شد این ویروس باعث کاهش میزان مشارکت و استقبال از هفته کتاب شود اما خوشبختانه نه تنها با کاهش روبه‌رو نشدیم بلکه میزان مشارکت‌ها بسیار قابل توجه است. انجمن‌های صنفی، علمی و اجتماعی و تشکل‌ها در حوزه ترویج کتابخوانی، فعالانه در این هفته حضور چشمگیری خواهند داشت و این اتفاق ما را به این نتیجه خواهد رساند که هفته کتاب سیر تکاملی و تحولی خود را می‌گذراند و از قالب یک رویداد دولتی خارج میشود یا در حال خارج شدن است.
او افزود: ویروس کرونا را باید به یک فرصت تبدیل کنیم و نباید تصور کنیم که این ویروس به حدی قوی است که بتواند نگرش‌ها و ارزش‌ها را تغییر دهد بلکه این ویروس فقط باعث تغییر روش‌ها و ابزارهاست. به این صورت که وقتی درباره کتاب مجازی یا فعالیت‌های مجازی صحبت می‌کنیم هدف کتاب و کتابخوانی است و تغییر صرفا در شیوه رواج کتابخوانی ایجاد شده است.
دهقانکار با بیان این‌که برنامه‌های این دوره از هفته کتاب به صورت مجازی برگزار میشود، گفت: برنامه‌های حضوری هم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار میشود. فراگیرترین برنامه هفته کتاب بیست و هشتم، برگزاری طرح پاییزه کتاب ۹۹ است. با توجه به برگزاری طرح تابستانه کتاب ۹۹، موج خوبی در کشور ایجاد شد و مردم به خوبی از این طرح استقبال کردند و این تجربه نشان می‌دهد استقبال مردم از پاییزه به نحو چشمگیری افزایش پیدا کند. از این جهت که ۱۰۵ کتابفروشی جدید برای نخستین بار به طرح پاییزه کتاب پیوستند. طبق آمار تاکنون ۸۲۰ کتابفروشی در این طرح مشارکت کرده‌اند. با همکاری و مساعدت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش خواهیم کرد فرآیند تسویه حساب با کتابفروشی‌های عضو این طرح در سریع‌ترین زمان ممکن صورت بگیرد.
ارسال بیش از ۸۰۰ اثر به جشنواره کتاب و رسانه
دبیر هفته کتاب با اشاره به سایر برنامه‌هایی که از سوی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در هفته کتاب برگزار میشود، گفت: سومین دوره مسابقه کتابخوانی پوپک دانا و نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه از دیگر برنامه‌هایی است که در این هفته برگزار میشود. نقش رسانه‌ها در این دوره از جشنواره کتاب و رسانه پررنگ‌تر از دوره‌های گذشته است. همچنین در این دوره بخش‌های ویژه «دفاع مقدس»، «سواد رسانه‌ای» و «شهروند خبرنگاران» را به جشنواره اضافه کردیم و با توجه به شرایط موجود، آثار خوبی برای جشنواره ارسال شده و استقبال خوبی از آن شده است به طوری که طبق درخواست اهالی رسانه مهلت ارسال آثار دو بار تمدید شد. همچنین تاکنون بیش از ۸۰۰ اثر برای جشنواره ارسال شده است با توجه به این‌که در این دوره به جای ۹ اثر در هر بخش، اهالی رسانه در هر بخش می‌توانند سه اثر ارسال کنند، لذا رویکرد تیم اجرایی به این صورت بود که اصحاب رسانه ابتدا خودشان به ارزیابی آثارشان بپردازند و در نهایت در هر بخش سه اثر برای جشنواره ارسال کنند.
او ادامه داد: امسال همزمان با بیست و هشتمین دوره هفته کتاب، سالگرد پانزدهمین سال تاسیس خبرگزاری کتاب ایران را نیز خواهیم داشت. اهدای کتاب به کتابخانه‌های علامه طباطبایی و آیت‌الله سیستانی، برگزاری ۳۳ نشست تخصصی با همکاری نهادها و انجمن‌ها با بیش از ۹۰ سخنران، افتتاح مرکز اسناد موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، تجلیل از نویسندگان و اهل قلم، و گرامیداشت زادروز پدیدآورندگان متولد تیرماه تا آبان‌ماه از برنامه‌های هفته کتاب است.
دهقانکار در خصوص افتتاح مرکز اسناد موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: بعد از طی فرآیند ادغام موسسات زیرمجموعه معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آرشیو ارزشمندی از سه موسسه فراهم شد که در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران یک طبقه را به مرکز اسناد اختصاص دادیم.
شهرداری مشهد در طرح پاییزه کتاب مشارکت می‌کند
او سپس بیان کرد: شهرداری مشهد در طرح پاییزه کتاب مشارکت می‌کند و معادل یارانه اختصاص‌یافته به طرح پاییزه کتاب از سوی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، یارانه‌ای به این طرح اختصاص می‌دهد. همچنین، ۸۰۰ برنامه از سوی استان‌ها در هفته کتاب انجام میشود.
دبیر هفته کتاب با اشاره به شاخص‌های آماری سرانه مطالعه کتاب در کشور گفت: شاخص‌های سرانه مطالعه متفاوت است؛ برخی مطالعه کتابهای درسی، دانشگاهی، قرائت قرآن، ادعیه، مناجات، روزنامه و کتابهای صوتی را در سرانه مطالعه در نظر نمی‌گیرند و تنها به میزان مطالعه آزاد توجه می‌کنند. طبق آخرین آمار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی میزان سرانه مطالعه ۱۲ دقیقه در کشور است. برای پاسخ به میزان آمار مطالعه کتابخوانی در کشور باید ابتدا مشخص کنیم شاخص‌ها و معیار ما چیست. کشورهایی که سرانه مطالعه بالایی دارند شاخص‌های متفاوتی هم دارند. قاعدتا بحث پیمایش و پژوهش به تعداد شرکت‌کنندگان و ابزارها بستگی دارد. من موافق این نظر نیستم که مردم ما کتابخوان نیستند چرا که ریشه تمدن ایرانی اسلامی ما ثابت کرده است که مردم با کتاب و کتابخوانی بیگانه نیستند اما امکان دسترسی آن‌ها به کتاب کم است؛ باید تلاش کنیم کتاب بهتر به دست مخاطب برسد.
او افزود: مطالعه و خواندن فرآیند ذهنی و روان‌شناختی است؛ باید مشخص کنیم چه تعریفی از مطالعه داریم. این امر از سوی مراکز علمی و پژوهشی قابل تعریف است. همچنین، شیوه دریافت و پردازش اطلاعات در افراد متفاوت است و مقاله‌ها و کتابهای زیادی در این حوزه در کشور منتشر شده است.
روح دفاع مقدس در تمام فعالیت‌های هفته کتاب وجود دارد
دهقانکار با تاکید بر این‌که تم اکثر برنامه‌های هفته کتاب بر محور چهل‌سالگی دفاع مقدس بوده و هست، گفت: در جشنواره‌ها، برنامه‌ها و نشست‌های نقد و بررسی و معرفی کتاب به موضوع چهل‌سالگی دفاع مقدس توجه ویژه‌ای شده است. به عنوان مثال، بخش ویژه سیزدهمین دوره جایزه ادبی «جلال آل احمد» به چهل‌سالگی دفاع مقدس اختصاص پیدا کرده است. به عبارتی روح دفاع مقدس در تمام فعالیت‌های ما در این دوره از هفته کتاب و سال‌های آتی وجود دارد.
آدرس کتابفروشی‌ها در مسیریاب‌ها اطلاع رسانی میشود
دبیر هفته کتاب درباره شیوه برگزاری کتابگردی در این دوره از هفته کتاب توضیح داد وگفت: به منظور رعایت پروتکل‌های بهداشتی، به جای کتابگردی کتابفروشی‌ها را به خانه مردم ببریم. برای این مسئله همکاری و مشارکت سه‌جانبه میان موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، معاون فناوری وزارت ارتباطات و شورای اسلامی شهر تهران انجام میشود که طبق آن قرار است آدرس کتابفروشی‌های تهران و شهرستان در مسیریاب‌های بلد و نشان اطلاع‌رسانی شود.
او درخصوص رویکردهای این دوره از هفته کتاب گفت: نام‌گذاری‌ها در هفته کتاب، سمبل‌هایی هستند که ملاک عمل ما قرار می‌گیرند و در این دوره، طبق نظر اعضای شورای سیاست‌گذاری هفته کتاب به جای نامگذاری ایام هفته کتاب، رویکردهای این هفته را مشخص و اعلام کردیم.
دهقانکار با اشاره به برگزاری نمایشگاه کتاب در تهران و استان‌ها گفت: برگزاری نمایشگاه کتاب به صورت فیزیکی و حضوری منوط به تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا است و به تشخیص این ستاد، نمایشگاه کتاب به صورت فیزیکی در مناطق یا استان‌های امن و ایمن برگزار میشود، در غیر این صورت به صورت مجازی برگزار میشود. بعد از برگزاری هفته کتاب به صورت جدی‌تری وارد فاز اجرایی نمایشگاه مجازی کتاب تهران خواهیم شد. برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا شهروندانی که امکان حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را نداشتند از بستر و پلتفرمی که تهیه شده در نمایشگاه مجازی کتاب حضور داشته باشند.
دبیر هفته کتاب در پایان گفت: امیدواریم در برنامه مشارکتی با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، در شهرها و روستاها و مناطقی که کتابفروشی ندارند از ظرفیت کتابخانه‌ها استفاده کنیم و کتاب‌هایی را که شامل یارانه ۲۰درصدی در طرح پاییزه کتاب ۹۹ می‌شوند در این کتابخانه‌ها عرضه کنیم تا مردم از آن‌ها بهره‌مند شوند.
تشریح برنامه‌های پایتخت کتاب ایران در هفته کتاب
سپس مدیران استانی فارس به صورت مجازی در برنامه حضور داشتند؛ احمدی‌زاده ضمن گرامیداشت بیست و هشتمین هفته کتاب جمهوری اسلامی، گفت: عنوان پایتختی کتاب ایران پس از چندین دوره به شیراز رسید که دارای پیشینه و آوازه درخشانی در پایتختی فرهنگی ایران است.
او با بیان این‌که مهمترین عملکردها و رویکردها در شیراز همکاری نهادهای شهری در ترویج کتابخوانی است، افزود: بازسازی قدیمی‌ترین کتابخانه شیراز و ایجاد شبکه شهروندان کتابخوان و دوستداران کتاب و ایجاد باغ کتاب گام‌های بلندی است که دستگاه‌های مسئول در این مسیر برداشتند.
معاون استاندار فارس در ادامه گفت: از همه دستگاه‌های فرهنگی استان و نهادهای غیرفرهنگی انتظار داریم با نگاه فرهنگی کمک کنند تا در این هفته برنامه‌های مهمی داشته باشیم. بیست و هشتمین هفته کتاب امسال از شیراز به عنوان پایتخت کتاب ایران با شعار «مانایی و دانایی» آغاز میشود. در این روز، برنامه‌های متنوعی از جمله ۲۷ برنامه عمده در کنار برنامه‌های جانبی پیش‌بینی شده است که می‌تواند در این مسیر شیراز را به عنوان مهمترین پایگاه ادبی ایران نشان دهد. همچنین، مهمترین پروژه هفته کتاب در استان فارس کلنگ‌زنی کتابخانه شهر صدرا است که در ۴۵۰۰ مترمربع و ۴۱۰۰ متر زیربنا قرار است تا پایان سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری برسد.
اهدای کتاب به مدارس کم‌برخوردار و مناطق عشایری و روستایی شهر شیراز
صابر سهرابی از دیگر میهمانانی که به صورت ویدئو کنفرانس در این برنامه حضور داشت و گفت: این دوره از پایتختی کتاب که به شیراز رسید خوشبختانه با همدلی همه دستگاه‌ها و حمایت‌های همه‌جانبه استانداری این مهم بعد از پنج سال تلاش محقق شد و بسیاری از شهرهای استان فارس به عنوان دوستدار کتاب شناخته شدند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس با بیان این‌که شهر شیراز برنامه‌های متنوعی را پیش‌بینی کرده است و دستگاه‌های مختلف از جمله شهرداری نهایت همکاری را در این رابطه داشتند، افزود: اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان و کانون پرورش فکری هم به همراه بخش خصوصی مسیری را فراهم کرده که امسال هریک از این دستگاه‌ها برنامه‌های متعددی داشته باشند.
او در تشریح برنامه‌های اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در هفته کتاب، اعلام کرد: روز اول بیست و هشتمین هفته کتاب با حضور معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر هفته کتاب در شهر شیراز کلنگ احداث کتابخانه شهر صدرا به زمین زده خواهد شد.
او به برگزاری آیین کتابگردی در شیراز و بازدید از کتابخانه شهید آیت‌الله دستغیب اشاره کرد و گفت: دیگر برنامه‌هایی که با همکاری دستگاه‌های اجرایی داریم، با توجه به شعار «دانایی و مانایی» برای روزهای بعد تنظیم شده است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس از اهدای کتاب به مدارس کم‌برخوردار و مناطق عشایری و روستایی شهر شیراز خبر داد و افزود: در جریان بیست و هشتمین هفته کتاب از نویسندگان و مروجان کتاب نیز تجلیل میشود.
او به گسترش برنامه کاربردی تلفن همراه «قاصدک» در هفته کتاب به میزبانی پایتخت کتاب ایران هم اشاره کرد و گفت: این برنامه کاربردی با قابلیت‌های بسیار به همراه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، نشست کتاب و جامعه با حضور مروجان کتاب و تقدیر از چاپخانه‌داران استان، اجرای نمایش‌های خیابانی با موضوع کتاب و نشست‌های مجازی، و نامگذاری یک میدان به نام کتاب در شیراز جزئی از برنامه‌های هفته کتاب در استان فارس است.
در این نشست، احمد احمدی‌زاده معاون سیاسی اجتماعی استانداری فارس، صابر سهرابی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس، روح‌الله منوچهری، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس و مرتضی جعفری رییس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز به صورت ویدئو کنفراس حضور داشتند.
بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از ۲۴ تا ۳۰ آبان ماه ۱۳۹۹ با شعار «دانایی؛ مانایی» برگزار می شود.
