فرهنگ شهادت با ايثار، بهترين و بالاترين سرماية انسان؛ يعني، جان و تقديم آن به خالق به وجود مي آيد. اين فرهنگ و باور هم بصيرت و بينش دارد و هم مبتني براصول پذيرفته شده الهي است و آسيب هاي آن در در دو بخش قابل بررسي خواهد بود. بخش اوّل، مردم و فرهنگ ايثار و شهادت و يا آسيب هاي احتمالي به اين فرهنگ از سوي محيط است كه مي توان آن را «تهديد» به حساب آورد كه اهّم آن عبارتند از: عدم وجود معيار مناسب براي شناسايي فرهنگ ايثار، برداشت نادرست از باورهاي جامعه، احساس تبعيض از سوي جامعه، عدم حفظ آثار ايثار در جامعه، استحالة فرهنگي جامعه بر اثر فشار اجتماعي و اقتصادي و سياسي، تبليغات عليه فرهنگ ايثار وشهادت با ابزارهاي گوناگون، عدم آگاهي آحاد جامعة نسل جديد، هماهنگ نبودن دستگاه هاي متولّي فرهنگ ايثار و شهادت، توقّع بيش از اندازة جامعه از ايثارگران. بخش دوم، آسيب هايي است كه به جامعة ايثارگران برمي گردد كه بايد به خوبي شناسايي شود و به فكر پيش گيري و درمان آن باشيم. آسيب ها در اين بخش دروني هستند و از آن به ضعف تعبير مي شود كه اهمّ آن ها عبارتند از: جدا كردن فرهنگ ايثار از فرهنگ حاكم جامعه، استحالة فرهنگي در جامعة ايثارگري، عدم تمايل ايثارگر به ثبت وقايع، ضعف و ناتواني ايثارگر در تحمّل آسيب هاي جسمي و روحي به جا مانده از جنگ، ارتباط دادن تمامي مشكلات اخير و روزمرّه به جنگ و آسيب هاي آن، توقّع بيش از اندازه از ايثارگر، عدم توجّه به بهبود و توسعة فرهنگي ايثارگران و.... البتّه آسيب ها مي تواند جنبة سومي هم داشته باشد كه در اين مقاله به آن نمي پردازيم؛ زيرا شناسايي آن آسيب ها به عهدة دستگاه ها و سازمان هاي متولّي فرهنگ و باورهاي جامعه است كه در مجموعة ديگر بايد به آن پرداخت. راه هاي اصلاح و بسترسازي مطلوب براي پيش گيري و درمان آسيب ها بايد در سه قالب ذيل پي گيري شود:
قالب اوّل از فرصت هاي موجود در جامعه بايد استفاده نمود كه عبارتند از: وجود شأن و منزلت ايثارگران در جامعه و مردم، علاقة مردم به فرهنگ ايثار و شهادت به دليل وجوه عالي آن در سلامت فرد، گروه و جامعه، مشاركت مردم در برگزاري يادبودها و يادواره هاي شهدا به
عنوان عامل وحدت و انسجام. قالب دوم، مربوط به جامعة ايثارگري و حافظان فرهنگ ايثار و شهادت كه از آن به عنوان قوّت ها مي توان نام برد. از مهم ترين اين عوامل مي توان ويژگي هاي شهيد در جامعه، امتيازات شهدا و ايثارگران از ديدگاه مكتب و دين مبين اسلام، خصوصيّات ايثار و شهادت در نزد خداوند (درجة فلاح و رستگاري)، مزار شهدا، يادمان شهدا، حضور ايثارگران به عنوان جانباز و آزاده در عصرحاضر، نامگذاري معابر و ميدان ها به نام پرافتخار شهيد و... اشاره كرد. قالب سوم به سازمان هاي متولّي فرهنگ ايثار و شهادت مربوط مي شود تا از نيروي عظيم موجود در فرهنگ ايثار و شهادت با شيوه هاي نوين و جديد بهره برداري مناسب برند و با ارتقا و توسعة مبتني بر خلّاقيّت و نوآوري به ترويج فرهنگ در نسل هاي بعدي بپردازند. مي توان با استفاده از قوّت هاي موحود در جامعة ايثارگران از تهديدات جلوگيري نمود و از فرصت هاي موجود در جامعه، نهايت بهره برداري را نمود و با تقويت نقاط قوّت، ضعف هاي درون خانوادة ايثارگران را ازبين برد.
کد خبر: ۲۱۲۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۲۷
در اين پژوهش با هدف بررسي ميزان توجه كتاب هاي درسي فرهنگ اسلامي وتعليمات ديني دوره ي راهنمايي كشور به مؤلفه هاي فرهنگ ايثار و شهادت سه سؤال اصلي پژوهش مورد بررسي واقع شده است؟روش پژوهش توصيفي شامل انواع؛ تحليل اسنادي(در بخش دست يابي به مؤلفه هاي فرهنگ ايثار و شهادت) و تحليل محتوي(در بخش تحليل محتواي كتاب هاي درسي) بوده و جامعه ي پژوهش نيز شامل شش كتاب درسي فرهنگ اسلامي و تعليمات ديني سه پايه ي دوره ي راهنمايي تحصيلي بوده اند. دو جامعه ي پژوهش شامل؛ اسناد و مدارك موجود، مرتبط و در دسترس(به منظور دست يابي به مؤلفه هاي فرهنگ ايثار شهادت) و نيز شش كتاب درسي فرهنگ اسلامي(پايه هاي اول تا سوم راهنمايي) و تعليمات ديني(پايه هاي اول تا سوم راهنمايي)(جمعا شش كتاب) بوده كه طي آن ها نمونه گيري انجام نشده و كل دو جامعه ي فوق، مورد بررسي واقع شده است. ابزار اندازه گيري در بخش اول جامعه فرم فيش برداري و در بخش دوم، چك ليست تحليل محتواي محقق ساخته بوده است. يافته هاي پژوه در بخش اول به صورت كيفي و در بخش
دوم نيز با بهره گيري از شاخص آماري توصيفي مورد تجزيه و تحليل واقع شده است. يافته ها ي پژوهش از اين قرار است:
1-عمده ترين مؤلفه هاي مبين فرهنگ ايثار و شهادت شامل؛ كشته شدن در راه خدا، از خودگذشتگي، دگرخواهي، خداجويي، معارضه با خشونت طلبي، مبارزه با تجاوزگري و ظلم، مبارزه در راه خدا، كاري بالا تر از وظيفه انجام دادن، تلاش وسازندگي، مقاومت وايستادگي، عمل شايسته انجام دادن، بصيرت وبينش، مشاركت در كار گروهي، تقوي وپرهيزگاري، مردن با عزت وشرافت، منادي عدالت، اداي تكليف الهي، قناعت وصبر، توكل بر خدا وفداكاري، صداقت وحقيقت و دوري از دنيا پرستي مي باشد.
2- در مجموع تحليلي كتاب هاي درسي فرهنگ اسلامي و تعليمات ديني دوره ي راهنمايي مشخص گردرد كتاب هاي مذكور، 299 مرتبه به مؤلفه هاي فرهنگ ايثار و شهادت توجه نموده اند.
3- بيش ترين توجه به مؤلفه هاي؛ مبارزه با ظلم و جهل(64مرتبه) مقاومت و ايستادگي(54مرتبه) بوده است.
4-كم ترين توجه به مؤلفه هاي؛ كاري بالاتر از وظيفه انجام دادن(بدون توجه) و تلاش وسازندگي(يك مرتبه) بوده است.
کد خبر: ۲۱۱۲۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۱۱
فرايند جهاني شدن از طريق يك شبكه ي جهان گستر و يك حوزه ي عمومي مجازي ناشي از آن، فضاها و امكان هاي جديدي براي نقد تعريف رسمي از هويت ملي و باز تعريف آن فراهم مي آورد و قرار گرفتن در اين مسير در صورت عدم تناسب با فرهنگ خودي و ملي، به آن صدمه زده و گاه فرايند هويت يابي را مختل مي سازد. هويت هر ملتي بي شك ريشه در اجتماع، فرهنگ و تاريخ آن ملت دارد، اما هرگز در حد گذشته محدود نمي شود و مي تواند از خصايص كنوني اجتماعي و فرهنگي جامعه نشأت گيرد، كه كاملا تازگي داشته باشند.
ارزش هاي اخلاقي در فطرت آدمي ريشه دارند كه يكي از مهم ترين اين ارزش ها، فرهنگ ايثار و شهادت است و اين عامل مهم و اساسي بيداركننده ي فطرت نهفته و خواب آلوده آدميان و هدايت گر آن در مسيري صحيح و هدف ارزش مند است. نظام آموزش و پرورش مي تواند اين ارزش ها را در
دانش آموزان نهادينه سازد، كه فرهنگ ايثار و شهادت يكي از اين ارزش هاست. ايثار و شهادت، به فعاليت هاي اجتماعي و اقتصادي و فرهنگي جامعه جهت داده كه در پرتو آن هويت ملي تقويت خواهد شد.
اين مقاله درصدد است با روش تحليلي- توصيفي و با استفاده از منابع دست اول اينترنتي و كتابخآن هاي نقشي را كه آموزش و پرورش در حل معضل بحران هويت عصرجهاني شدن با تاكيد برفرهنگ ايثار و شهادت مي تواند ايفا كند را بررسي كند.
کد خبر: ۲۱۱۲۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۱۱
هميشه وقتي سخن از ايثار و شهادت به ميان مي آيد، قلم ها و بيان ها از توصيف آن در مي مانند. سخن گفتن در باب « ايثار و شهادت» آسان نيست و از سوي ديگر نمي توان از آن نيز گذشت و به سكوت گذراند. وقتي سخن از ايثار و شهادت طلبي ها و ارزش هاي بروزيافته در دوران افتخارآفرين پيروزي انقلاب و به ويژه دوران ماندگار و غرورآفرين هشت سال دفاع مقدس به ميان مي آيد، زبان آدمي مقفول مي شود كه چه بگويد و چه بنويسد. به ياد داريم كه بنيان گذار كبير انقلاب اسلامي وقتي به مواردي از اين دست مي رسيد، عنان قلم از كف مي نهاد و خطاب به قلم نهيب مي زد كه «ما را چه رسد؟» وقتي چون اويي در اين مقوله به عبارت «ما را چه رسد» مي رسد، بر اين كمترين ها روا است كه بگوييم مارا چه رسد كه در اين مقوله سخن گوييم. اما چه كنيم: اين قدر هم گر نگويم اي سند شيشه ي دل از ضعيفي بشكند نمي توان به سكوت گذراند و اين مقوله ي مهم و انساني را فروگذاشت كرد. در اين عرصه به قدر تشنگي مان وارد شده ايم و آب طلبيده ايم. زيرا: آب دريا را اگر نتوان كشيد هم به قدر تشنگي بايد چشيد. اما چه مي توان كرد؟ فرورفتن در دريا و غوطه ورشدن در اين اقيانوس بي كران، غرق شدني
را به دنبال دارد. اگر آب هم بچشي، تشنه تر شدن را به ارمغان خواهد آورد. مقوله ي پر رمز و راز و انساني « ايثار و شهادت»، آدمي را به وادي شور و شعور انسان كامل مي كشاند كه تو گويي دست نايافتني است. بگذريم. از سوي ديگر، نوشتن از «نقش و وظيفه ي زن» در اين ميان؛ اين آينه ي جمال و جلال الهي و مظهر عطوفت و لطافت رحماني، چنان پر رمز و راز است كه نوشتن در اين باره، اگرچه جذاب است، اما هرگز آسان نيست. خداوندي و مظهر زيباي آفريدگاري در ميان است و هم مقوله ي پيچيده و تودر توي « ايثار»؛ اين ارزش برجسته ي آسماني در موجود زميني به نام انسان! اما به هر حال، تأمل پيرامون هر دو موضوع ضرورت دارد. مي توان در اين باره تأمل كرد و به اندازه ي توان و فرصت در اين باره نوشت. نتوانستيم از اين موضوع زيبا و به غايت جذاب چشم پوشي كنيم. آنچه در پي مي آيد، حاصل تأملاتي اجمالي پيرامون اين دو مقوله ي پيچيده و سرشار از رمز و رازهاي ناگشوده است.
کد خبر: ۲۱۱۲۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۱۱
ايثار و شهادت به عنوان والاترين ارزش هاي انساني در دين مبين اسلام مد نظر بوده و همواره بر آن تاكيد شده است. اين مفاهيم ژرف در طول تاريخ همواره سرنوشت بشر را تعيين كرده و او را از نابودي معنوي نجات داده است. در فرهنگ اسلامي ما توجه به اين مفاهيم همواره رايج بوده و پس از انقلاب اسلامي و در هشت سال دفاع مقدس به اوج خود رسيد. اهميت والاي اين امر، لزوم توجه به آن را در جامعه امروز كه با مفاهيمي چون جهاني شدن و در هم آميختن فرهنگ ها و حتي تهاجم فرهنگي همراه است، نشان مي دهد. در اين بين كودكان به عنوان آينده سازان فرداي بشر، نيازمند آشنايي با اين مفاهيم و حتي ميل به تحقق آن در جهت ساختن جامعه اي آزاد و اسلامي اند. تحقيق حاضر با هدف بررسي روش هاي ترويج فرهنگ ايثار و شهادت بين كودكان انجام گرفته است. روش پژوهش از نوع توصيفي، تحليلي است و جامعه آماري كليه كتب، مقالات و متون مربوط با موضوع بوده است. يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه روش هاي ترويج فرهنگ ايثار و شهادت به كودكان عموما بر روش اسوه سازي و الگو برداري، روش آسان سازي، روش مشاهده و روش داستان گويي استوار است.
کد خبر: ۲۱۱۲۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۱۱
اين مقاله درصدد است تا به بررسي اين مسأله بپردازد كه آيا نهادهاي آموزشي ما قادرند تا فضايلي چون فرهنگ ايثار و شهادت را تعميق بخشند و گسترش دهند. براي پاسخ به اين سؤال نگارنده به بررسي ماهيت و كاركردهاي نظام هاي اموزشي مدرن پرداخته و نشان داده است كه مهم ترين كاركرد مدارس جديد، سازگار كردن دانش آموزان با محيط طبيعي و اجتماعي است. مدارس اين كار را با آموختن دانش ها و مهارت هاي لازم براي سازگاري آن ها انجام مي دهند. سازگار كردن فرد با زندگي، رويكردي است كه نظام هاي آموزشي با غلبه نگرش دنياگرايي اتخاذ كرده اند. در اين نگرش هدف آموزش و پرورش نه فضايل اخلاقي و معنوي، بلكه توانايي برخورداري از زندگي و سيطره بر آن است. اين نگرش سبب رشد اقتصاد سرمايه داري و در نتيجه سيطره ي اقتصاد بر آموزش و پرورش شده است. حاصل اين وضعيت اتخاذ جهت گيري بازاري مراكز اموزشي است. در ادامه ي مقاله به اختصار، ماهيت و كاركردهاي نظام آموزشي ايران در سه دوره ي ماقبل دوره ي پهلوي، دوران پهلوي و پس از انقلاب مورد بحث قرار گرفته است. نتيجه ي بحث طرح اين نكته بوده است كه نظام آموزشي كنوني از بيماري دوگانگي ساختاري رنج مي برد و هنوز نتوانسته ميان نوع نگرش و عمل سنتي و مدرن،
جمع ارگانيكي قابل توجهي به وجود آورد. چنين وضعيتي سبب گرديده كه مدارس ما نتوانند نه فرد را براي سازگاري موثر با زندگي مهيا كنند و نه فضايل اخلاقي چون از خود گذشتگي و مقاومت در برابر ستم را رشد دهند. بي گمان اگر چنين فضايلي در مردم ايران باشد محصول آموزش و پرورش رسمي نيست. در بخش پاياني نيز مولف با طرح اين نكته كه مدارس ما در صورتي كه بخواهند به تعميق فرهنگ ايثار و شهادت و يا هر آرمان اخلاقي ديگري بپردازند، بايد از يك سو سنت فرهنگي خود را عميق بشناسند و معرفي كنند و از سوي ديگر زمينه ي شناخت دقيق تر تمدن غرب را فراهم نمايند. و با اتكاء به نگاهي انتقادي، نظريه هاي انسان شناسي و معرفت شناسي جديد را مبنايي براي ايجاد زمينه اي مناسب براي معنابخشي به سنت در پرتو وضعيت جديد قرار دهند. هم چنين اجازه دهند تا دانش آموزان خود در ارتباطي انساني و گرم با معلم به بازتفسيري و تاويل ارزش هاي سنتي اقدام كنند.
کد خبر: ۲۱۱۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۱۱
با توجه به اهميت فرهنگ ايثار و شهادت و نقش خاص آن در پيشبرد اهداف نظام اسلامي، پرداختن به شيوه هاي تربيتي مؤثر در ايجاد چنين فرهنگي ضرورت مي يابد. حفظ و اشاعه ي روحيه ي ايثار و انتقال آن به نسل هاي بعد، از اهداف مهم تربيت اسلامي مي باشد. در منابع مختلف به تحليل معنوي ايثار و شهادت بسيار پرداخته شده، اما در ارتباط با ارائه ي روش هاي تربيتي متناسب با اين فرهنگ پژوهش عمده اي صورت نپذيرفته است. بنابراين در شرايط كنوني كه عصر آشنايي با گونه هاي متنوع فرهنگ ها مي باشد در فرايند هويت يابي در نظام تعليم و تربيت بايد بر فرهنگ ايثار و شهادت تأكيد خاصي صورد پذيرد. در اين مقاله پس از بيان مختصر معاني لغوي و اصطلاحي ايثار به شيوه ها و الگوهاي تربيتي حفظ و انتقال و گسترش اين ميراث فرهنگي ارزشمند با استفاده از منابع اصيل مكتب(قرآن و نهج البلاغه) اشاره شده است. در اين راستا به پرورش متربيان در بعد اجتماعي و بازيابي جايگاه خود در سنت هاي اجتماعي و فرهنگي و هم چنين روش الگويي و ارائه ي اسوه هاي عملي و روش ايجاد بينش و بصيرت با ايجاد آگاهي عميق
و گسترده و روشهاي مبتني بر پرورش عاطفي با تأكيد بر بعد زيبايي شناسي در تربيت اسلامي پرداخته شده و در انتها نتيجه گيري لازم به عمل آمده است.
کد خبر: ۲۱۱۲۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۱۱
درهيچ مقطعي از تاريخ چندهزارساله ي ايران، به اندازه ي دوران دفاع مقدس ارزش هاي ملي واسلامي ايراني متبلور نگرديد. ارزش هاي دفاع مقدس و فرهنگ ايثار و شهادت علاوه بر اين كه ازتنوع ولطافت خاصي برخوردارند، داراي پايداري وثبات ويژه اي نيز مي باشند واين بدليل، ويژگي هاي منحصر به فرد دوران دفاع مقدس در متجلي شدن ارزش هاي انساني است. در اين مورد شواهد بسياري را مي توان بيان كرد كه اصرار نوجوانان براي اعزام به جبهه ها يكي از اين موارد است.
اين پژوهش به صورت پيمايشي در جامعه ي 3... نفري فرهنگيان شهر نجف آباد ودر نمونه اي به حجم 34. نفر در سال تحصيلي 1386-1385 براي بررسي راه بردهاي تقويت فرهنگ ايثار وشهادت بين دانش آموزان انجام گرفته است. براين اساس سؤالات مطرح شده در اين تحقيق عبارتند از:
1-راه بردهاي فرهنگي تقويت فرهنگ ايثار وشهادت بين دانش آموزان چيست؟
متغيرهاي اين سؤال عبارتنداز: معرفي و شناساندن اسوه هاي ايثار وشهادت به نسل جوان، شناسائي احساس خودباوري مذهبي وملي ناشي از فرهنگ ايثار وشهادت دردانش آموزان، ارائه و معرفي جلوه هاي زيباي وصيت نامه هاي شهدا به دانش آموزان، بررسي وتوضيح ديدگاه حضرت امام
خميني(ره) و مقام معظم رهبري در مورد ايثار وشهادت براي دانش آموزان، تشريح وتوضيح نقش فرهنگي ايثار وشهادت براي دانش آموزان.
2-راه بردهاي آموزشي تقويت فرهنگ ايثار وشهادت بين دانش آموزان چيست؟
متغيرهاي اين سؤال عبارتنداز: تشويق ودعوت دانش آموزان به تحقيق وبررسي دركتب ومقالات مربوط به فرهنگ ايثار وشهادت، تحليل و بررسي فرهنگ ايثار وشهادت در طول تاريخ براي دانش آموزان، آموزش راه هاي رسيدن به ملاك ها ومعيارهاي ايثار وشهادت، آموزش ومعرفي عوامل گرايش به فرهنگ ايثار وشهادت، برگزاري دوره هاي آموزشي فوق برنامه در جهت معرفي موانع گرايش به فرهنگ شهادت وايثار.
3-راه بردهاي اجتماعي تقويت فرهنگ ايثار وشهادت بين دانش آموزان چيست؟
متغيرهاي اين سؤال عبارتنداز:ارائه ي ديدگاه جامعه شناختي از تاثير فرهنگ ايثار وشهادت به دانش آموزان، مواجه نمودن دانش آموزان با فرماندهان وافراد موثر در دفاع مقدس به عنوان نمادهاي فرهنگ ايثار وشهادت، بازديد وحضور در مناطق جنگي از نظر بعد مكاني فرهنگ ايثار وشهادت، استفاده از هنرهاي تجسمي ونمايشي در ترويج فرهنگ ايثار وشهادت، حضور در آرامگاه شهدا و بيمارستان هاي جانبازان وشناسائي اجزاء فرهنگ ايثار وشهادت.
از ديدگاه اعضاي نمونه ي راه بردهاي فرهنگي بيش ترين تاثير را در تقويت فرهنگ ايثار وشهادت بين دانش آموزان داشته است. پس از آن راه بردهاي آموزشي و اجتماعي به ترتيب بيش ترين تاثير را در اين زمينه داشته اند.
در پايان نوشتار براساس يافته هاي تحقيق پيشنهاداتي مانند: ارائه ومعرفي اسوه هاي دفاع مقدس با استفاده از: خاطرات رزمندگان وفرماندهان دفاع مقدس، مقالات وكتب نوشته شده در مورد دفاع مقدس، يادنامه هاي شهدا، وصيت نامه هاي شهدا، استفاده وزارت آموزش وپرورش به نحوي شايسته وجذاب از وصيت نامه هاي شهدا براي معرفي هر چه بيشتر دفاع مقدس وارزش هاي آن وترويج فرهنگ ايثار و شهادت و.... ارائه شده است.
کد خبر: ۲۱۱۲۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۱۱
ايران اسلامي به علت داشتن هويت ديني و اعتقادي خود كه از پايه هاي اصلي تمدن و فرهنگ پر بار اين كشور بزرگ است، منشأ پيدايش چشمه هاي وسيع و جوشان علم و دانايي و حماسه هاي جاودانه مقاومت و پايداري همراه با اخلاق و فضيلت هاي انساني بوده است كه با اتصال و پيوند به انقلاب اسلامي، زمينه ساز گسترش فرهنگ ناب اسلامي بر مبناي توحيد و آرمان هاي ملي و مذهبي شده است. فرهنگ ايثار و شهادت، كليد فتح و گسترش اين فرهنگ و ضامن حفظ، بقا و ترويج ارزش هاي انساني در عرصه هاي مختلف است. ترويج فرهنگ ايثار و شهادت، يكي از اهداف و سياست هاي فرهنگي جمهوري اسلامي مصوّب شوراي عالي انقلاب فرهنگي در جلسه 288 در سال 1371 است كه به عنوان زير بخش حوزة فرهنگ در نظام برنامه ريزي فرهنگي در برنامه هاي توسعه كشور مورد توجه قرار گرفته است. در اين راستا، نهادهاي فرهنگي بر اساس قوانين سالانه بودجه مكلّف به اجراي سياست هاي فرهنگي و از جمله ترويج فرهنگ ايثار و شهادت هستند. اعتبارات حوزه فرهنگ در قوانين سالانه بودجه در فصل امور اجتماعي به منظور تحقق اهداف فرهنگي جمهوري اسلامي تعريف شده است. سهمي از اين اعتبارات مربوط به حوزه فرهنگ ايثار و شهادت است كه قوانين برنامه، نهادهايي را نيز بدين منظور مكلّف نموده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسي بودجه و اعتبارات حوزه فرهنگ در طول برنامه هاي توسعه جمهوري اسلامي ايران (84-1368) و مقايسه آن با بودجه عمومي دولت و بررسي سهم بودجه فرهنگي در ترويج فرهنگ ايثار و شهادت است. براي دستيابي به اين هدف، با بررسي قوانين برنامه هاي توسعه و قوانين بودجه به عنوان جامعه آماري از روش تحليل محتوا استفاده شده است.
نتايج پژوهش نشان مي دهد كه سهم بودجه فرهنگي در مقايسه با بودجه عمومي كشور از رشد نسبي برخوردار بوده است و همزمان با توسعة نهادهاي فرهنگي ترويج فرهنگ ايثار و شهادت بر آن تأكيد شده و بخشي از اعتبارات دستگاه هاي فرهنگي به اين موضوع اختصاص يافته است.
کد خبر: ۲۱۰۹۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۰۹
زيباشناسي در لغتنامه دهخدا به شناخت زيبايي اطلاق شده است و آن رشته اي از روانشناسي است كه هدف آن جمال و هنر است و درباره مجموعه انفعالات و احساسات دروني و زيبايي و زشتي است. زيبايي ها به دو بخش عمده مادي و معنوي تقسيم مي شوند و زيبايي شناسي در فرهنگ ايثار و شهادت؛ يعني عبور از خود و به خدا رسيدن، و تماشاگر جلوه حق بودن و نظر به وجه الله. هر آنچه رنگ خدايي داشته باشد، زيباست وآنچه در تعاريف از نوع پديدارشناسي باشد، احتياج به آرايه ندارد.
اهداف انجام اين تحقيق، تبيين زيبايي هاي فرهنگ ايثار و شهادت از ديدگاه جامعه علمي و دانشگاهي، بررسي وجه مشترك آنان از تعاريف و خاطرات جبهه و جنگ، بررسي راهكارهاي ترسيم و ارائه زيبايي هاي فرهنگ ايثار و شهادت و نقش جامعه علمي در ارائه اين فرهنگ است. آسيب شناسي روش هاي فعلي در ترويج زيبايي هاي فرهنگ ايثار و شهادت، و بررسي لزوم وجود واحد درسي دانشگاهي مرتبط با فرهنگ ايثار و پايداري و جايگاه فعلي زيبايي¬هاي فرهنگ ايثار و شهادت از ديگر اهداف اين تحقيق بوده است.
لزوم تشكيل اتاق فكر براي به توافق رسيدن بر سر كليد واژه¬ها و كاركردي نمودن آنها، معجزه قلم و قدرت هنر در به تصوير كشيدن و ترسيم ارزش هاي جبهه و جنگ،
فرا مكان و فرازماني بودن تأثير واقعيت هاي جبهه و جنگ به دور از هرگونه مغالطه كاري و تفريط و افراط و آشنايي با ادبيات جوانان امروزي، از ديگر ديدگاه هاي مشترك جامعه آماري است. كه بسترساز پذيرش زيبايي هاي فرهنگ ايثار و شهادت از طرف جامعه جوان كنوني است.
روش تحقيق در اين پژوهش، استفاده از پرسشنامه بود كه در آن ده پرسش درزمينة زيبايي¬هاي فرهنگ ايثار و شهادت مطرح شد كه پنج پرسش به صورت مشترك و بقيه متناسب با موقعيت فردي و اجتماعي جامعه آماري است.
شايان ذكر است كه جامعه آماري در اين تحقيق بيست نفر بوده اند كه وجه مشترك همة آنها در درجه اول؛ علمي و دانشگاهي بودن آنها و در درجه دوم؛ آشنا بودن با مسايل و امور مرتبط با فرهنگ ايثار و شهادت بوده است.
نتايج اين تحقيق نشان داد كه متأسفانه برخي موارد جايگاه ترويج زيبايي¬هاي فرهنگ ايثار و شهادت، با جايگاه واقعي و متناسب با فرمايش هاي مقام معظم رهبري و بزرگان عرصه فرهنگ، علم و هنر و نيز فرصت هاي موجود در اين زمينه فاصله دارد و يا به قولي گاهي زياد فكر كردن نشانه آدمهاي بي حال و بي رمق است كه جربزه كار كردن ندارند؛ مثل برخي كه نمي خواهند براي ارزش دادن به جنگ و انقلاب به رغم امكانات و سرمايه هاي مادي و معنوي موجود- هزينه اي بپردازند؛ چه رسد به اينكه بخواهند زيبايي هاي فرهنگ ايثار و شهادت را كه ريشه عميق فلسفي، عرفاني، اخلاقي، اجتماعي و الهي در فرهنگ زيباي عاشوراي 61 هجري دارد و مصداق بارز جمله بزرگ بانوي صبر و استقامت زينب كبري(س)،"ما رايتُ الّا جَميلاً " است، به تصوير بكشند.
کد خبر: ۲۱۰۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۰۶
گفتمان جهاني شدن، امروزه يكي از جدي ترين و مهمترين واژه هاي رايج در سطح نخبگان و مراكز علمي و فرهنگي كشورهاست؛ هر چند اتفاق نظري درباره مفهوم جهاني شدن وجود ندارد و تعاريف گوناگوني از آن ارايه شده است. در عين حال ، جهاني شدن حركت به سوي يك جامعة جهاني، فشردگي جهان و تبديل شدن آن به مكاني واحد را كه امري حتمي است، در ذهن متبادر مي سازد. در مقاله حاضر، با بررسي مفاهيم ، تعاريف و تاريخچه جهاني شدن، به تفاوتهاي جهاني شدن با جهاني بودن و جهاني سازي پرداخته خواهد شد. با بررسي ابعاد مختلف جهاني شدن، به فرصت ها و تهديدهاي فرهنگي حاصل از آن، و فرهنگ ايثار وشهادت در اين عرصه، به عنوان فرصتي براي ترويج فرهنگ مقاومت و پايداري به منظور برون رفت از بحران هويت و حفظ و تثبيت هويت ملي پرداخته مي شود.
فرهنگ ايثار وشهادت مي تواند تهديدهاي حاصل از جهاني شدن را به فرصتي براي حفظ ارزشها تبديل كند. تأكيد اصلي پژوهش حاضر بر ابعاد جهاني شدن فرهنگ و انواع واكنش هاي ملل و فرهنگهاي مختلف ومتغيرهاي تأثيرگذار در اين عرصه است. در اين پژوهش، به جهاني شدن فرهنگي و احياي نقش تمدن ايراني ـ اسلامي و گسترش و افزايش سهم آن در آينده فرهنگ ها و مقابله با يكسان سازي فرهنگي و ارايه الگوها و سبك زندگي معنوي به عنوان نياز عصر حاضر پرداخته شده است. به منظور دستيابي به اهداف پژوهش حاضر، با مروري بر ديدگاهها و نظريات و اسناد مكتوب موضوع جهاني شدن از روش تحليلي استفاده شده است.
نتايج يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه در دوره جهاني شدن، فرهنگ ايثار و شهادت، نمونه و الگويي براي گسترش فرهنگ با رويكرد انقلابي به جامعه در دوران معاصر خواهد بود.
کد خبر: ۲۱۰۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۰۶
اهداف نهايي سند چشم انداز رسيدن به توسعه است . درسند چشم انداز ويژگي هاي ايران توسعه يافته ترسيم شده است. اين سند به عنوان نقطه عطفي در سازماندهي حركت كلي كشور، افق پيش روي قوا، دستگاهها، نهادها و مردم درفضاي بيست ساله آينده را به تصوير كشيده، جهت گيري كلان كشور را درعرصه هاي فرهنگي، اجتماعي، سياسي، اقتصادي، امنيتي و دفاعي ترسيم مي كند و به خلق آينده اي مطلوب و مناسب مي نگرد.
در بعد فرهنگي سند، متغيرها ومؤلفه هايي همچون «جامعه اخلاقي، نوانديشي، پويايي فكري و اجتماعي، تأثيرگذار بر همگرايي اسلامي ومنطقه اي براساس تعاليم اسلامي وانديشه هاي امام (ره)، جامعه اي ايثارگر، مؤمن، متعهد به انقلاب و نظام اسلامي، شكوفايي ايران و مفتخر به ايراني بودن، متكي به اصول اخلاقي و ارزش هاي اسلامي، ملي وانقلابي، الهام بخش، فعال و مؤثر درجهان اسلام با تحكيم الگوي مردم سالاري ديني» پيش بيني شده است، ليكن براي تحقق اهداف سند چشم انداز، بويژه در بعد تقويت فرهنگ ايثار وشهادت بيش ازهرچيز به برنامه ريزي صحيح و گسترده و درك كامل نيروهاي انساني مؤثر براي اين امر، ازجمله مديران سطح كلان و مديران مياني و نهايتاً تمام مسؤولان و متولّيان فرهنگي و تربيتي وكساني كه دغدغه رشد فرهنگ ديني اسلامي دارند، نياز است.
مقاله حاضر تلاشي در اين جهت است وبدين منظور، الگويي هفت مرحله اي را پيشنهاد مي نمايد وهر مرحله را به تفكيك بررسي و الزامات آن تشريح خواهد كرد.
کد خبر: ۲۱۰۷۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۰۶
فرهنگ ايثار و شهادت در نظام اسلامي از مهمترين ويژگي هاي مكتب تشيع به شمار مي رود و به يمن و بركت همين فرهنگ بوده است كه حقايق اسلام تاكنون پابرجا و زنده باقي مانده است و چنانچه اين فرهنگ به درستي حفظ و انتقال داده شود، سعادت جامعه را براي هميشه تضمين خواهد نمود و چنانچه به فراموشي سپرده شود، لطمات جبران ناپذيري را متوجه جامعه خواهد ساخت. منظور از فرهنگ ايثار و شهادت مجموعه نظام ارزشها، باورها و الگوهاي هنجاري هدايتگر به مجموعه نقشها، رفتارها و روابط اجتماعي برخاسته از جهان بيني اسلامي، فرهنگ عاشوراي حسيني و آرمانهاي انقلاب اسلامي و انديشه هاي حضرت امام خميني(ره) و جامعه ايثارگران است.
در راستاي ترويج فرهنگ ايثار وشهادت در جامعه، اين تحقيق در پي بررسي عوامل مؤثر در ترويج فرهنگ ايثار و شهادت در ميان دانشجويان دانشگاه شاهد برآمده و تأثير خانواده، دانشگاه، رسانه هاي گروهي و نهادهاي مذهبي را در ترويج اين فرهنگ در ميان دانشجويان دانشگاه شاهد مطالعه نموده است. روش تحقيق، توصيفي- پيمايشي و ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماري تحقيق شامل دانشجويان دانشگاه شاهد تهران است كه از تعداد 2460 نفر دانشجوي شاغل به تحصيل در نيمسال دوم سال تحصيلي 85-84، 246 نفر به عنوان جامعه آماري در نظر گرفته شده اند.
تجزيه و تحليل اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماريSPSS انجام شده است و نتايج تحقيق حاكي از آن است كه خانواده، مهمترين عامل در ترويج فرهنگ ايثار وشهادت در ميان دانشجويان دانشگاه شاهد است.
کد خبر: ۲۱۰۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۳/۰۵
ترويج فرهنگ ايثار و شهادت وظيفه ملي و فراسازماني است
"ملتي كه با فرهنگ شهادت طلبي آراسته شود شكست ناپذير است"امام اخميني (ره)"
تاثير عظيم فرهنگ غني ايثار و شهادت در گستره جهان بيني اسلام ناب محمدي(ص) از جلوه هاي فراموش ناشدني اين آخرين دين الهي است. فرايند اين تاثير را مي توان از صدر اسلام تاكنون به شكل كاملا واضح و روشن در تمام زواياي اجتماعي اقتصايد امت هاي اسلامي در هر گوشه جهان ديد
کد خبر: ۱۹۱۰۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۸۷/۱۱/۰۲
بي شك شوراهاي اسلامي شهر و روستا از مهمترين دستاوردهاي انقلاب اسلامي و بارزترين نهاد مشاركت مردم در يك نظام دموكراتيك و در چارچوب قانونمند نظام اسلامي مردم ايران است
کد خبر: ۱۸۳۲۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۸۷/۰۸/۲۸
جنگ بي ترديد از شگفت انگيزترين پديده هاي اجتماعي است كه تمام ابعاد بشري جامعه را به شدت تحت تاثير قرار مي دهد. اين پديده پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران به عنوان يكي از تاثير گذارترين عوامل در بعد فرهنگي بود كه آن هم تمام مسايل فرهنگي دفاع، از جمله ايثار، شهادت، جهاد و مقاومت و... را در برمي گيرد.
اين مقاله، با هدف تبين كنش متقابل بين جنگ و فرهنگ ايثار و شهادت، با رويكردهاي جامعه شناختي مورد بررسي قرار گرفته است؛ بنابراين ضمن تعريف چند مفهوم كليدي از جمله ايثار، شهادت، فرهنگ و جنگ، به تحليل خودكشي دگر خواهانه يا غير خواهانه و با استفاده از الگوي دوركيمف به تحليل جامعه شناختي فرهنگ ايثار و شهادت طلبي هاي دوران دفاع مقدس پرداخته است و موضوع جنگ ايران و عراق و همبستگي هاي اجتماعي وابسته به جنگ را مورد بررسي قرار داده است.
کد خبر: ۱۷۵۶۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۸۷/۰۷/۱۵
دنياي معاصر با بحراني عظيم تحت عنوان بحران ارزشها مواجه شده است. بحراني كه بواسطة دور ماندن از ارزشهاي بشري ، الهي و ديني پديد آمده است. به همين جهت يكي از دغدغه هاي مهم متفكران بشردوست در دنياي جديد ، ترويج ارزشهاي انساني در عرصة دنياي كنوني مي باشد. يكي از ارزشهاي مهم بشري كه از ديرباز مورد توجه اديان و ملل مختلف قرار گرفته است، ايثار و شهادت مي باشد. اين موضوع در سطح وسيع در ادبيات و تاريخ و فرهنگ اساطير ملي و مذهبي ايران ديده مي شود و دفاع مقدس با بروز جنگ تحميلي از سوي عراق به جمهوري اسلامي ايران ، منجر به رواج مفاهيم ارزشي از قبيل فرهنگ ايثار و شهادت جايگاه ويژه اي در ميان مردم بويژه نوجوانان و جوانان شد و حفظ و پاسداري از ارزشهائي كه حاصل خون صدهاهزار شهيد و ايثار گراست ، تبديل به يكي از دغدغه هاي اصلي نهادهاي مختلف ، از جمله آموزش و پرورش گرديد.
کد خبر: ۱۷۵۶۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۸۷/۰۷/۱۵
امروزه يكي ازدغدغه ها ونگراني هاي مسئولين كشور و دلسوزان جامعه به خصوص افرادي كه به نحوي با مسايل فرهنگي و اجتماعي سروكاردارند ، موضوع تهاجم فرهنگي از بيرون وغفلت وسهل انگاري درامور فرهنگي دردرون است واينكه درمقابله فرهنگي بايد چه گونه عمل كرد . بديهي است درهرمبارزه ونبردي بايدبين نيروي مهاجم ونيروي هماورد او سنخيت وتناسب لازم وجود داشته باشد ، مثلا دريك جنگ نظامي بايد از تجهيزات وفنون نظامي برتر برخوردار بود ودريك مبارزه سياسي از روشهاي سياسي مناسب بهره گرفت ودريك مواجه ورويارويي فرهنگي از فرهنگ وعوامل فرهنگي مناسب ، غني ومتقن استفاده كرد . لذا در يك تقابل فرهنگي بايد متكي به فرهنگ اصيل وريشه داري بود تا بتواند با مظاهر ضد قرهنگي مهاجم مقابله كند وروشن است كه استفاده از روشهاي غلط وبرخوردهاي غير اصولي وعدم توجه به مباني ، نه تنها درجهت حل موضوع كمكي نمي كند كه چه بسا آثار منفي ناشي از آنها به آسياب دشمن ريخته وروند استحاله فرهنگي را تشديد مي كند. البته ممكن است برخي حركات و روشهاي غيراصولي دركوتاه مدت تأثيرات مقطعي داشته باشد ، امّا اين راه چاره وحل مبنايي مسأله نيست ، بلكه مشكل درجايي ديگر ويا چهره اي ديگر ظهور خواهد كرد . پس ما درمقابله با آنچه امروزه به عنوان تهاجم فرهنگي ويا سير به سوي بي هويتي دربخشي از جامعه ناميده مي شود ، نيازمند به يك فرهنگ غني وعميق وقدرتمندي هستيم كه موجب عزت وكرامت انسانها شود وآنها را از سقوط حفظ نمايد واين نيست مگر فرهنگ غني وعزت بخش مجاهدت وشهادت كه مبتني بر تشيع علوي است . همان فرهنگي كه شهداي عزيز ما با تأسي به آن از دو ميدان جهاددرون وبيرون سرافراز وفاتح بيرون آمدند .
کد خبر: ۸۹۷۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۸۶/۱۰/۲۷
دست يافتن به فرهنگ پر ارزش ايثار و شهادت و گسترش دادن آن در همهي سطوح اجتماع به هماهنگي تمام مجموعههاي تأثيرگذار و استفادهي بهينه از همهي امكانات و ابزارهاي فرهنگ ساز جامعه نياز دارد. خانوادهها به عنوان اولين و مهمترين پايگاه شكلگيري و رشد شخصيت و فرهنگ افراد، جديترين وظايف و مسؤوليتها را در اين عرصه برعهده دارد. وسايل ارتباط جمعي همچون صدا و سيما، روزنامهها و... دومين دسته از عوامل تأثيرگذار فرهنگي هستند كه ميتوانند هماهنگ و همراه با خانه و مدرسه و دانشگاه، نرمافزار لازم را براي ساختن و گستردن فرهنگ ايثار و شهادت در تمام لايههاي اجتماع مهيا نمايند.
مراكز آموزشي، از كودكستان گرفته تا دانشگاه سومين مجموعهاي هستند كه ميتوانند با تهيه منابع علمي مناسب و رفتارهاي صادقانه و محبتآميز و منطقي و فضاسازي هدفمند محيط آموزشگاهها، فرهنگ ساخته شده توسط خانوادهها را در دل و جان دانشجويان نهادينه ساخته و آنان را آمادهي ايثار و فداكاري در راه حق نمايند.
کد خبر: ۸۷۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۸۶/۱۰/۱۲
وقتي صحبت از مقوله فرهنگ ايثار و شهادت مي شود، سوالات متعددي در اذهان متبادر مي شود . معمولا اين سوالات از عدم شناخت صحيح وهمه جانبه نسبت به موضوع ايثار وشهادت ناشي مي شود. اگر با تحليل عميق به اين موضوع نگاه كنيم، به تمام شبهات وسوالات نهفته در اذهان پاسخ داده مي شود واين چيزي است كه دراين مقاله مختصر در صدد آنيم. مقدمتاً بايد گفت عنصر مبارزه با ظلم وتجاوز در تمام جوامع و فرهنگ ها امري مقدس وضروري است ويكي از عناصر مهم درحفظ حيات حقيقي بشريت است كه انسان در طول تاريخ به آن محتاج بوده، ليكن در برهه هايي از زمان و به دلايل شرايطي خاص، اين فرهنگ ظهور، بروز وتجلي بيشتري داشته است. هر زمان كه ظالم يا متجاوزي قدعلم كرده است، مرداني غيور با اراده اي پولادين وبا فداكاري و از خود گذشتگي درمقابلشان ايستاده و با ظلم وتجاوز مبارزه كرده اند، حال يا در راه هدف والاي خود كشته شده اند و يا به فتح و پيروزي رسيده وظلم ومتجاوز را سر جاي خود نشانده اند . مصاديق حقيقي چنين مبارزاتي درتاريخ ملل مختلف با هر كيش و آئيني فراوان يافت مي شود كه بعضي از نمونه هاي ان حتي در قصه ها، داستان ها واشعار سينه به سينه نقل شده است. اما در دين مبين اسلام و به ويژه در مكتب تشيع به دليل ويژگي هاي خاص درآن وتأكيد برحفظ حيات معنوي وعزت مسلمين درخصوص مبارزه با ظلم، تجاوز و فساد و.... سفارشات وتأكيدات مهمي شده است، لذا دراين مقاله مباني و شاخص هاي فرهنگ ايثار وشهادت بررسي مي شود.
کد خبر: ۸۷۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۸۶/۱۰/۱۲