ايثار و خدمت رساني در سيره و گفتار امام اميرالمومنين علي عليه السلام

بيان شرح شخصيت هاي ديني و اجتماعي به عنوان بهترين سرمشق و الگو مي تواند در زندگي انسان ها تأثير به سزايي داشته باشد. در اين مقاله، نويسنده تلاش كرده است با ارائه ويژگي هايي از شخصيت و سيرة حضرت اميرالمومنين علي عليه السلام به عنوان الگويي شاخص، فرهنگ ايثار را تحليل وترويج نمايد.
قرآن كريم، از حضرت ابراهيم عليه السلام و پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم به عنوان الگو ياد كرده است (سوره ممتحنه، آيه 4؛ احزاب، آية 21) شرح حال زندگي امام اميرالمؤمنين عليه السلام، دومين شخصيت جهان اسلام، از اهميت خاصي برخوردار است؛ چه اين كه بررسي زندگاني ايشان، روح فضيلت، پاكي، ايمان، تقوا، فداكاري، استقامت، شجاعت، فتوت و پيروي از حق را در خواننده تقويت مي كند.
احسان و نيكوكاري و خدمت رساني در اسلام حد ومرزي ندارد. از انسان ها گذشته، حيوان ها را نيز در برمي گيرد. احساس و خدمت به هم نوعان، ويژة گروه مخصوصي نيست، هر كس باشد مسلمان يا غيرمسلمان، همه مي بايد از خدمات بهره مند گردند. از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم سؤال شد چه كسي نزد خداوند محبوب تر است؟ آن حضرت فرمود: آن كسي كه نفعش به انسان ها بيشتر رسد.
اسلام از چهارده قرن قبل، رسيدگي و مراقبت از بيماران، اسيران، حمايت از زندانيان و زنان بي سرپرست و زنان باردار و كودكان، به ويژه كودكان استثنايي را مطرح كرده و در اين مورد اصول و كلياتي را وارد نظام اجتماعي خود كرده است. اين اصول به اندازه اي دلپذير و اعجاب انگيز است كه تو گويي آورندة شريعت از وضع كنوني جوامع به طور كامل آگاه بوده و اين همه دستورها و تكاليف را براي انسان آورده است كه بر اثر تكيه بر «ماشين» و رشد تمايلات مادي، عواطف او كم فروغ گشته جز به «من» و متعلقات آن نمي انديشد.
سيره و عمل امام اميرالمؤمنين علي عليه السلام در خدمت رساني به طور اختصار از اين قرار است:
1- انفاق، احسان و نيكوكاري 2- درخت كاري و كشاورزي 3- آزادي بردگان 4- احداث قنات 5- ساخت مساجد 6- وقف و موقوفات
هم چنين از آن حضرت، سخنان گهرباري در ابعاد مختلف خدمت رساني وارد شده است، كه برخي از آن ها از قرار زير است: 1- حق مخلوقين 2- حق مستضعفين و افراد ضعيف جامعه 3- ارزش نيكوكاري 4- سفارش در مورد يتيمان 5- سفارش در مورد همسايه
مهم ترين منابع اين پژوهش عبارت است از: قرآن كريم، نهج البلاغه، بحارالانوار، اصول كافي، وسائل الشيعه، تفسير نمونه.

نويسنده: محمد مهدي كريمي نيا
معاون پژوهش مركز تخصصي حقوق و قضاي اسلامي