نوید شاهد | فرهنگ ایثار و شهادت

نگارنده در اين مقاله سعي در واشكافي ادبيات عرفاني بعد از انقلاب دارد و در اين راه از تأثيرات عاشورا و تحولاتي كه اين قيام بزرگ در ادبيات انقلاب و دفاع مقدس داشته است سخن مي راند. وي همچنين با تبيين شعرهايي كه از طريق دعوت به شهادت بخشي از دفاع مقدس را رقم زده است به سراغ وضعيت و حال و هواي شاعران امروز رفته و از آنها سخن گفته است. در اين مقاله سعي شده است تا حد ممكن جريان هاي شعري معاصر كه به انقلاب و دفاع مقدس ختم شد، مورد بررسي و نقد قرار گيرند.

پيوند بين جامعه شناسي كه مقوله اي وارداتي است با ايثار و شهادت كه مقوله اي اسلامي است يك ديالكتيك فكري است كه روشنفكران متعهد بايد زيركانه اين پيوند را برقرار كنند . ايثار و شهاد ت مفاهيمي آن جهاني است كه داراي اهدافي هر دو جهاني است . در مقابل عقلانيت ابزراي مدرن كه هدف از انسان و آفرينش او را ماده مي داند عقلانيت ايثاري انسان را خلاصه در اين جهان تصور نمي كند ، بلكه به دنبال ايجاد جامعه اي است كه سعادت هردو جهان انسان را تامين كند با تاكيد بر سعادت آن جهاني كه باقي و ماندگار است. هدف از عقلانيت يثاري ايجاد جهاني امن مبتني بر برابري بين انسان ها، عدالت مهر و محبت، داشتن حزب اسلامي، مبارزه با شرك و كفر در هر شكل آن و در نهايت رسيدن به مدينه فاضله است . مدينه فاضله جامعه اي است مبتني بر اصول مسلمه اسلام كه كنشگران آن همه خود را در محضر خداوند مي بينند و قادر است سعادت هر دو جهاني انسان را تامين كند . امروزه رشد موج اسلامگرايي در جهان به خوبي پيداست . اين مسئله با درخشش انقلاب اسلامي كه بر پايه ايثار و شهادت شكل گرفت و بعد از آن پيروزي هاي درخشان رزمندگان حزب الله لبنان در جنگ هاي مختلف بخصوص جنگ 33 روزه سال 2006 ك در قلب هژموني كفر انجام شد باعث شد كه مقوله ايثار و شهادت بار ديگر براي امت اسلامي گشود شود .

شهيد محمدرضا عاشورا پس از مجروحيت در عمليات والفجر هشت، به بيمارستان در اصفهان منتقل شد.

اي شهيد ... اي جاودانه تاريخ ترا با كدامين زبان سرستودن گيرم كه در خور مقامت باشد . اي عاشق حسين، كه عشق از تو تجلي گرفت و عشقبازان درس آموز طريق تو شدند . شهيد واژه اي است به معناي حاضر ، ناظر ، گواه ، امين در شهادت ، خبر دهنده راستين ، امين ، آگاه ، محسوس و مشهود ، كسيكه همه چشم ها به اوست ، نمونه، الگو ، مراقب ، دريافتن. واشهاد يعني حاضر گردانيدن و كشته شدن در راه خدا ، و در فرهنگ قرآني از شهادت با تعبير «قتل في سبيل الله» ياد شده است . اين مرگ را شهادت و كشتگان را شهيد مي نامند . و شهادت مرگ سرخ و مقدسي است كه انسان آزاده با شناخت آن در راه عقيده و ايده اي مقدس انتخاب مي كند . و به عبارتي "ايثار همه هستي و بذل كليه امكانات بدني و مالي و جاني در پيشگاه جانان و در پايگاه ايمان و رسول و ائمه معصومين ، اهل ايمان ، به منظور اعلاء كلمه حق و پيروزي جامعه و ريشه كن نمودن مظاهر كفر و شرك و شيطان ، در معيت حق و براي خشنودي خداوند مهربان ، در نبردگاه جنگ با همه مظاهر شيطان . و در پايان تسليم جان به جانان و جسم بر دشمنان ." داشتن ايمان به خدا و پيامبر و ائمه راستين - گزينش آگاهانه - بفرمان خدا و رسول خدا بودن - براي رسيدن به رضوان و قرب او ايثار مال و جان نمودن - در راه خدا رزم و جهاد كردن - براي خشنودي خدا و براي اعلاء كلمه حق و ريشه كن نمودن باطل پيكار كردن - در معيت خدا و اولياء خدا بودن و... همه از مباني شهادت به شمار مي آيد . و ازمؤلفه هاي (شاخص هاي) شهادت ايثار ، گذشت و فداكاري ، آزادگي و جهاد ، شجاعت، شهادت طلبي ، شفاعت و صبر ، مروت ، فتوت ، فتح ، وفا ، لعنت و برائت ، عشق حسيني، لا اري الموت الاسعاده وكل يوم عاشورا مي باشد . به اميد اينكه همه ما شيفتگان راه شهيدان راستين ، دل از شوق رسيدن به آن كمال والاي انساني سرشار ساخته و با سلامي آتشبار به نبرد فساد انگيزان بدكار به پيكار پرداخته و منتظران واقعي ظهور منجي عالم بشريت باشيم و زمينه ظهور آن حضرت منتقم سالار شهيدان را فراهم كنيم .و سعادت و سلامت را در شعله نورانيت انديشه قرآني خويش به جامعه اسلامي بازگردانيم .

از ديدگاه امام خميني (ره)، نهضت عاشورا دين را احيا كرد و انقلاب اسلامي را نيز بر اساس همين انديشه استوار است در هشت سال دفاع مقدس عزيزاني به لقاءالله پيوستند كه ملائكه آسمان مشتاق ديدار آنها بودند. هر دو نهضت به نام خدا و براي خدا و در راه خدا و بر اساس دين الهي و سنت نبوي آغاز شد. هر دو خواهان احياي ارزش هاي اسلامي بودند. هر دو در انتظار قيام جهاني عدالت مهدي (عج) شكل گرفت و هر دو امر به معروف و نهي از منكر را تفسير كرد زنده ماندن عاشورا و دفاع مقدس با اين نگاه به معناي ماندن همه ارزش هاي والاي انساني و الهي است. يعني مصونيت جامعه در برابر سلطه گري ها، استبدادها و جهالت ها و اينها غيرقابل تغييرند و مي توان در هر شرايط و محيطي آنها را پياده كرد.