«لِسِک» براساس زندگی واقعی همسر یک آزاده است / قصه ده سال رنج و عشق و پایداری

محمدرضا وطن دوست، پژوهشگر، کارگردان و تهیه کننده مستند «لِسِک» در گفتگو با خبرنگار نوید شاهد، گفت: کلمه «لِسِک» به زبان مازنی و لهجه ساروی‌ها، به معنای «حلزون» است. این مستند، در ارتباط با زندگی زوجی است که شغل آنها کشاورزی می‌باشد. راوی فیلم (رقیه)، درحال تعریف کردن از گذشته‌ی خود و اتفاقاتی که برایشان می‌افتد است. مخاطب در این مستند، متوجه می‌شود راوی در سن 17 تا 27 سالگی به مدت ده سال از همسر خود دور مانده است. او از رنج‌، عشق، پایداری و صبوری‌اش می‌گوید.

این پژوهشگر سینما، درباره علت نامگذاری مستند به نام «لِسِک»، گفت: در سکانسی از فیلم می‌بینیم، که رقیه زیر درخت انجیری که با همسرش کاشته بود و حالا بارور شده، دراز کشیده است و می‌گوید؛ «من یک حلزونی را دیدم که با سختی و به آرامی سعی می‌کند از روی یک برگی به روی برگ دیگری برود. آن لحظه برای من نشانه‌ای از نشانه‌های خداوند پدیدار شد.» در واقع برداشت او این است که طبیعت به او نشانه و آگاهی می‌دهد و می‌گوید «صبور باش، ایمان داشته باش، شب سیاه تو هم سفید می‌شود.»

وطن دوست افزود: در سکانس‌های آخر فیلم متوجه می‌شویم علت جدایی این زن از همسرش اسارت او در زندان‌های رژیم بعث عراق بوده و اکنون که بازگشته یک جانباز اعصاب و روان است. این مرد، سه سال بعد از اینکه در زندان بعثی‌ها بوده، به همسرش نامه می‌نویسد که تو حق ازدواج مجدد را داری. اما دختر که زمان جدایی از همسرش به تازگی عقد کرده بود، همچنان منتظرش می‌ماند و فداکاری می‌کند. حالا او برگشته است و آنها دارند زندگی خود را در یکی از شهرهای شمالی کشور ادامه می‌دهند و از مادر سالخورده مرد (یحیی) هم نگهداری می‌کنند.

این مدرس سینما با بیان اینکه داستان براساس یک زندگی واقعی ساخته شده است، درباره شخصیت‌های فیلم توضیحات بیشتری داد و گفت: دو شخصیت اصلی مُستند، «حاج یحیی حق‌شناس» و همسرش «حاجیه رقیه عزیزپور»، اهل روستای سمسکنده در پنج کیلومتری شهرستان ساری، استان مازندران هستند. یحیی در سال اول جنگ تحمیلی، اسیر می‌شود و ده سال بعد آزاد می‌شود. (از سوم مهرماه 1359 تا یکم شهریور 1369). این دو شخصیت خود در مستند حضور دارند و سال‌های گذشته خود را روایت می‌کنند، اما همزمان زندگی حال و صحنه‌های کار و کشاورزی آنها را با هم می‌بینیم.

وی با اشاره به اینکه اثرش یک مستند داستانی است، گفت: ابتدا براساس اطلاعاتی که خود این دو شخصیت به ما دادند، فیلم‌نامه‌ای را طراحی و بعد فیلمبرداری و مونتاژ را آغاز کردیم. این مستند 18 دقیقه‌ای، به سفارش گروه تلویزیونی شاهد و تهیه شده در بنیاد شهید و امور ایثارگران استان مازندران است. در واقع، یک ایده کلی از سوی بنیاد شهید مبنی بر ساخت مستندی که استفاده از مفاهیم قرآنی در زندگی خانواده‌های شهدا و ایثارگران را نشان بدهد، به ما داده شد و ما براساس این پیشنهاد، کاملا مستقل و آزاد موضوع و فیلم مستند خود را ساختیم.

وطن دوست، تصریح کرد: امسال با فیلم «لِسِک» در دو بخش مسابقه ملی و مسابقه جایزه شهید آوینی، جشنواره بین‌المللی سینمای مستند ایران «سینما حقیقت» حضور داشته‌ام و جایزه بهترین فیلم بخش شهید آوینی و تندیس سیمین جشنواره را کسب کرده‌ام. در این بخش مسابقه، فیلم‌های کوتاه، نیمه بلند و بلند همه باهم رقابت می‌کردند که فیلم «لِسِک» موفق به دریافت دیپلم افتخار و تندیس شد.

وی در پایان گفت: فیلم‌هایی که قبلا در حوزه دفاع مقدس ساخته‌ام نیز در جشنواره های مختلف رتبه کسب کرده‌اند. «در دامان سرخ کوه»، «ذوالجناح»، «روز پنجاه هزار سال»، فیلم سینمایی «وقتی لیموها زرد شدند»، فیلم مستند سینمایی «ننا» و مستند داستانی «لوتوس»، چند عنوان از فیلم‌های من هستند که حدود 70 جایزه ملی و بین المللی را کسب کرده‌اند. برای اولین بار در سه سال متوالی، با سه فیلم «ننا»، «لوتوس» و «لِسِک»، جوایز سه گانه اصلی را در سه بخش جایزه ملی، آوینی و بین الملل جشنواره سینما حقیقت کسب کردیم.

گفتی است؛ پیش از این، آخرین اثر وطن دوست «لوتوس»، در سه بخش رقابتی یازدهمین جشنواره بین المللی «سینماحقیقت» حضور داشت و تندیس فیروزه‌ای ویژه هیات داوران برای بهترین فیلم در بخش بین‌الملل را دریافت کرد و همچنین با فیلم بلند «ننا» در دهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» نیز حضور داشت و کاندیدای ۶ جایزه و برنده تندیس فیروزه‌ای ویژه هیات داوران برای بهترین فیلم در بخش ملی این جشنواره شد.