الگوی تربیتی حضرت قاسم (ع) برای جوانان راهگشاست
حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسکندری، رئیس مؤسسه پژوهشی مشکات حکمت به خبرنگار نوید شاهد گفت: حضرت قاسم علیه السلام الگویی برای تربیت و رشد نوجوانان عزیز کشور ماست. نقش ایشان در طول تاریخ برای تربیت جوانان ما همواره راهگشا بوده است.
وی افزود: خصوصیاتی که توانست به تاثیرگذاری نقش حضرت قاسم علیه السلام بیانجامد، ناشی از همان حرکتی است اصحاب اباعبد‌الله الحسین علیه السلام در حرکت کربلا شکل دادند. به طوری که هر شخصیت، در هر رده سنی برای هم سالان در نسل‌های دیگر یک الگوی تربیتی محسوب می‌شود.
این پژوهشگر حوزه علوم قرآن و حدیث ادامه داد: حضرت قاسم علیه‌السلام، در ۱۶ سالگی به مقام شهادت رسید. اگر مراحل تربیتی کودکان از نظر اسلام را (صفر تا ۷ سالگی، ۷ تا ۱۴ سالگی، و ۱۴ تا ۲۱ سالگی) مورد توجه قرار دهیم، ایشان در مرحله سوم تربیتی قرار داشتند. تحت تعالیم پدری چون امام حسن علیه السلام و عموی بزرگوارشان امام حسین علیه السلام قرار داشتند و الگوی تربیتی ایشان اجداد بزرگوارشان امام علی علیه السلام و حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها بودند.
معاون فرهنگی تبلیغی سابق حوزه‌های علمیه خواهران یادآور شد: در روز عاشورا می‌بینیم که حضرت قاسم برای رفتن به میدان نبرد به عمویش اصرار می‌کند تا امام حسین علیه السلام به عنوان پیشوا به وی اجازه نبرد را بدهد. اما این همه اصرار برای چیست؟ مساله مهم در این زمینه معرفت حضرت قاسم علیه‌السلام است. امام حسین (ع) از او می‌پرسد که مرگ در نظر تو چگونه است؟ ایشان با آن‌که نوجوانی بودند، پاسخ می‌دهند که در نظر من مرگ از عسل هم شیرین‌تر است.
حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسکندری افزود: حضرت قاسم علیه السلام با چنین پاسخی میزان معرفت و شناخت خود را به خدا، معاد، دین و جهاد نشان داد. اگر چنین الگویی را به عنوان الگوی معرفتی به جوانان و نوجوانان معرفی کنیم، در واقع برای آن‌ها راه سعادت بشریت را که از گذرگاه معرفت عبور می‌کند روشن کرده‌ایم.
وی با اشاره به این‌که در آیات و روایات بر اهمیت کسب معرفت تاکید شده است، ادامه داد: علم و معرفت نسبت به دین، سبب سعادت حقیقی انسان در دنیا و آخرت می‌شود. امام علی (ع) می‌فرمایند که «شناخت روشنایی دل است». حضرت قاسم علیه‌السلام دلش در پرتو معرفت نورانی شده بود. در سخنی دیگری از امام صادق علیه‌السلام نیز آمده است که خداوند هیچ عملی را از انسان بدون شناخت قبول نمی‌کند.» زمانی شناخت انسان ارزش می‌یابد که انسان خودش را متعهد بداند. اگر انسان بتواند گوهر وجودی خودش را بشناسد، می‌تواند خالق هستی را نیز درک کند. معرفت به نفس مقدمه‌ای برای معرفت نسبت به خداست. در نتیجه کسانی که موفق به خودشناسی می‌شوند، دیگر میلی به ظواهر دنیا ندارند و مرگ در راه خدا را از عسل شیرین‌تر می‌دانند.
این جانباز دوران دفاع مقدس با اشاره به این‌که حضرت قاسم علیه‌السلام نسبت به جهاد در راه خدا و شهادت «شوق» داشت، گفت: امام علی علیه‌السلام می‌فرمایند که «شوق یاریگر انسان عارف است». در واقع اشتیاق حضرت قاسم علیه‌السلام برای شهادت، یک انسان عارف را به نمایش گذاشته است. ما شهیدان بسیاری را در طول جنگ دیده ایم که «شوق شهادت» داشتند. با آن‌که به آن‌ها اجازه حضور در جبهه را نمی‌دادند اما آن‌ها اصرار به جهاد در راه خدا داشتند. این امر ناشی از معرفت به نفس شهیدان بود. انسانی که «شوق» داشته باشد، توکل و امیدش به خداست. بنابراین، معرفت و شناخت، پایه توکل به خداست.
حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسکندری یادآور شد: زمانی که حضرت قاسم به سمت میدان نبرد می‌شتافت، لباس‌های رزم اندازه او نبودند. اسلحه‌اش متناسب با سن و جثه ایشان نبود. اما چون با معرفت به خداوند گام در راه خدا گذاشته بود، توانست ۳۵ نفر از لشکر یزید را به خاک ذلت بیاندازد. در طول جنگ تحمیلی نیز بارها اتفاق می‌افتاد که در برابر لشکر رژیم بعثی عراق فقط تعداد اندکی نوجوان ایستاده بودند اما چون توکلشان به خداوند بود، پیروز می‌شدند.
