بازتاب شگرد بلاغی کنایه در عرصۀ «فرهنگ جبهه»
پژوهشگران: علی اصغر غفوری (استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه یاسوج)
فاطمۀ حبیبی (دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه یاسوج)
چکیده:
در محیط نظامی و درعین حال معنوی جبهه های نبرد ایران و عراق در جنگ تحمیلی هشت ساله، به موجب وضعیت خاص آن و حاکم بودن روحیۀ انقلابی و دفاع از ارزشها و دستاوردهای انقلاب اسلامی در میدان گاه آرام و گاه پر تب وتاب دفاع مقدّس، زمینه ی استفاده از هنر و ادبیات و توجّه به کارکردهای ادبی زبان گفتار و نوشتار در تمام ابعاد و صحنه های دفاع، فراهم بود و به همین سبب موجبات به کارگیری سرمایۀ ادبی موجود ونیز آفرینش و خلاّقیّت ادبی و پیدایش شعرها یا شعرگونه ها، نوشته های ادبی، معناسازی، اصطلاحات، و ترکیبات فراوانی با مبنای ادبی فراهم گشت و باعث بروز ذوق ادبی رزمندگان در بسیاری از عرصه های دفاع گردید. در این میان سهم پرداختن به صور خیال و ازجمله کنایه اندک نبوده است. نگارندگان در این نوشتار بر آن بوده اند که با استفاده از نمونه هاو شواهد مناسب بحث در کتاب مفصّل هشت جلدي «فرهنگ نامۀ جبهه » كه شامل شش هزار صفحه مطلب است، انواع کنایه را در فضای روحانی جبهه های جنگ تحمیلی بررسی و تحلیلی درخور و علمی از آ نها ارائه نمایند.کنایه های مورداستفاده در جبهه ها بیشترِ انواع آن را در برمی گیرد و بیشتر شامل کنایه هایی جديد و بدیع و از نوع تلویح اند که اغلب از مایه های مذهبی، انقلابی، و روحیۀ حماسی و رزمندگی برخوردارند و در موارد بسیاری طنزآمیز و روحیه بخش و متناسب با فضای معنوی و جنگی مربوط بیان شده اند. از میان انواع کنایه، شواهد مناسبی برای تعریض به اقتضای خاص آ نکه در متن مقاله به آن پرداخته شده در کتاب فرهنگ جبهه یافت نشد.
کلیدواژه ها: کنایه، فرهنگ جبهه، تلویح، بعید، قریب
دریافت متن کامل مقاله 
