مروري بر ابعاد عرفاني زنده ياد حاج عماد مغنيه

گفت و گو با دكتر حسين شيخ الاسلام، مشاور رئيس و مديركل روابط بين الملل مجلس شوراي اسلامي

درآمد


بي ترديد رهروان راه جهاد و مقاومت، رسالتي بزرگ و سنگين بر دوش دارند، و شهيد حاج عماد مغنيه يكي از مجاهدان فداكار اين راه پر رهرو بوده است. شايد در حال حاضر كسي نتواند جايگزين اين شهيد فرزانه شود، ولي حسين شيخ الاسلام قائم مقام پيشين وزارت امور خارجه كشورمان در اين گفت و گو خاطر نشان ساخته كه حاج رضوان با تربيت كادرهاي با استعداد و آماده جانفشاني در زمينه هاي گوناگون، ده ها هزار رزمنده سلحشور جايگزين خود كرده است. با هم اين گفت و گو را مي خوانيم:

پيام تسليت مقام معظم رهبري به مناسبت شهادت حاج عماد مغنيه خيلي پرمعني بود، و ايشان را برادر مخلص و فداكار توصيف كردند.

 اصولا حاج عماد مغنيه كيست و چه شناختي از ايشان داريد؟
 بسم الله الرحمن الرحيم. خدا رحمت كند حاج عماد مغنيه را ... روح ايشان را با رستگاران و اولياي خدا محشور گرداند... او نمونه بارز عشق و صفا و اخلاص و فداكاري در راه خدا بود. لطف و عنايتي كه خداوند در حق حاج رضوان كرده، باعث شده كه او با اهل بيت عصمت و طهارت(ع) پيوند و همدلي داشته باشد. سخني كه مي توانم درباره حاج عماد بگويم اين است كه او در اهل بيت(ع) به ويژه حضرت زهرا (س) ذوب شده بود. عاشق امام خميني(ره) و عاشق جمهوري اسلامي ايران و عاشق مقام معظم رهبري شده بود. حاج عماد نماد بارز نسلي بود كه به بركت انقلاب اسلامي ايران در لبنان تربيت شده بود. هوشمندي، مهارت، استعداد فوق العاده، قدرت برنامه ريزي، تلاش خستگي ناپذير و اين همه عشق و لطف و مهر و محبت و صفا، از مهمترين ويژگي هاي او به شمار مي آيند.
بي ترديد او يكي از قله هاي مؤثر حركت پوياي انقلاب اسلامي در لبنان به شمار مي رفت. مي توانم تأكيد كنم كه انقلاب اسلامي در لبنان در شخص حاج عماد مغنيه تجلي يافت. او كسي بود كه با زبان فارسي مانند يك شهروند تهراني صحبت مي كرد. هنگامي كه با لهجه تهراني صحبت مي كرد، هيچ كسي نمي توانست تشخيص دهد كه او يك شهروند لبناني است. البته به چند زبان خارجي هم تسلط داشت. آشنايي به زبان خارجي، به او هنگام مسافرت به كشورهاي اروپايي فوق العاده توانايي مي بخشيد.

اين سفرها را به چه منظور انجام مي داد؟


حاج عماد مغنيه به خاطر مسئوليت هاي سنگيني كه بر عهده داشت به اين سفرها مي رفت.

در اين مسافرت ها سعي مي كرد با سران جنبش هاي انقلابي و مردمي ارتباط برقرار كند. زماني هم كه به ايران مي آمد به ديدار علما و مراجع بزرگ مي رفت و مي كوشيد از محضر آنان به ويژه شخصيت هاي بزرگ عرفاني نهايت بهره برداري معنوي را داشته باشد.

 نگاه مسئولين كشورمان به شخصيت حاج عماد مغنيه چگونه بود؟



حاج عماد مغنيه هنگامي كه به شهادت رسيد، مقامات كشورمان براي او اشك ريختند. براي از دست رفتن او احساس حزن و اندوه كردند. احساس كردند كه حاج عماد مغنيه زودتر از آنها به قله هاي عظمت و رستگاري رسيده است.
هنگامي كه با افراد ايراني درباره شهادت حاج عماد مغنيه بحث مي كردم، احساس كردم كه زبان حال آن ها مي گويد كه يكي ديگر از فرماندهان انقلاب اسلامي در مسير شهادت و ايثارگري از ما پيشي گرفته و به سوي معبود شتافته ولي ما هنوز سر جاي خود باقي مانده ايم. مسئوليت هاي مهمي كه حاج عماد مغنيه در حزب الله لبنان داشت، جايگاه خاص و ممتازي به او بخشيده بود.

مقام معظم رهبري در پيام شان فرمودند شهادت حاج رضوان حماسه اي است كه ملت هاي مسلمان را بيدار مي كند و افق هاي روشني در برابرشان ترسيم مي كند.

 بفرماييد كه از شهادت ايشان چگونه مي توانيم بهره برداري كنيم؟
 شكي نيست كه حاج عماد مغنيه الگو و نمونه خوبي است براي جوانان جهان اسلام. اين طور نيست كه سفره انقلاب اسلامي فقط براي مردم ايران پهن شده باشد.

او با انديشه هاي پويا، توجه به اولويت ها، توان انجام عمليات هاي كيفي و توان برنامه ريزي صحيح و سالم، به جوانان مسلمان غير ايراني نيز درس چگونه رسيدن به قله هاي عظمت و جاودانگي را آموخت.

افزون بر آن، حاج عماد مغنيه همه سيستم هاي امنيتي و اطلاعاتي و نظامي اسرائيل و پشتيبانان اسرائيل، مانند سازمان (CIA) آمريكا و (MI6) انگليس و سيستم هاي جاسوسي فرانسه و ديگران را بازي داد. به آساني و مانند ماهي درون دريا ميان كشورهاي منطقه رفت و آمد مي كرد. همچنانكه به ساير محورهاي جنگ 33 روزه سال 2006 رفت و آمد مي كرد. هنگامي كه با فرماندهان و رزمندگان مقاومت اسلامي لبنان صحبت مي كردم، آنان داستان هاي فراواني از چگونگي اداره عمليات رزمي در محورهاي جنوب لبنان و شيوه مديريت حاج عماد بازگو مي كردند. مي گفتند كه حاج عماد همواره در جبهه و زير آتش سنگين اسرائيلي ها حضور داشت. رزمنده ها به آمدن او روحيه مي گرفتند و اميدوار مي شدند. مي دانستند كه او به جبهه ها آمده و آنان را راهنمايي مي كند. در كنار رزمندگان مي ايستاد و به آن ها روحيه مي داد و سپس به محور ديگري منتقل مي شد.
يكي از برجسته ترين ويژگي هاي حاج عماد مغنيه اين است كه همه جا حضور داشت، و هر جا مي رفت اثر مي گذاشت. بر اين باورم كه رفتار و راهكار او مي تواند سرمشق خوبي باشد براي ساير جوانان مؤمن و مبارز در جهان اسلام. اين نشانگر اين است كه سفره پهن انقلاب اسلامي، جواناني با اين مشخصات تربيت مي كند. شايسته است جوانان ايراني و غير ايراني از اين الگو بنحو مطلوب بهره برداري كنند.

در سال هاي 1361-1362 زماني كه جمهوري اسلامي گرفتار جنگ تحميلي بود، لبنان هم در اشغال اسرائيل و نيروهاي چند مليتي قرار داشت. در اين ميان حاج عماد مغنيه با عملياتي كه انجام داد، توانست معادلات بين المللي و منطقه اي را دگرگون كند.

 اين عمليات چه دستاوردي براي سياست هاي منطقه اي جمهوري اسلامي ايران در پي داشت؟
 من به آگاهي مردم ايران و همه عاشقان نهضت اسلامي مي رسانم كه حاج عماد مغنيه با فكر و انديشه شخصي خود، و با همكاري تشكيلات جهادي كه در اختيار داشت، دستاوردهاي ارزنده و چشمگيري براي جمهوري اسلامي به ارمغان آورد، كه از عهده خيلي افراد بر نمي آمد. براي حفظ حيثيت و آبروي نيروهاي جمهوري اسلامي و روحيه بخشيدن به ملت مسلمان ايران در مواقع حساس و سرنوشت ساز خدمات ارزنده و شاياني ارائه داده كه هيچ كسي نمي توانسته چنين خدمتي را به انقلاب اسلامي بكند.

اين يك سخن اغراق آميز نيست.
با توجه به شناختي كه از حاج رضوان دارم و كارهايي كه ايشان كرده به طور تأكيد مي گوييم كه او اين فعاليت ها را فقط براي رضاي حق تعالي انجام داد. گاهي يك مصاحبه را هم براي رضاي خدا نمي توانيم انجام دهيم. ولي او جان و آبرو و خانواده و تشكيلات خود را فداي اسلام و انقلاب و امام و رهبري و جمهوري اسلامي ايران كرد. ايران را از صميم قلب دوست داشت. اگر بگوييم كه او به اندازه وطن خود به ايران عشق مي ورزيد اغراق نگفته ام.

امام امت خميني بزرگ(ره) شهيد بهشتي را «امتي براي ملت ايران» توصيف كردند.

 با توصيفي كه براي حاج رضوان ارائه داديد آيا مي توان او را نيز «امت» توصيف كنيم؟
 اين حضرت امام(ره) بودند كه شهيد بهشتي را اين گونه توصيف كردند. من كه در چنين موقعيتي نيستم كه تشخيص دهم حاج عماد كيست؟ ولي مي توانم بگويم كه حاج عماد مغنيه در ظرفيت كارهايي كه انجام مي داد، نظير نداشت.

همچنانكه شهيد بهشتي نظير نداشت. من هرگز آن ديد عميقي را كه حضرت امام داشتند و بزرگان انقلاب اسلامي را معرفي مي كردند ندارم. ولي با شناختي كه از حاج عماد مغنيه دارم مي توانم تأكيد كنم كه ايشان براي جهان اسلام و براي تشيع و براي انقلاب اسلامي و اسلام ناب محمدي(ص) بديل نداشت. يكي از ويژگي هاي حاج رضوان اين بود كه پيش از شهادت، براي هر مسئوليتي كه بر عهده داشت جانشين تعيين كرد، و حوزه آن مسئوليت ها را به جانشينان توانمند و با استعداد خود منتقل كرد. به اين دليل كه هميشه در حال پرواز و در حال اوج گيري به سوي قله هاي عظمت و موفقيت بود، هيچوقت در حال ركود نبود. جانشينان حاج عماد افرادي هستند كه به دست تواناي او تربيت شده و پرورش يافته اند. هرگاه اين مسئوليت ها را تكميل مي كرد، به مراحل بعدي گام بر مي داشت.

گمان كنم مهم ترين وظيفه جدي و تعيين كننده حزب الله و انقلاب اسلامي پس از شهادت حاج عماد مغنيه، جبران خسارت از دست رفتن اوست. لازم است اين خسارت و اين نقيصه هرچه سريع تر جبران شود. بايد طرح ها و برنامه هاي ابتكاري او كه براي آينده تدارك ديده شده بود، پيگيري شود. زيرا او در زمينه نوآوري، ابتكار گشودن جبهه هاي جديد، گام برداشتن به سوي ريسك هاي بزرگ از توانمندي ها و استعدادهاي بالقوه برخوردار بوده است. من توانمندي هاي حاج عماد را در كمتر كساني سراغ دارم. شايد توانايي هاي او را در هيچ كسي سراغ نداشته باشم. از ميان افراد عملياتي و اطلاعاتي كه مي شناسم كسي نظير او وجود ندارد. او به راحتي گره مشكلات فرا راه انقلاب اسلامي را باز مي كرد. مشكلات را از سر راه مسلمانان و شيعيان بر مي داشت و دوباره يك گام به جلو برمي داشت. براساس اين ديدگاه لازم است براي حاج عماد مغنيه جايگزين پيدا كنيم.
اميدوارم به ياري خداوند متعال و به بركت خون پاك حاج عماد مغنيه و معرفي راهي كه او ترسيم كرد، بتوان از ميان همين جوانان عاشق شهادت، عاشق امام و عاشق انقلاب، اين توانايي را در امت اسلامي و دوستداران انقلاب اسلامي ايجاد كرد. كساني كه امروزه براي زمينه سازي ظهور امام زمان (عج) گام برمي دارند، بايد تلاش كنند اين نقيصه را برطرف نمايد.

شهيد حاج عماد مغنيه در طول حيات گمنام زيست و مظلومانه به شهادت رسيد.

با توجه به اينكه ملت هاي جهان امثال حاج عماد مغنيه را جزيي از افتخارات خود مي دانند و براي آنان در ميادين شهرها تنديس مي سازند و ياد و نام آنان را همواره گرامي مي دارند، چرا تلاش نمي شود از او تجليل و قدرداني به عمل آيد؟
 پيشنهادتان كاملاً درست است. هر اندازه لازم بود زندگي شهيد مغنيه قبل از شهادت ايشان مخفي و پنهان بماند، اكنون لازم است ابعاد زندگي و شخصيت او آشكار شود. همانطوري كه از پيام مقام معظم رهبري برداشت مي شود، حاج عماد مغنيه بايد به عنوان يك الگو و سرمشق و به عنوان يك پيشوا براي جوانان ايراني و جوانان كشورهاي جهان مطرح گردد. اگر قرار باشد كه حاج عماد مغنيه براي جوانان متعهد الگو و نمونه باشد، شايسته است همه ابعاد زندگي اين الگو شكافته و تشريح شود، روحيات و اخلاق او به مردم جهان معرفي گردد. روشي كه به كار برده و به اين مقام عالي رسيده روشن شود. ابعاد زندگي معنوي، توانايي هاي فكري و دنيوي او به دقت بررسي شود، تا مردم با راهكارها و ديدگاه ها و شيوه كار او آشنا شوند. براي تشريح ابعاد زندگي اين شخصيت بزرگ به برپايي جلسات و سمينارهاي علمي و فكري نياز داريم تا مردم بدانند عماد مغنيه كيست، و چه كرد و چگونه به اين مقام والا رسيد.

خيلي از كارهاي او بايد به آگاهي مردم رسانده شود. مانند چگونگي مشاركت او در تشكيل حزب الله و چگونگي تربيت و آموزش جوانان حزب الله، شايد بتوان بخشي از اين دستاوردها را روشن كرد. عمليات مختلفي كه در آن شريك بوده. برخي از عملياتي كه ايشان انجام داده واقعاً عمليات تعيين كننده و سرنوشت ساز بوده است. عملياتي كه خط يك حركت را به كلي تغيير داد. تأثير مهمي در سياست هاي بين المللي گذاشت. يك مرتبه ابرقدرت ها را در زاويه تنگي قرار داد كه هرگز پيش بيني آن را نمي كردند. اين ابرقدرت ها بدون محاسبه سياسي خود را گرفتار باتلاق لبنان كرده بودند و با تحمل شكست هاي سنگين و پي در پي از اين كشور خارج شدند.

شهادت حاج عماد مغنيه تا چه اندازه براي حزب الله و انقلاب اسلامي و ملت هاي مسلمان منطقه زيانبخش بود؟
 من احساس مي كنم شهادت حاج رضوان خسارت بزرگي بود. ولي بدانيد كه اگر حاج عماد مغنيه شهيد نمي شد، از نظر معنوي و منطقي و فكري مشكل به نظر مي رسيد. خطي كه او انتخاب كرد، خط شهادت بود كه به خط عاشورا و قيام سرور شهيدان(ع) و به خط اهل بيت و ائمه اطهار(ع) منتهي مي شود. اين خط آخرش شهادت است. قله و اوج اين خط شهادت است. حال برخي شهادت ها معنوي است. برخي شهادت ها حيثيتي است. و حاج عماد براي همه اين نوع شهادت ها خود را آماده كرده بود. سرگذشت زندگي مخفي او با اين نوع شهادت به پايان رسيد. من بر اين باورم كه حضرت امام خميني(ره) هم شهيد شد. زيرا آبروي خود را با قضيه قبول قطعنامه در طبق اخلاص قرار داد. يكي از بزرگ ترين فرازهاي متعالي زندگي امام خميني(ره) پذيرفتن قطعنامه بود.
حضرت امام خميني(ره) كه من ايشان را امام الشهداء مي نامم، خداوند چنين موقعيتي به ايشان داد، تا عاشقانه به لقاي الله بپيوندد. امام آدمي بود كه در طول عمر پر بركت خود آري نگفت.

با شعار سقوط صدام مردم را به جبهه برده بود، ولي به جايي رسيد كه براي حفظ اسلام و جمهوري اسلامي خيلي زيبا از اين امتحان سربلند بيرون آمد.
حاج عماد هم شب شهادت حضرت رقيه(س) به شهادت رسيد. علاقه خاصي به حضرت زينب(س) و حضرت رقيه(س) داشت. آن شب در جمع عزاداران ايراني حرم حضرت رقيه(س) شركت داشت. به احتمال زياد از نذورات و خيرات حرم حضرت رقيه هم ميل كرده بود، و همان شب در راه بازگشت به خانه اش به شهادت رسيد. در لوح تقدير و سرنوشت چنين نوشته شده بود كه او در شب شهادت حضرت رقيه به شهادت برسد.



منبع:ماهنامه شاهد ياران، شماره 49
برچسب ها
نام:
ایمیل:
* نظر:
استان ها
عکس
تازه های نشر
اخبار برگزیده