نوید شاهد | فرهنگ ایثار و شهادت

اين مقاله به بررسي نيازهاي اجتماعي،فرهنگي فرزندان شاهد از ديدگاه خودشان، والدين و مربيان مي پردازد سئوالاتتحقيق عبارتند از : 1) فرزندان شاهد در زمينه اجتماعي و فرهنگي داراي چه نيازهايي هستند.2)آيا بين فرزندان شاهد در مقاطع مختلف تحصيلي از نظر نياز در دو زمينه فوق تفاوت وجود دارد؟3)آيا بين پسران و دختران در زمينه هاي فوق تفاوت وجود دارد؟4)آيا بين نظرات والدين، مربيان و فرزندان در مورد نيازهاي فرزندان شاهد در زمينه اجتماعي و فرهنگي تفاوت وجود دارد؟5)آيا بين فرزندان شاهد از نظر نياز به ابعاد اجتماعي و فرهنگي تفاوت وجود دارد؟ جامعه آماري شامل كليه فرزندان شاهد در دوره راهنماييف دبيرستان و دانشگاه و والدين و مربيان و دانش آموزان راهنمايي و دبيرستان است. براي انتخاب نمونه مناسب از ميان جامعه آماري از روش طبقه اي براي انتخاب نمونه در مقاطع استفاده شد كه تناسب جنس،مقطع تحصيلي، و پراكندگي استاني مد نظر قرار گرفته است.

مطالعات مختلف نشان مي دهد كه دست يابي به اطلاعات، بهره مندي از راهنمايي، پند واندرز، دل گرمي احساسي، حمايت عاطفي و مساعدت مالي و... از جمله منابع و مواهبي است كه از پرتو تعاملات اجتماعي حاصل مي گردد و افراد را قادر مي سازد تا در حوزه هاي مختلف زندگي(اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي) به موفقيت هاي بيش تري دست يابند. فرزندان شاهد در جريان زندگي فردي و اجتماعي خود با چالش هاي فراواني مواجه هستند كه در برخورد با اين چالش ها، نقش شبكه هاي اجتماعي آنان در فراهم نمودن انواع حمايت هاي اجتماعي بسيار با اهميت است. بدين جهت، پژوهش حاضر به دنبال آن است كه به بررسي حمايت اجتماعي ناشي از شبكه هاي اجتماعي در بين فرزندان شاهد بپردازد. بدين منظور با الهام از نظريه ي شبكه اجتماعي، با استفاده از روش پيمايشي ميزان حمايت اجتماعي ناشي از شبكه هاي اجتماعي در بين فرزندان شاهد دچار آسيب هاي اجتماعي در دو استان مازندران و گلستان مورد بررسي قرار گرفت. يافته هاي تحقيق مويد آن است كه فرزندان شاهد فقط از حمايت نسبتاً بالاي شبكه ي خانوادگي برخوردار هستند و بنا به دلايل مختلف آن ها از حمايت هاي حاصل از ساير شبكه هاي اجتماعي محروم مي باشند. فقدان حمايت اجتماعي از سوي ساير شبكه هاي اجتماعي، سبب گرديده كه سطح اعتماد اجتماعي در نزد اين افراد نيز پايين باشد. فقدان اعتماد اجتماعي در شرايط كنوني جامعه مي تواند پيامدهاي فردي و اجتماعي فراواني براي اين افراد به همراه داشته باشد.

مقاله ي حاضر پيرامون آسيب شناسي منزلت اجتماعي خانواده هاي شاهد و ايثارگر مي باشد. در اين مطالعه وجه آسيب شناسانه ي منزلت اجتماعي خانواده ها، در قالب رويكرد «دلهره ي منزلت» مورد تبيين و بررسي قرار گرفته است. هم چنين آثار و تبعات اين دلهره بر نگرش فرزندان ايثارگر نسبت به وضعيت گسترش فرهنگ ايثارگري و روحيه ي ايثارگري آن ها بررسي شده است. پژوهش حاضر به روش پيمايش انجام گرفته و جامعه ي آماري آن را كليه ي دانش آموزان و دانشجويان سراسر كشور تشكيل مي دهد، به نحوي كه حجم نمونه برآورد شده برابر با 4681 نفر مي باشد. در نهايت از طريق شيوه ي نمونه گيري «چند مرحله اي» چهار استان تهران، خراسان رضوي، لرستان و خوزستان مورد مطالعه قرار گرفته است. نتايج حاصل نشان از رابطه ي معناداري بين ميزان منزلت اجتماعي پاسخ گويان با نگرش به فرهنگ ايثارگري و روحيه ايثارگري پاسخ گويان دارد.