دهم تیر ماه سالروز آزاد سازی مهران گرامی باد
مهران، سرزمین مهر و مهربانی، دیار جانبازی و جان دادگی، مشهد شهیدان، مامن مردی و مردانگی، ماندگارترین نام در تاریخ مردم ایلام و ایران است. مهران، دیار عشق بازی و جانبازی دهها رزمند سرافراز اسلام که دست در دست هم دادند و در برابر گلوله‌های دشمن ایستادند، تا رژیم غاصب صدام نتواند یک ذره از این خاک را به اسارت گیرد...

به  گزارش نوید شاهد؛ تاریخ هرگز دهم تیرماه سال 1365 را فراموش نخواهد کرد زیرا در این روز دلاوران صحنه نبرد در یک حمله قهرمانانه در عملیاتی به‌نام کربلای یک و با رمز «یا ابوالفضل العباس» در جبهه‌های جنوب حماسه آفریدند و مهران را از اسارت آزاد کردند. «یا ابوالفضل العباس(ع) ادرکنی» رمز آغاز عملیاتی به وسعت دشت پرندگان خونین بالی بود که پروازشان در شب دهم تیر ماه سال 65 مهران را از لوث وجود دشمن بعثی آزاد کرد. ارتفاعات «قلاویزان»،«کله قندی» و شهرکهای «منصورآباد»،«هرمزآباد» و«امامزاده سید حسن» (ع) هنوز هم پس از 33 سال از زمان انجام این عملیات غرورآفرین، این ندای مقدس را در جای جای خود حفظ کرده‌اند.

مهران و جنگ تحمیلی
شهرستان مهران در منتهی الیه غرب کشور و استان ایلام واقع شده و شامل دو بخش مرکزی و صالح آباد است. مرکز آن مهران از شهرهای مرزی و آباد منطقه می باشد که در فاصله 100 کیلومتری از مرکز استان قرار دارد. شهرستان مهران از شمال به شهرستان ایلام، از جنوب به دهلران ، از شرق به شهرستان ملکشاهی و از غرب به کشور عراق محدود می شود، سرزمین مهران به علت اهمیت جغرافیاییف همواره مورد تعرض حکومت بغداد بوده، طوری که در سال های 1347 تا 1353 چندین زد و خورد بیم مرزداران ایرانی و عراقی در مناطق شمال مهران به وقوع پیوست و به اشغال موقت ارتفاعات 343 و چند پاسگاه ایران انجامید که در شدیدترین آنها 41 تن ایرانی کشته و 81 تن زخمی شدند.
اما با عقد قرارداد 1975 الجزایر،درگیری های مرزی قطع شد و روابط دو کشور بهبود یافت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، تجاوزات مرزی عراق در محدوده مهران مجدد آغاز شد و به فاصله کمتر از دو ماه از برپایی نظام جمهوری اسلامی، در روز 13 فروردین 1358، یک فروند هلی کوپتر عراقی به گمرک بهرام آباد در غرب مهران تجاوز کرد که این نخستین تجاوز نظامی عراق به ایران بعد از انعقاد قرارداد الجزایر بود.پس از آن، تجاوزات عراق ادامه یافت و از ابتدای سال 1359، تحرکات و تجاوزات مرزی نظامیان عراقی شدیدتر شد و در نیمه شهریور 1359 مهران هدف موشک های عراقی قرار گرفت. ارتش عراق در هجوم سراسری، لشکر 2 پیاده کوهستان از سپاه دوم را مأمور تصرف مهران کرد تا از چهار محمور برای اشغال منطقه عمومی مهران وارد عمل شود. قوای دشمن به صورت عمده در محمورهای مختلف تمرکز یافته بود و تنها در بهرام آباد، مقاومت و پایمردی یک دسته از سپاه مهران و دسته دیگری از تیپ 84 ارتش و نیروهای ژاندارمری بود که بر سر راه دشمن مانع ایجاد کردند. در محور تنگه کنانچم - صالح آباد نیز مقاومت نیروهای خودی، حرکت ماشین نظامی عراق را برای مدتی به تعویق انداخت. عراقی ها در روز 02/07/1359 مهران را تصرف کردند.در مرداد 1362 با اجرای عملیات والفجر3، مهران و بیشتر ارتفاعات تحت اشغال؛ آزاد شد. اما بار دیگر ارتش عراق طی حملات موسوم به (استراتژی دفاع متحرک) مهران را در اردیبهشت 1365 اشغال کرد که در تیرماه همان سال طی عملیات کربلای یک دوباره آزاد گردید. در سال پایانی جنگ نیز مهران دوبار هدف هجوم و اشغال منافقین (عملیات چلچراغ) و ارتش عراق قرار گرفت که هر دو بار با تلاش نیروهای بسیج عشایری و سپاه آزاد شد.
مهران، سرزمین مهر و مهربانی، دیار جانبازی و جان دادگی، مشهد شهیدان، مامن مردی و مردانگی، ماندگارترین نام در تاریخ مردم ایلام و ایران است. مهران، دیار عشق بازی و جانبازی دهها رزمند سرافراز اسلام که دست در دست هم دادند و در برابر گلوله‌های دشمن ایستادند، تا رژیم غاصب صدام نتواند یک ذره از این خاک را به اسارت گیرد. نخلهای سوخته‌اش گواه است، دهها لاشه تانک که در مسیر جاده ایلام - مهران بر روی سکوهایی چشم انداز جاده را همچون تصویر از سالهای جنگ و دفاع مقدس در ذهن‌ها ترسیم می‌کند خود گویای لحظات تلخ و شیرین سالهای دفاع مقدس در این دیار است.
 هنوز هم هر روز از خاک پر گهر این دیار در منطقه عملیاتی «شرهانی»، در دشت‌های پر مین منطقه مرزی مهران و دهلران، در میان سنگرهای تخریبی، گوهری بی نام و نشان از خاک بیرون می‌آید. آزادسازی مهران چنان غافلگیرکننده و مهم بود که رسانه‌های غربی آن روز بلافاصله آن را به منزله شکست و پایان راهبرد دفاع متحرک عراق توصیف کردند. خبرگزاری فرانسه در گزارشی در این مورد اعلام کرد: ناظران در خلیج فارس عقیده دارند که اشغال مهران توسط قوای ایرانی، شکست پذیری رژیم عراق به ویژه راهبرد نظامی جدید آن موسوم به دفاع متحرک را به اثبات رساند. عملیات آزادسازی شهر راهبردی مهران در ساعت 22 و 30 دقیقه دهم تیرماه سال 1365 در منطقه‌ای به گستره 175 کیلومتر مربع در دو محور جاده ایلام - مهران و جاده دهلران - مهران آغاز شد.
در این عملیات ارتفاعات «حمرین» و جاده‌های مهم مهران به ایلام و مهران به دهلران از تصرف و شعاع تیر رس دشمن خارج شد و پاسگاه‌های مرزی و شهرهای «بدره»،«زرباطیه» و جاده‌های تدارکاتی عراق نیز برای قوای بعث ناامن شد. عملیات کربلای یک علاوه بر شهر مهران به آزادسازی ارتفاعات قلاویزان، روستاهای اطراف و شهرکهای «منصور آباد»،«هرمز آباد»،«بهروزان»،«قلعه کهنه»،« فیروزآباد» و«فرخ آباد» منجر شد. علاوه بر این پاسگاه‌های عراقی «تعان»، «محمد قاسم» و «دراجی» نیز به تصرف رزمندگان اسلام درآمد. در این عملیات نظامی 39گردان از یگانهای عمل‌کننده رزمی، زرهی و مهندسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دلاورانه با دشمن بعثی پیکار کردند. نیروهای سپاه اسلام در عملیات آزادسازی مهران در مجموع موفق به انهدام دو تیپ 4 و 5 گارد ریاست جمهوری عراق، تیپهای 433 از لشکر 17،507،66کماندویی، 35،93، 113 ، 71، 72 از لشکر 35 و دو گروهان پیاده این کشور بین 50 تا 100 درصد شدند. همچنین در این عملیات تیپ 3 گارد زرهی ریاست جمهوری، یک تیپ کماندویی ویژه، تیپهای 70 زرهی، 59، 501، 95 و 24 مکانیزه از لشکر 10 و گردانهای 228 ، 53 ، 447توپخانه، گردان 6 زرهی و... به میزان قابل توجهی منهدم شدند.
در عملیات کربلای 1 همچنین بیش از 9 هزار نفر از قوای بعثی کشته و زخمی شدند و بیش از هزار و 200نفر نیز به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند. در این عملیات در مجموع هزار و 170دستگاه انواع تانک، نفربر و خودرو دشمن منهدم شد و بیش از 200 دستگاه از این ادوات و هزاران قبضه سلاح سبک و نیمه سنگین نیز به غنیمت نیروهای خودی درآمد. در پایان این عملیات و با آزادسازی مهران و ارتفاعات مهم منطقه، چشم اندازهای جدیدی از ناتوانی در موضع آفندی (تهاجمی) و پدافندی (دفاعی) دشمن بوجود آمد که در نهایت منجر به تضعیف روحیه قوای بعثی در دیگر جبهه‌های نبرد شد. با توجه به قرار داشتن مهران در مرکز جبهه‌های جنگ و فاصله کم آن با بغداد، این شهر برای عراق در میان مناطق در اشغال دشمن از اهمیت خاص سیاسی و تبلیغی برخوردار بود زیرا حفظ آن برای صدام به عنوان جبران شکست جبهه فاو و افزایش روحیه سربازانش جنبه حیاتی داشت. حافظه تاریخ این دیار، آن همه دلدادگی به رهبر و سرزمین و میهن را از یاد نخواهد برد.
 لازم به ذکر است در طول دوران هشت سال دفاع مقدس بیش از شش هزار نفر در شهرستان مرزی مهران به درجه رفیع شهادت نائل آمده اند.
مرز مهران در فاصله 95 کیلومتری جنوب ایلام اکنون یکی از گذرگاهای اصلی تردد کاروان های عتبات عالیات و کالاهای صادراتی و امن ترین و کوتاهترین مسیر تا مرکز عراق است.
منبع: سایت تجارت بانک
 

برچسب ها
نام:
ایمیل:
* نظر:
مطالب برگزیده استان ها
عکس
تازه های نشر
اخبار برگزیده