اسارت براي رزمندگان ما آغاز يک نبرد بود
ويژگي اصلي و مهم كتاب «سرباز كوچك امام» چه چيزي است كه تا اين
اندازه مورد توجه قرار گرفت و به يكي از كتاب‌هاي شاخص ادبيات دفاع مقدس
تبديل شد؟
كتاب «سرباز كوچك امام» حاصل مطالبي است كه آزاده
عزيز ما مهدي طحانيان بيان كرده‌اند و به صورت مصاحبه‌هاي متعددي ضبط شده
است كه بيش از يك سال زمان برده تا به پايان برسد. پس از مصاحبه‌هاي
طولاني، اين كار پياده‌سازي شد و پس از چهار سال زحمات نويسنده و راوي، اين
كتاب توسط انتشارات پيام آزادگان به چاپ رسيد. «سرباز كوچك امام»روند
مبارزه آزادگان سرافراز را در زندان‌هاي رژيم بعث عراق بيان مي‌كند و البته
مهدي طحانيان خود محور و موضوع اصلي كتاب است ولي در واقع اين كتاب سرگذشت
آزادگاني است كه سال‌ها در زندان‌هاي عراق زندگي كرده و آن را تجربه
نموده‌اند. اين كتاب مراحل متعدد زندگي در اسارت، تجربيات حاصل از آن دوران
سخت، مقاومت در برابر دشمن، هوشياري و در صحنه بودن، به روز بودن، خنثي
كردن تمام اقدامات تبليغاتي، پيروي كامل از رهبري نظام، وطن‌دوستي و اثبات
اين نظر هست كه همانطور كه دفاع مقدس با تمامي جنگ‌هاي دنيا ماهيتاً متفاوت
بوده است، آزادگان ما نيز بسيار متفاوت از اسراي كشورهاي ديگر بوده‌اند.
اسارت براي ايراني‌ها پايان كار نبود بلكه آغاز يك نبرد همه‌جانبه در يك
جبهه كاملاً آشكار و رو در رو با دشمن بود. آنچه پيروزي اين ميدان را مشخص
مي‌كرد سلاح ايمان و باور به راه و هدفي بود كه اسراي ما پيش گرفته بودند.
پايان اين نبرد، شكست دولت بعثي و تبليغات آنها و بازگشت سرافرازانه
آزادگان به كشور بود.
از نظر شما نقش آقاي مهدي طحانيان در روزهاي سخت اسارت چه بود؟
در
سال‌هاي ابتدايي جنگ، رژيم بعث عراق تعدادي از اسراي ايراني را تحت عنوان
اطفال جمع‌آوري نمود و نام اردوگاه اطفال را بر آن نهاد و البته از نظر ما
آنان مردان غيوري بودند كه قبل از اسارت به عنوان رزمنده در ميدان جنگ عليه
دشمن دلاورانه جنگيدند و اسير شدند. حزب بعث اين كار را با هدف راه‌اندازي
تبليغات سياسي سنگين عليه ايران انجام داد و خبرنگاران متعددي از كشورهاي
مختلف دعوت كرد تا اين خبر را با هدف تضعيف كشور ايران به دنيا مخابره كنند
و به دنيا بگويند كه جمهوري اسلامي از موضع ضعف مجبور به فرستادن اطفال به
جبهه‌هاي نبرد است و در اقدامي تبليغي به دروغ اعلام مي‌كند كه حزب بعث
حاضر است اين اطفال را به كشورشان بازگرداند ولي جمهوري اسلامي اين پيشنهاد
ما را نمي‌پذيرد. اين دو اقدام در حوزه بين‌المللي بازتاب بدي براي كشور
ما داشت و هنر آقاي طحانيان در اين بود كه در ديداري كه با يكي از
خبرنگاران خارجي داشتند و مي‌خواستند از اردوگاه اطفال مصاحبه كنند، با
هوشياري تمام توانست روند تبليغات و توطئه دشمن را متوقف كنند. طحانيان با
شناخت دقيقي كه از دشمن داشت، زماني كه خبرنگار از او مي‌پرسد كه ما
شنيده‌ايم سران عراق مي‌خواهند شما را آزاد كنند و به كشورتان بفرستند اما
ايران قبول نمي‌كند، نظر شما در اين رابطه چيست، در دو جمله به ايشان پاسخ
مي‌دهند كه به اعتقاد بنده اوج هوشياري اين رزمنده بسيجي را مي‌رساند.
ايشان در ابتدا مي‌گويد از كجا معلوم است كه اين حرف شما درست باشد و دروغ
نمي‌گوييد؟ يعني من صحبت شما را باور نمي‌كنم كه دولت عراق قصد كرده باشد
من و امثال من را آزاد كند. و در جمله بعدي كه از نظر بنده خيلي مهم‌تر از
جمله ابتدايي است و حكايت از بينش عميق و عشق يك رزمنده نوجوان به رهبري
است، مي‌گويد با فرض اينكه ادعاي شما درست باشد، امام و رهبر من هر تصميمي
در اين باره بگيرند همان درست است و ما گوش به فرمان ايشان هستيم. يعني حتي
اگر دولت عراق صداقت داشته باشد و بخواهد ما را آزاد كند ولي اگر رهبر ما
صلاح بداند كه ما آزاد نشويم ما مي‌پذيريم. اين كتاب با محتواي اين چنيني
روايتگر يك آزاده قهرمان است كه در سن 13 سالگي به دست دشمن گرفتار مي‌شود و
اجازه نمي‌دهد دشمن از او به عنوان يك ابزار تبليغاتي عليه ميهن اسلامي
استفاده كند و تا آخرين روز اسارت آگاهانه و شجاعانه در اين ميدان حضور
پيدا مي‌كند.
تقريظ مقام معظم رهبري چطور بر اين كتاب نوشته شد؟
انتشارات
مؤسسه پيام آزادگان با شناختي كه از اين آزاده سرافراز داشت تلاش كرد تا
اين روايت صادقانه را در جهت ترويج ايثار و مقاومت به نگارش در آورد و با
ياري خدا توانست اين كتاب را با عنوان «سرباز كوچك امام» به چاپ برساند و
در دسترس عموم قرار دهد و در نهايت توسط رهبر معظم انقلاب تقريظ دريافت
نمايد. اين تقريظ يكي از بلندترين تقريظ‌هايي است كه مقام معظم رهبري در
حوزه دفاع مقدس نوشته‌اند و عبارت‌هايي كه در آن به كار رفته است و همچنين
حجم كلمات در نوع خود بي‌نظير است. ايشان از اين كتاب به عنوان يك روايت
صادقانه و معصومانه ياد نموده‌اند و اينكه اين كتاب بيانگر يكي از
معجزه‌هاي انقلاب است. همچنين اين كتاب را براي آنهايي كه دچار خودباختگي و
دنيازدگي شده‌اند عبرت‌آموز مي‌داند. اينها كلماتي است كه رهبر در اين
تقريظ بيان نمودند و توجه به آن بسيار حائز اهميت است.
چرا
بايد منتظر ماند تا رهبري تقريظي بنويسند بعد به تبليغ كتاب پرداخته شود در
صورتي كه پيش از اين مهم مي‌توان مردم را با آثار ارزشمند ادبيات دفاع
مقدس آشنا كرد؟
حتماً كم‌كاري‌هايي در حوزه فرهنگ وجود دارد و
متوليان فرهنگي با مسئوليت‌هاي رسمي و غيررسمي كم‌كاري‌هايي دارند كه باعث
مي‌شود سنت تقريظ‌نويسي شروع شود، رهبري به ميدان بيايند، خلأها را پر
كنند و جنبشي به وجود آورند. متوليان فرهنگي بايد كتاب بخوانند ولي
نمي‌خوانند، بايد كاري كنند ولي نمي‌كنند و همين باعث نقصان مي‌شود. اگر
حوزه فرهنگ شرايط عادي و طبيعي‌اش را طي مي‌كرد به اين مرحله نمي‌رسيديم كه
رهبري روي كتاب‌ها تقريظ بنويسند. قطعاً نقصي در عملكردها وجود دارد كه
ايشان وارد ميدان مي‌شوند. رهبر هر جا كاستي ببينند ناچار مي‌شوند خودشان
براي حل مسئله پاي به ميدان بگذارند. البته بايد گفت از زمان تأسيس
انتشارات پیام آزادگان در سال 86 در طول این 10 سال از 850 عنوان کتاب چاپ
شده با موضوع آزادگان در سراسر کشور 190 عنوان مربوط به مؤسسه پیام آزادگان
است که یک چهارم کل کتاب‌های دفاع مقدس با موضوع آزادگان را شامل می‌شود.
در سال آینده نیز هفت عنوان کتاب در این زمینه چاپ و منتشر خواهد شد که
مخاطبانش را پيدا خواهد کرد.
حال با توجه به تقريظ رهبري شما براي معرفي بهتر كتاب و آشنايي مردم با اين اثر چه برنامه‌هايي داريد؟
اين
يك فرصت استثنايي براي مؤسسه پيام آزادگان است و به همين جهت كارگروه
مشتركي از مؤسسه پيام آزادگان و مؤسسه انقلاب اسلامي با هدف ترويج اين امر و
استفاده هرچه بهتر از تقريظ مقام معظم رهبري تشكيل شده است. درصدد هستيم
توسط اين كارگروه و همچنين همفكري دفتر مقام معظم رهبري از اين فرصت در جهت
ترويج و نشر آثار و ارزش‌هاي دفاع مقدس استفاده كنيم. پس از برگزاري نشست
خبري در رابطه با كتاب در سال جاري نيز جلسات نقد و معرفي اين كتاب با
حضور پژوهشگران دفاع مقدس تشكيل خواهد شد كه از نظرات آنها براي بهتر شدن
كتاب و ارتباط مؤثر با نسل امروز و حضور كتاب در نمايشگاه بين‌المللي كتاب
استفاده خواهيم نمود. قبل از گرفتن تقريظ اين كتاب به چاپ ششم نيز رسيد ولي
از آنجايي كه تقاضاهاي متعددي براي اين كتاب وجود دارد درصدد هستيم اين
كتاب در تيراژهاي بالايي چاپ شود و هم‌اكنون در حال انجام مراحل اداري آن
هستيم كه سريع‌تر اين كتاب در دسترس همگان قرار گيرد.
