تهدیدهای پیش روی تاریخ شفاهی ایثار و شهادت
پژوهشگر: علی‌اکبر مرتضای قهرودی
توسيديد ( (Thucydideمورخ يوناني در 2500 سال قبل، در نوشتن كتاب جنگ پلوپونزي(Peloponnesian War) از روش مصاحبه بهره برده است. اين اولين بهره‌گيري از تاريخ شفاهي در تأليف خاطرات جنگ در تاريخ جهان است. براي بررسي يك موضوع تاريخي بايد مدتي قابل قبول از پايان آن سپري شود تا آثار و تبعات موضوع ته‌نشين شده و شكل طبيعي خود را بازیابد تا امكان بررسي صحيح از ابعاد مختلف فراهم شود. از جنگ عراق عليه ايران به عنوان طولانی‌ترين نبرد کلاسيک در قرن بيستم و دومين جنگ طولانی اين قرن پس از جنگ ويتنام 25 سال مي‌گذرد و اين زماني كافي براي جمع‌آوري اسناد، نظرات و شروع بررسي علمي جنگ و تأليف يافته‌ها در حوزه‌ی تاريخ شفاهي ايثار و شهادت به عنوان نوع جديدي از تاريخ‌نويسي در ايران است. از آنجايي كه جهاد رزمندگان براي دفاع از تماميت ارضي و حفظ اسلام و به عنوان تكليف شرعي انجام شده، بر اهميت موضوع افزوده است. در اين مسير تهديدهایي وجود دارد كه در این مقاله آنها را براساس تجارب داخلي و خارجي و با بيان برخي مصاديق موجود بررسی می‌کنیم؛
ـ فقدان مبانی تئوريک، علمي و الگوی واحد در اين عرصه و عدم حمايت مراكز آكادميك.
ـ خودداري از بيان برخي از خاطرات با اين اعتقاد كه از ارزش معنوي آن كاسته خواهد شد.
ـ عدم حضور صاحب و مالك اصلي خاطره (شهدا) و ترديد در انعكاس خاطراتشان به وسیله‌ی ديگران.
ـ قرار گرفتن موضوع در هاله‌اي از قداست و با ضريب بالايی از احساسات كه از دقت موضوع مي‌كاهد.
ـ تخصصي بودن موضوع كه لزوم حضور مصاحبه‌گر باتجربه در عرصه‌ی دفاع مقدس را مي‌طلبد.
ـ غيرطبيعي بودن مكان وقوع خاطرات و محدوديت‌هاي موجود در اين زمينه كه از نظر جسمي و رواني محدوديت‌هايی را متوجه فرد مصاحبه‌شونده مي‌نمايد.
ـ ترس از برملا شدن اسناد و رموز جنگ و افتادن در ورطه‌ی خودسانسوري غيرضروری.
ـ عدم توجه به تمامي اقوام ايراني و سيطره‌ی زبان فارسي در اين عرصه از تاريخ شفاهي.
ـ روحيه‌ی برتري‌جويي بر دشمن و مبارزه كه ممكن است خاطرات دفاع مقدس را به اغراق نزديك سازد.
کلیدواژه‌ها: تهدید، تاریخ شفاهی، ایثار و شهادت
دریافت متن کامل مقاله 
