زبان تازه به ادبیات پایداری جان دوباره می دهد/ ضرورت پیوند فکری میان ناشر و مولف
در ابتدای نشست سعید علامیان، نویسنده کتب دفاع مقدس آثار منتشره با موضوع ایثار و شهادت را دو منظر تولید و نوع نگرش قابل بررسی و آسیب‌شناسی دانست و گفت: از منظر تولید آسیب جدی این حوزه مدیریت عمدتا دولتی نشر است و می‌تواند مورد تأمل باشد که چرا ناشران خصوصی به صورت جدی وارد این عرصه نمی شوند.
وی افزود: هر نویسنده‌ای وارد این عرصه نمی‌شود و گویی حجاب و انحصاری در این مقوله وجود دارد که نویسندگان برجسته‌ای که آثار پژوهشی فاخری هم دارند وارد این عرصه نمی‌شوند. از سوی دیگر موضوع ایثار و شهادت عام بوده و به حیثیت و عزت ملت بستگی دارد و این موضوع باید عمومیت پیدا کند و نباید این تصور وجود داشته باشد که این ادبیات محتص عده خاصی است.
وی تکراری بودن روش‌ها و موضوعات را بزرگترین چالش پیش روی نشر ایثار و شهادت ارزیابی کرد و افزود: هر چند تغییر زبان آثار را به ویژه در «خط تماس» محمدرضا بایرامی می‌توان دید و تاکید کرد که در عرصه ادبیات هم مثل هر ارتباط دیگری عرضه و هم تقاضا مطرح است.
علامیان در ادامه نشست تاکید کرد: معتقدم روند نزولی انتشار کتاب با معیشت مردم ارتباط مستقیم دارد.
این نویسنده پیشکسوت دفاع مقدس در پایان گفت: به نظر می رسد نوع قرارداد ناشر و نویسنده وبویژه خرید قطعی اثر از سوی ناشرین، علی الخصوص در در بخش دولتی رابطه نویسنده با اثر را قطع می کند و در عمل ارتباط صاحب قلم با خواننده نیز از دست می رود که ضرورت دارد باز بینی و طراحی تازه ای هم در این باره صورت گیرد.
حمیدرضا بایرامی نیز در این نشست در سخنانی از کانالیزه شده واقعیات تاریخی در روایت های دفاع مقدسی انتقاد کرد و بر انتشار واقعیت های جنگ تاکید نمود. وی در ادامه گفت: در عرصه ادبیات بحث عرضه و تقاضا مطرح است و اگر مخاطب احساس نیاز نکند، این کتاب‌ها را نخواهد خواست.
این نویسنده در ادامه اظهار کرد: مخاطب با ناشر خصوصی حوزه دفاع مقدس ارتباط بهتری می‌گیرد اما به ناشر دولتی این حوزه اعتماد ندارد و معمولا خرید آثار ناشران دولتی حوزه دفاع مقدس توسط سازمان‌ها صورت می‌گیرد.
بایرامی مدیریت و تشریفاتی شدن نشر کتاب در ناشران دولتی را آسیب مهمی ارزیابی کرد و بر جذابیت بخشی بر مقولات جنگ تحمیلی و روایت های ناب و بسیار جذاب آن تاکید نمود.
کیانوش کیانی نیز در این نشست گفت: بیش از ۹ میلیون برگ سند در مرکز اسناد بنیاد شهید و امور ایثارگران وجود دارد و میلیون‌ها سند دیگر نیز در دست خانواده شهدا و یا نهادها و سازمان‌هاست و استفاده کردن از اسناد ملی و تاریخی شهدا و جانبازان هم در حوزه مکتوب و شفاهی یکی از ضرورت های فعالیت در این حوزه است و هنوز مانده تا راز و رمزهای جنگ از سینه خانواده‌های شهدا و ایثارگران بیرون بکشیم.
این تاریخ‌پژوه اضافه کرد: می بایست همه اسناد شهدا و دفاع مقدس محفوظ نگه داشته و هنرمندانه به نسل بعد بسپاریم زیرا آیندگان بیشتر از ما به چنین اسنادی نیاز دارند و از سوی دیگر همانطور که در انقلاب و دفاع مقدس مردم وارد عرصه های مختلف شدند و نقش آفرینی و حماسه سازی کردند. پس می بایست زمینه مشارکت مردمی و ورود گروههای مردم نهاد به همه موضوعات و بویژه نشر و عرضه آثار حوزه ایثار و شهادت را فراهم نمود.
محبوب شهبازی، مدیرکل اسناد و انتشارات بنیاد شهید در ادامه بیان کرد: بدیهی است که یکی از آفت‌های نشر دولت‌زده بودن آن است، اما انتظار این است که دلایل این موضوع مشخص شود که چرا غیردولتی‌ها رغبتی برای ورود به حوزه ایثار و شهادت ندارند و ضروت دارد که وضعیت موجود از حیث آمار دقیق تولید آثار در گونه های مختلف ایثارو شهادت صورت گیرد.
وی رویکرد نشر شاهد را با توجه به مزیت نسبی در اختیار داشتن اسناد و آثار شهدا؛ انتشار مستندات و وصایای شهدا عنوان کرد و افزود: نشر شاهد در سال ۱۳۶۸ شروع به کار کرده و تاکنون ۱۳۵۰ عنوان کتاب به چاپ رسانده است که از این تعداد ۱۲۰ عنوان در جشنواره‌های گوناگون برگزیده شده و در سه سال اخیر نیز ۱۸۸ عنوان کتاب منتشر کرده است.
محبوب شهبازی در بخش دیگری از این نشست گفت: پیوند فکری و زبان فرهنگی مشترک باید در میان همه ارکان نشر برقرار شود و به لحاظ محتوایی نیز ضروریست انتقال مفاهیم با زبان و ادبیات تازه و هنرمندانه به نسل چهارم عرضه شود.
مدیرکل اسناد و انتشارات بنیاد شهید در پایان اظهار کرد: پیشنهاد می کنم این نشت و جلسات تخصصی در حوزه ایثار و شهادت استمرار یابد و چالش های مهم و بحثهایی نظیر مفهوم پیام ایثار و شهادت، تولید محتوا، مباحث فنی، موضوع مهم فروش و توزیع و بازاریابی کتب و راهکارهای عملی آنها بصورت علمی و مستند در این حوزه تببین و ترسیم شود.
