وقتي زندگي "شهيد برونسي" براي مخاطب خارجي هم جذاب مي شود

نويد شاهدو به نقل از «تيتريك»: نسخه فارسي «خاك هاي نرم كوشك» به نويسندگي سعيد عاكف تاكنون با وجود دويست و ده بار تجديد چاپ به ۶۰۰هزار نسخه رسيده است و درهمين حال نسخه عربي آن بيش از يك ميليون نسخه در طي يك سال چاپ و عرضه شده است.

برومندي همراه با گروهي بصورت خودجوش و مردمي در مشهد نسخه انگليسي اين كتاب را با نام «برونسي» آماده و انتشارات ملك اعظم به زودي آن را روانه بازار خواهد كرد. اين گروه «حماسه ياسين» را نيز به زبان انگليسي ترجمه كرده و هم اكنون در مرحله تاييد نويسنده است.

وي كارشناسي خود را در رشته زبان انگليسي اخذ و هم اكنون مشغول تحصيل در رشته كارشناسي ارشد حقوق بين الملل مي باشد.



* درباره كار ترجمه انگليسي «خاك هاي نرم كوشك» توضيح دهيد

پس از آنكه رهبر معظم انقلاب رسما از اين كتاب به عنوان يك الگوي موفق نام بردند و از آنجايي كه كتاب از لحاظ محتوايي و داستاني بي نظير است با هدايت يكي از دوستان تصميم به ترجمه اين كتاب گرفتم. بُعد حيرت انگيز بودن و اينكه داستان كتاب، روايت يك انسان دست نيافتني اما حي و حاضر است براي مخاطب غربي و انگليسي زبان كه با نگاه اومانيستي زندگي مي كند اين كتاب را جذاب مي كند.



در تدوين نسخه انگليسي، از چند كتاب ديگر هم استفاده كرديم و خاطراتي را درآورديم ولي محوريت همين كتاب «خاك هاي نرم كوشك بود» است. گلچين همه ي اين خاطرات كه قريب به۵۰درصد آن را شامل مي شود و قسمت­هايي كه از لحاظ فرهنگي و قابل فهم بودن براي مخاطب بين المللي ارزش داشت را گردآوري و بدون هيچ هزينه اي ترجمه كرديم و اسم كتاب را براي اينكه براي مخاطب بين المللي روان باشد «برونسي» گذاشتيم.



من از دوره پيش دانشگاهي و قبل از ورود به رشته زبان انگليسي تصميم به ترجمه اين كتاب گرفتم و پس از آن و شروع رسمي ترجمه، يك سال طول كشيد و يك سال هم ارتباط با جناب عاكف به عنوان صاحب امتياز اثر براي اصلاح و كسب نظر ايشان زمان بُرد.

كتاب به تأييد اساتيد دانشگاهي زبان و ادبيات انگليسي و چندين تن از افرادي كه به زبان انگليسي تكلم مي كنند رسيده است.



* كتاب به نتيجه رسيده و قرار است چاپ شود؟

آخرين خبري كه دارم كتاب كه قرار است توسط انتشارات مُلك اعظم روانه بازار شود در صف چاپ براي نمايشگاه امسال بود اما بنا به دلايلي نامعلوم اين اتفاق نيفتاد. اما ظاهرا به زودي عرضه خواهد شد.



* به نظر شما چه بايسته هايي در ترجمه و نشر آثار فرهنگي و انقلابي بايد باشد و رعايت شود؟

ما در موضوع ترجمه و تبديل متون بايد يك سيستم داشته باشيم كه ببينيم اولين مخاطبي كه اين كتاب دستش مي رسد چه كساني و چه كشورهايي هستند. مثلا در وهله اول مخاطب كتاب «برونسي» آمريكايي ها نخواهند بود و اكثرا كشورهاي منطقه مثل پاكستان و… يا كشورهاي عربي كه زبان دومشان انگليسي است، خواهد بود.



در ترجمه بايد كار را به صورت نسخه هاي مختلف توليد كنيم. بايد بدانيم كه مخاطب ترجمه ما از كدام كشور هستند، مسلمانند يا نه، زبان دوم شان است يا اول؛ به اين ترتيب مي توانيم ترجه هاي مختلف و نسخ مختلف داشته باشيم.



موضوع مهم ديگر اينكه اگر كسي قرار است شروع كند چگونه بنويسد؟ كلمات و مفاهيم را چگونه ترجمه كند؟ جالب است بدانيد كه اكثر ترجمه هايي كه از كلمه ي شهيد صورت مي گيرد آن را مترادف «martyr» مي دانند ولي در فرهنگ غرب به كسي كه در كليسا با زهد و تقوا آنقدر روزه مي گرفته كه مي مُرده است، به اين مي گفته اند شهيد! يا افرادي كه در لشكركشي هاي سپاه روم به مناطق مختلف در قتل و غارت كشته مي شدند martyr مي گفتند.



ما در كتاب «برونسي» از كلمه اختصاصي «Shahid» استفاده مي كنيم و در پاورقي توضيح داده ايم كه به چه معناست. بنابراين يك ديكشنري بايد وجود داشته باشد كه اتيمولوژي اين كلمات را بيان كند و در دام واژگان غيرخودي نيفتيم.



نكته اي ديگر اين است كه بايد بدانيم كتاب را در چه ژانري بنويسيم. با همه سختي هايي كه وجود دارد اگر بتوانيم بحث بازارش را حل كنيم از لحاظ اقتصادي هم مناسب خواهد بود.



* عده اي مي گويند اين نوع كتاب ها براي مخاطب بين المللي جذابيت ندارد. بازتاب هايي كه در ترجمه محتواهاي ارزشي و انقلابي گرفته ايد تاكنون چه بوده است؟

اين كتاب ها خواهان دارد؛ جالب است بدانيد كه هنوز قبل از اينكه كتاب عرضه شود در فضاي مجازي و سايت هاي داستان كوتاه، چندتا از خاطراتي كه قرار نيست در كتاب چاپ شود را فرستاده ايم و شاهد اقبال زياد نسبت به آنان شديم.



ما متاسفانه در حوزه خاطرات دفاع مقدس آثار درخوري را نداشته ايم. چند رمان و داستان زبان انگليسي درباره جنگ و دفاع مقدس وجود دارد و اقبال هم داشته اما از فضاي واقعي جنگ ما دور بوده و اساساً داستان چون مبنايش بر اساس تخيل است بعضا سرباز و رزمنده در داستان آمريكايي تر بوده اند! در حالي كه ما مي خواهيم زندگي و رزم يك مسلمان موفق را بايد در كتاب نشان بدهيم.



هاليوود سالانه صدها و هزاران فيلم توليد مي كند و از بين آن چندين اثرش شايسته انتخاب بين المللي مي شود پس ما هم بايد توليد خودمان را بالا ببريم تا آثار فاخر خود را نشان دهند.



نسخه انگليسي كتاب خاك هاي نرم كوشك

* غير از كتاب «برونسي» فعاليتي ديگري را در دست انجام داريد؟ شيوه فعاليتتان چگونه است؟

بعد از تجربه ترجمه «خاك هاي نرم كوشك» كم كم تيم تشكيل داديم و شروع به ترجمه كتاب «حماسه ­ي ياسين» نوشته حجت الاسلام انجوي نژاد كه خاطرات گردان غواصي كميل است را انجام داديم. اين كتاب پس از يك سال هنوز در مرحله تاييد توسط نويسنده كتاب است.



جنس فعاليتمان نيز بيشتر يك جمع دوستانه است تا يك موسسه. در حوزه ترجمه متون كار كرده ايم اما در توزيع مشكل داريم. تا حالا و با همين سيستم دوستانه خوب پيشرفت كرده ايم؛ به نظر من در اين برهه موسسه بودن و سيستم داشتن لازم نيست؛ چرا كه تا زماني كه ما راهكار اجرايي مناسب را نداشته باشيم و اينكه قرار است اين محصول به دست چه كسي برسد، ريسك بالايي است كه داراي تشكيلات و ساختار بشويم.



در حوزه ترجمه متون فرهنگي و ارزشي ما سيستمي كه قبل تر توضحي دادم را مدل سازي كرده ايم و آماده ارائه انتقال تجربه در اين خصوص هستيم.



* مشكل اصلي پيش روي شما چيست؟

اين كتاب ها در بازار خواهان بسيار دارد منتها بايد بحث توزيع را حل كنيم. سيستم فرهنگي خارج ايران مثل رايزن هاي فرهنگي مي توانند كمك شاياني در اين باره بكنند.



* خطاب به فعالان فرهنگي و افرادي كه علاقه مند به فعاليت در حوزه بين الملل هستند اگر نكته اي داريد بفرماييد.

خطاب من به بچه هاي فعال بيشتر است تا مسئولين. نكته اول اينكه بچه ها بايد همت كنند هر زباني را ياد بگيرند و خود را محدود به سختي هاي زبان هاي رايج نكنند؛ ما اگر بخواهيم تبليغ كنيم، زبان اردو هم نياز داريم. نزديك يك ميليارد نفر به اين زبان تكلم مي كنند؛ يا زبان فرانسوي كه زبان بخش عمده اي از مردم آفريقاست. همچنين زبان هاي نزديك به زبان فارسي را بايد ياد بگيريم؛ ما در هر زباني مخاطب داريم. اگر با زبان هاي هندي اگر شروع كنيم كم كم سيطره فارسي هم قوي تر مي شود و توازن ايجاد مي شود. بدانيد هر زباني را كه يادبگيريد حداقل ۷۰ تا ۸۰ ميليون نفر بازار دارد.



نكته دوم اينكه ما به عنوان كسي كه تبليغ مي كنيم بايد به تمام ريزه كاري ها آشنا باشيم و همه ي اصول را بدانيم و همه ي ابزار ها را در اختيار داشته باشيم، ولي اصول و معيار تبليغ هم را بايد بدانيم. ما اگر در همين زبان معيار هم مسلط باشيم مي توانيم كار كنيم و مبلغ خوبي باشيم.



نكته سوم اينكه ما بايد خودمان قوي كار كنيم. از مسئولين خواسته زيادي نداريم. اگر ما كار كنيم مسئولين هم بايد حمايت كنند.